Bir xalqın yaddaş ritmi olan Dombra Featured

Aida Eyvazlının Qazaxıstandan yazır

 

Dünya Liderlərinin və Ənənəvi Dinlərin Qurultayında ali qonaq qismində iştirak edən Roma Papası daim diqqət mərkəzindədir. Çoxsaylı müxbirlər onu bir an da tək buraxmır, ondan fikir almağa çalışırlar. Budur, Papadan növbəti çıxış. O, Qazaxıstandakı müxtəlifliyi və harmoniyanı milli musiqi aləti dombraya bənzətdiyini qeyd etdi:

-Mən bu ölkədə olmağımdan çöx şadam, bu ölkə böyük olduğu qədər də qədimdir,  bu ölkədə dialoqun və birliyin yolunu tapmaq üçün dünyanın bir zəvvarı kimi ziyarətə gəlmişəm. Bizim dünyamızda təcili olaraq harmoniyanı bərpa etməyin zamanı yetişib. Harmoniya. Ölkənizə məxsus ənənəvi və xüsusi musiqi aləti vardır, artıq onunla tanışam. Adı Dombradır. O, Qazaxıstanın mədəni simvoludur, o qədər vacib bir alətdir ki, hətta onun adına xüsusi gün də təyin etmisiniz. Ona görə də mən öz çıxışımı elə bu sirli musiqi alətinin üzərində qurmaq istəyirəm. Buraya gəlməzdən əvvəl, öyrəndim ki, hələ orta əsrlərdən başlayaraq  insanlar bu musiqi alətində ifa ediblər, onun sədaları altında şeir deyib, dastanlar danışıblar. Bununla da keçmişi bu günlə bağlayıblar. Müxtəlifliklə davamlılığın simvolu bütöv bir ölkənin  ritm yaddaşıdır və bu bizdən əvvəlki  həyat ilə, keçmiş ilə bağlarımızı unudulmamağa qoymur. Həmçinin əcdadlardan qalmış ənənələr keçmişi xəzinə kimi qorumağı öyrədir, bu da ki, sizdə vardır. Burada sizin gözəl bir adətinizi xatırlamaq istəyirəm: həftənin cümə günləri səhər tezdən əcdadlarınızın adına 7 çörək bişiririsiniz.

Pantifik eyni zamanda qeyd etdi ki,  “dombra iki simə toxunaraq çalınır. Qazaxıstan həm də “iki paralel sim” arasında harmoniya yaradaraq irəli getmək qabiliyyətini xarakterizə edir: qışda şiddətli şaxtaları və isti yayı, qədim şəhərlərin yeni müasir şəhərlərlə görüşməsi ilə simvollaşdırılan ənənələr və tərəqqi də bu ölkənin bəzəyidir.

O dedi:

-Bu ölkə bir də ona görə gözəldir ki,  burada  iki qəlbin – Asiya və Avropanın melodiyaları səslənir, bu da iki kontinenti birləşdirmək missiyasını yaradır. Dombranın simləri  buradakı digər mədəniyyətlərə məxsus  musiqi alətlərinin simləri ilə eyni musiqini ifa edir.Bu simlərdən axan səslər süzülərək özlüyündə  ümimi xor , ümumi harmoniya yaradraq, həyatın nəbzini tutur. Dombta  bizim üçün də bir stimuldur. O ilk növbədə , xalq çalğı alətidir, onun musiqisində bu xalqın ruhu və gücü yaşayır. Mən çıxışımın sonunda yenə dombradan danışmaq istəyirəm.  Siz yəqin ki, deyəcəksiniz ki, Papa- musiqiçidir! Dombra həm Qazaxıstanı və bu regionun digər ölkələrini bir-birinə yaxınlaşdırır. Bu da  dünyanın  mədəni mənzərəsinin genişlənməsinə böyük  töhfə verir. Mən arzu edirəm ki, bu ölkənin adı hər zaman harmoniya və sülhlə sinonim olsun.

 

Sayt Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi tərəfindən 2024-cü ildə “Qeyri-hökumət təşkilatları üçün qrant müsabiqəsi” çərçivəsində Azərbaycan Ədəbiyyat Fondunun həyata keçirdiyi “Yeniyetmə və gənclərdə mütaliə mədəniyyətinin formalaşdırılması” layihəsinin tərəfdaşı olaraq yenilənmiş, yeni bölmələr əlavə ediımiş, layihənin təbliği üzrə funksional fəaliyyət aparılmışdır.