Oktyabrın 13-də Mədəniyyət Nazirliyinin dəstəyi, Azərbaycan Respublikasının Əqli Mülkiyyət Agentliyi və Azərbaycan Yaradıcı Sənayelər Federasiyasının tərəfdaşlığı ilə “Qlobal Kommunikasiyalar və İnnovasiyalar” şirkəti tərəfindən “İrsin idarəedilməsi bacarıqlarının inkişafı” təlim proqramı çərçivəsində növbəti, dördüncü təlim kursuna start verilib.
“Ədəbiyyat və incəsənət” xəbər verir ki, təlim kursunun mövzusu UNESCO-nun “Qeyri-maddi mədəni irsin qorunması üzrə 2003-cü il Konvensiyası”nı əhatə edir.
Yaradıcı Sənayelər Federasiyasının İdarə heyətinin sədri, təlim proqramının rəhbəri Vasif Eyvazzadə “İrsin idarəedilməsi bacarıqlarının inkişafı” təlim proqramı çərçivəsində keçirilmiş əvvəlki üç təlim kursu haqqında qısa məlumat verib. Bildirib ki, həmin təlim kursları 1954-cü il Haaqa Konvensiyası, münaqişələr zamanı mədəni irsin qorunması, mədəni müxtəlifliyin qorunması ilə bağlı konvensiyaları əhatə edirdi.
Əsas təlimçilərin Türkiyədən olduğunu qeyd edən Vasif Eyvazzadə deyib: “İki gün ərzində UNESCO-nun Qeyri-maddi mədəni irsin qorunması konvensiyası ilə bağlı təlim keçiriləcək. Təlimlərdə qeyri-maddi mədəni irs, onun ölkələr üçün əhəmiyyəti, digər konvensiyaların mətnindəki məqamlar, təlimat sənədindəki vacib məsələlər barədə danışılacaq, nominasiya fayllarının hazırlanması formaları, reprezentativ siyahının növləri ilə bağlı məlumat veriləcək”.
Mədəniyyət nazirinin müavini Sevda Məmmədəliyeva kursun işinə uğurlar arzulayaraq qeyd edib ki, bu gün başlayan təlim kursu vacib mövzuya həsr olunub. Konvensiya məzmun və fəaliyyət baxımından Mədəniyyət Nazirliyi üçün xüsusi əhəmiyyət kəsb edir, çünki onun əsas məqsədi UNESCO-ya üzv ölkələrdəki insanların yaradıcılığının məhsulu olan mədəniyyət nümunələrini milli və beynəlxalq səviyyədə qorumasıdır. Azərbaycan 2006-cı ildə rəsmən bu konvensiyaya qoşulduğu andan UNESCO-da aktiv fəaliyyət göstərib, bir sıra layihələrə dəstək verib. UNESCO-da uğurlu fəaliyyət nəticəsində ölkəmizin 15 nominasiyası dünya irs siyahısına daxil edilib.
Bu il siyahıya yeni nominasiyaların daxil ediləcəyini bildirən nazir müavini deyib: “Biz öz fəaliyyətimizdə Türkiyə tərəfi ilə sıx əməkdaşlıq edirik. Belə təlimlər bacarıqların inkişaf etdirilməsinə, qurumlar arasında əlaqələrin yaradılmasına və mütəxəssislərin yeitşməsinə öz töhfəsini verir”.
Tədbirdə çıxış edən Əqli Mülkiyyət Agentliyinin Aparatının rəhbəri Xudayət Həsənli UNESCO-nun “Qeyri-maddi mədəni irsin qorunması üzrə 2003-cü il Konvensiyası” mövzusunda təlim kursunun təşkilinin əhəmiyyətini vurğulayıb. Qeyd edib ki, Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 2007-ci il 12 mart tarixli Sərəncamına uyğun olaraq, UNESCO-nun göstərilən Konvensiyası üzrə Azərbaycan ərazisində olan qeyri-maddi mədəni irsin qorunması üzrə öz səlahiyyətləri daxilində Mədəniyyət Nazirliyi, Əqli Mülkiyyət Agentliyi və Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası səlahiyyətli orqanlar kimi müəyyən edilib.
Ölkəmizin bu Konvensiyaya qoşulması ilə bağlı prosedurların yerinə yetirilməsində Əqli Mülkiyyət Agentliyinin fəal iştirakını diqqətə çatdıran Xudayət Həsənli Agentliyin qeyri-maddi mədəni irsin qorunması sahəsində normativ-hüquqi bazanın yaradılmasında da mühüm rol oynadığını bildirib. Belə ki, layihəsi Agentlik tərəfindən hazırlanmış “Azərbaycan folkloru nümunələrinin (ənənəvi mədəni nümunələrin) və Azərbaycanın ənənəvi biliklərinin dövlət qeydiyyatına alınması Qaydası” və “Azərbaycan folkloru nümunələrinin (ənənəvi mədəni nümunələrin) və Azərbaycanın ənənəvi biliklərinin dövlət qeydiyyatına alınması barədə Şəhadətnamənin nümunəsi” Nazirlər Kabinetinin 2021-ci il 20 avqust tarixli Qərarı ilə təsdiq edilib. Qaydalar hazırlanarkən “Azərbaycan folkloru nümunələrinin hüquqi qorunması haqqında” və “Müəlliflik hüququ və əlaqəli hüquqlar haqqında” Azərbaycan Respublikasının qanunları ilə yanaşı, UNESCO-nun “Qeyri-maddi mədəni irsin qorunması üzrə Konvensiyası”nın müddəaları da nəzərə alınıb.
Xudayət Həsənli qeyd edib ki, qeyri-maddi mədəni irsin qorunması sahəsində məlumatlılığın və biliklərin artırılması üçün Agentlik tərəfindən metodiki tövsiyələr və kitablar çap olunub, habelə müxtəlif tədbirlər keçirilib. Professor Kamran İmanovun bu mövzuda bir neçə sanballı kitabı nəşr edilib. Onun “Əqli mülkiyyət: folklorun və ənənəvi biliklərin qorunması və erməni plagiatçılığı” adlı kitabında qeyri-maddi mədəni irsin qorunub saxlanılması, qeyri-maddi mədəni irs nümunələrinin əqli mülkiyyət kimi qeydiyyatı prosedurları, qeyri-maddi mədəni irsin tərkibi və bununla bağlı digər məsələlər geniş izah olunub.
Təlim kursunda Azərbaycan Respublikasının Mədəniyyət Nazirliyi və onun tabeliyində fəaliyyət göstərən regional idarələrin və mədəniyyət müəssisələrinin, həmçinin Dövlət Turizm Agentliyinin, Azərbaycan Dövlət Mədəniyyət və İncəsənət Universitetinin, “ABAD” publik hüquqi şəxsin, Təhsil Nazirliyi yanında Peşə Təhsili üzrə Dövlət Agentliyinin, Qarabağ İqtisadi rayonuna daxil olan işğaldan azad edilmiş ərazilərdə Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Xüsusi nümayəndəliyinin, “Şuşa” Şəhəri Dövlət Qoruq İdarəsinin, “İçərişəhər” Dövlət Tarix-Memarlıq Qoruğu İdarəsinin, Heydər Əliyev Mərkəzinin, AMEA-nın Əlyazmalar İnstitutunun, Mədəniyyət və İncəsənət Universitetinin, Azərbaycan Kulinariya Mütəxəssisləri Assosiasiyasının, “Arts Council Azərbaycan” təşkilatının, Bəstəkarlar İttifaqının nümayəndələri iştirak ediblər.
