Leyla Səfərova, “Ədəbiyyat və incəsənət”
Azərbaycanın mədəniyyət sferasında öz yeri və çəkisi olan, devizi “Dünyanı mədəniyyət xilas edəcək” kimi səslənən “Simurq” Azərbaycan Mədəniyyət Assosiasiyasının prezidenti Fuad Məmmədovla söhbətləşərək 2023-cü ilə yekun vurduq.
- Xoş görüşdük, dəyərli Fuad müəllim. “Simurq” üçün 2023 nə ilə əlamətdar oldu? Ümumiyyətlə, 2023-cü ildə ölkənin mədəniyyət həyatını necə səciyyələndirmək olar?
-2023-cü il bir neçə cəhətinə görə əlamətdardır. Birincisi, ona görə ki, bu il görkəmli siyasi və dövlət xadimi, müasir Azərbaycan dövlətinin qurucusu, ümummilli lider və Azərbaycan xalqının iftixarı Heydər Əliyevin 100 illiyidir.
Azərbaycan Respublikası mütərəqqi milli inkişafın əsası kimi mənəvi mədəniyyətin hərtərəfli inkişafının zəruriliyi haqqında Heydər Əliyevin vəsiyyətlərinə əməl edərək, Prezident İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə dövlətçilik sahəsində böyük uğurlar qazanmışdır. Bu quruculuq və idarəçilik, xalqın rifah halının yüksəldilməsi və ölkənin müdafiə qabiliyyətinin gücləndirilməsi prioritet olmuşdur. Bu prosesdə mədəniyyətin inkişafı üzrə dövlət strategiyasının daim təkmilləşdirilməsi mühüm yer tutur ki, bunda da Mehriban xanım Əliyevanın rəhbərlik etdiyi Heydər Əliyev Fondunun xüsusi rolu vardır.
2023-cü ildə Adil Kərimlinin respublikanın mədəniyyət naziri təyin edilməsi ilə “Simurq”un yaradıcılıq fəaliyyəti üçün münbit şərait yaradılır və dövlətimizin inkişafına xidmət etmək üçün yeni imkanlar açılır. Azərbaycan xalqının mənəvi mədəniyyəti - əlbəttə ki, bu vacib istiqamətdir. Mədəniyyət Nazirliyi Azərbaycan Respublikasının sosial-mədəni inkişafının yeni strateji kursunun işlənib hazırlanması və həyata keçirilməsinə yönəlmiş ciddi innovativ tədbirlər həyata keçirməyə başlayıb. Eyni zamanda, Mədəniyyət Nazirliyinin yaradıcılıq fəaliyyəti ilk dəfə olaraq mədəniyyət elminin metodologiyası və nailiyyətləri nəzərə alınmaqla həyata keçirilir. Dövlət mədəniyyət islahatları sivilizasiya böhranı şəraitində milli inkişafın yeni tələblərinə və dövrün çağırışlarına uyğun olaraq respublikanın mədəniyyət sisteminin mütərəqqi transformasiyasını təmin edir. Yeni strategiyanın ən mühüm vəzifəsi respublikada yeni mədəniyyət anlayışının formalaşdırılması, gənclərin intellektual mədəniyyətinin inkişafı üçün prioritetlərin təmin edilməsi, “mənəvi istehsal” prosesinin təşkili və strateji əhəmiyyət daşıyan yüksək mədəniyyətli vətəndaşların təkmilləşdirilməsidir. Bərpa olunan resurs və davamlı və təhlükəsiz inkişafın əsas hərəkətverici qüvvəsi, insan kapitalının özəyidir.
“Simurq” Azərbaycan Mədəniyyəti Assosiasiyasının ilk dəfə olaraq Mədəniyyət Nazirliyinin məsul innovativ fəaliyyətinə cəlb edilməsindən və onun uzun illər apardığı mədəniyyət tədqiqatlarının nəticələrindən və mədəniyyətimizin inkişafına zəmin yaratmasından məmnun olmaya bilmərik. 1989-cu ildən respublikada mədəniyyət elmi də yeni mədəniyyət strategiyasının formalaşdırılması üçün istifadə olunur. Milli inkişaf problemlərinin təhlilinə sistemli mədəni yanaşma, qəbul edilmiş qərarların və fəaliyyətin nəticələrinin mədəni şəkildə araşdırılması Azərbaycan cəmiyyətinin və dövlətinin mənəvi mədəniyyətinin tərəqqisi və təkmilləşdirilməsi üçün yeni imkanlar açır.
-13-14 oktyabr 2023-cü il tarixlərində Türk xalqlarının mədəniyyət paytaxtı Şuşada Azərbaycan xalqının Ümummilli Lideri Heydər Əliyevin anadan olmasının 100 illiyinə həsr olunmuş I Beynəlxalq Türk Xalqlarının Mədəniyyət Forumu keçirildi. Siz də orada iştirak etdiniz. Təəssüratlarınızı bilmək olarmı?
-Forum Azərbaycan Mədəniyyət Nazirliyi, Beynəlxalq Türk Təşkilatı və Beynəlxalq Türk Akademiyasının birgə təşkilatçılığı ilə baş tutdu. Forumun “Türk xalqlarının mədəni-tarixi irsi” panelinə rəhbərlik ilk dəfə olaraq “Simurq”un prezidenti tərəfindən həyata keçirildi. Mən öz platformamızı, gördüyümüz və görəcəyimiz işləri dilə gətirdim.
Mədəniyyət Nazirliyi tərəfindən formalaşdırılan yeni mədəniyyət strategiyasının formalaşdırılmasının asanlaşdırılması, ümumbəşəri mədəni biliklərin yayılması, Azərbaycan vətəndaşlarının akkulturasiyası və inkulturasiyası imkanlarının genişləndirilməsi məqsədilə 2023-cü ildə “Simurq” kanalı yaradılıb. Və ümumbəşəri mədəni biliklərin cəmiyyətdə yayılmasını təşviq edən YouTube video hostinq xidmətimizi gerçəkləşdirmişik. Burda uzun illər televiziya tamaşaları və Mədəniyyətşünaslıq üzrə Assosiasiyanın “İdrak”, “Mühazirə”, “Ovqat”, “Xəzərin sahilində”, “Gəl qonaq ol”, “Mədəniyyət dalğası” kimi ustad dərsləri yer alır. Bir çox platformalar cəmiyyətin və dövlətin davamlı, rəqabətədavamlı və təhlükəsiz inkişafı, Azərbaycanda və bütün dünyada strateji bərpa olunan resurs kimi yüksək mədəniyyətli vətəndaşların formalaşması üçün mədəniyyət elminin mənalarını və transformativ imkanlarını ortaya qoyur.
“Simurq” Mədəniyyət Birliyinin kollektivi hesab edir ki, onun otuz ildən artıq yaradıcılıq fəaliyyəti dövründə Azərbaycan xalqının mənəvi mədəniyyətinin inkişafına verdiyi yaradıcı töhfələr mədəniyyət, elm, təhsil tarixində parlaq iz qoyub. Üstəlik, maarifləndirmə missiyası. Əfsanəvi quş “Simurq” kimi Assosiasiyanın üzvləri də uzun illər Azərbaycanda və bütün dünyada bəşəriyyətin layiqli inkişafı üçün zəruri olan yüksək mənəvi mədəniyyət toxumlarını yaratmış və yaymışlar. “Simurq”un ölkə daxilində və onun hüdudlarından kənarda qazandığı tanınma bizə mənəvi haqq verir ki, söyləyək: yaradıcılıq fəaliyyəti, onun çoxsaylı üzvlərinin və həmfikirlərinin vicdanlı və fədakar vətənpərvərlik zəhməti ölkəmizə xeyir gətirir və bundan sonra da gətirəcəkdir.
Onu da qeyd edim ki, Azərbaycan xalqının Ümummilli Lideri Heydər Əliyevin anadan olmasının 100 illiyi və “Simurq”un 30 illik yubileyləri şərəfinə təsisatımızın qurultayına hədiyyə olaraq müəlliflər qrupu “Mənəvi mədəniyyətin inkişafına xidmət edirik” yubiley monoqrafiyası hazırlayıb.
-Bəs təşkilat nə vaxt, necə, kimlər tərəfindən yaradılıb?
-“Simurq” Azərbaycan Mədəniyyət Assosiasiyası yeni yaradılan ilk çoxsahəli qeyri-hökumət mədəniyyət təşkilatıdır, 1990-cı ilin aprelində Azərbaycan elminin və mədəniyyətinin görkəmli nümayəndələri tərəfindən Azərbaycan xalqının mənəvi mədəniyyətinin inkişafına mülki yardım məqsədi ilə mədəniyyət elminin, təhsilin və maarifçiliyin nailiyyətlərindən inkişaf etdirilməsi və yaradıcılıqla istifadə edilməsi məqsədilə yaradılmışdır.
Azərbaycan Mədəniyyət Assosiasiyasının yaradılması ilə bağlı innovativ mədəniyyət layihəsinə onlarla nüfuzlu şəxsiyyət, elmi, pedaqoji və incəsənət ziyalılarının görkəmli nümayəndələri, elmi müəssisələrin, universitetlərin, dövlət qurumlarının, fond və ictimai təşkilatların əməkdaşları cəlb edilib. Bu təşkilatlar arasında Azərbaycan Elmlər Akademiyası, Azərbaycan Neft və Kimya İnstitutu, Azərbaycan Alimlər Birliyi, Mədəniyyət Nazirliyi, Bədən Tərbiyəsi və İdman üzrə Dövlət Komitəsi, Azərbaycan Mətbuat Komitəsi, Respublika “Bilik” Cəmiyyəti, Azərbaycan Mədəniyyət Fondu, Azərbaycan Sülh Fondu, “Dostluq” Cəmiyyəti, “Vətən” Cəmiyyəti və digərləri var idi.
“Simurq” Azərbaycan Nazirlər Sovetinin 1990-cı il 17 avqust tarixli 374 nömrəli qərarı ilə dövlət qeydiyyatına alınıb. Onun yaradıcıları və fədailəri arasında Azərbaycanın tanınmış mənəvi mədəniyyət xadimləri, akademiklər, xalq şairləri, nazirlər, yazıçılar və incəsənət xadimləri - Maqsud Əliyev, Asəf Nadirov, Mikayıl Useinov, Hüseynağa Sadıxov, Arif Əziz, Kazım Kazımzadə, Aslan Aslanov, Nəriman Həsənzadə, Tofiq Əliyev, Bəkir Nəbiyev, Nəbi Xəzri, Maqsud İbrahimbəyov və bir çox başqaları var idi. Hazırda Assosiasiyaların Məşvərət Şurasına tanınmış mədəniyyət xadimləri, akademiklər, xalq artistləri və şairlər - Ömər Eldarov, Arif Əziz, Fuad Salayev, Nəriman Həsənzadə, Nizami Cəfərov, YUNESKO-nun Sülh Mədəniyyəti İnstitutunun rektoru Engel Tağırov və başqaları daxildir.
-“Simurq” Azərbaycanın mənəvi mədəniyyətinin inkişafına və ölkədə yüksək mədəniyyətli insanların formalaşmasına hansı töhfələr verib?
-Qeyd edim ki, mədəniyyəti “ikinci süni təbiət” kimi insanın ağlı, hissləri və əməyi ilə yaradılmış, innovativ mədəni fəaliyyətinin şüarı kimi Assosiasiya “Sülh mədəniyyəti qoruyursa, mədəniyyət sülhü xilas edir” imperativini seçmişdir. Assosiasiya öz nəcib missiyasını həyata keçirmək üçün insan kapitalının, yüksək mədəniyyətli şəxsiyyətlərin və ümumbəşəri mədəni biliklərə malik liderlərin formalaşmasına kömək edən konsepsiyalar, proqramlar və layihələr hazırlayır və həyata keçirir.
“Simurq”un elmi və təhsil fəaliyyəti intellektual, etik, hüquqi və idarəetmə mədəniyyətinin dövlət prioritetlərinin təbliğinə, Azərbaycan cəmiyyətinin inkişafında mütərəqqi dəyişikliklərin əldə edilməsinə töhfə verməyə yönəlib. Assosiasiya vətəndaşların mədəni özünütərbiyəsi, özünü tanıması, özünüidarəsi, vətəndaş mədəniyyətinin inkişafı, mədəniyyətin inkişafı prosesləri vasitəsilə Azərbaycan cəmiyyətinin sosiallaşmasına töhfə verən mədəniyyətşünaslıq metodologiyasının və metodlarının inkişafına kömək etməyə çalışır. Digər məqsəd azərbaycanlıların - müxtəlif millətlərin, etnik qrupların və dinlərin nümayəndələrinin mədəni kimliyi və həmrəyliyidir.
Bu məqsədlə Assosiasiya ümumbəşəri mədəni biliklərin mütəxəssislərə, gənclərə və cəmiyyətin müxtəlif kateqoriyalarına transfprmasiyasını insan və beynəlxalq münasibətlər mədəniyyəti, mədəniyyətşünaslığın transformativ imkanları, elm, təhsil və s. maarifçilik, incəsənət, informasiya və mətbuat, dünya xalqlarının mədəniyyəti, əmək mədəniyyəti, xidmət və idarəetmə, istehsal və istehlak mədəniyyəti yönlərində yönəldir.
Onun təhsil fəaliyyəti, həmçinin hüquq mədəniyyəti, tibbi və ekoloji mədəniyyət, demokratiya və meritokratiya mədəniyyəti, məsuliyyət mədəniyyəti, sosial etika, sülh mədəniyyəti, mədəniyyət siyasəti, ailə, gənclər, qadın, uşaq mədəniyyəti və digər mənəviyyat sahələrini əhatə edir. Və bəşəriyyətin maddi mədəniyyətini əsas götürür.
Assosiasiyanın intellektual fəaliyyəti tarixçilik, məntiq və dialektika prinsiplərindən istifadəni nəzərdə tutan müasir mədəniyyət metodologiyasına əsaslanır. Bu prinsiplərə arxalanmaq fərdi, peşəkar, milli və beynəlxalq səviyyədə vəzifələrin düzgün qoyulmasını, konkret problemlərin həllini və düzgün qərarların qəbulunu təmin edir. Bu məqsədlər üçün səkkiz məntiqi addımın köməyi ilə “idrak”, “anlama” və “yaradıcılıq” kimi intellektual səviyyələri ardıcıl şəkildə mənimsəməyə imkan verən universal “mədəni piramida” metodoloji cəhətdən istifadə olunur. Bu zaman düzgün strateji və taktiki qərarların qəbulu üçün əvəzolunmaz əhəmiyyət kəsb edən 12 sistemli mədəni təhlil metodundan istifadə edilir.
Qeyri-səlis məntiq nəzəriyyəsindən istifadə etməklə mədəni metodologiya və təhlil metodlarını ilk dəfə “Simurq” işləyib hazırlamışdır. Lütfi Zadə təlimindən universal metod kimi aşağıdakı “mədəniyyət piramidası”, mədəni düsturlar formalaşmışdır: “mədəniyyətin iki qanadı”, “mədəni insan”, “firavan ailə”, “mədəniyyətin səmərəliliyi”, “idarəetmənin səmərəliliyi”, “sosial-mədəni fəaliyyətin səmərəliliyi”, “tərəqqi”, “insan təhlükəsizliyi”, “dövlətin rəqabət qabiliyyəti”, “meritokratik təhsil və idarəetmə” və s.
Birliyin elmi nailiyyətləri arasında innovativ mədəniyyət anlayışlarını qeyd etmək olar - “mədəniyyətin elmi tərifi”, “mədəni inkişaf amilləri”, “sosial sistem kimi mədəniyyət”, “inkişaf edən sistem kimi insan kapitalı”, “ümumbəşəri mədəni identiklik”. ” və s.
Milli inkişafın tələblərini və dövrün çağırışlarını əsas götürərək, azərbaycançılıq ideologiyasına və Ümummilli Lider Heydər Əliyevin vəsiyyətlərinə əməl edərək, Assosiasiya yüksək mədəniyyətə malik, layiqli Azərbaycan vətəndaşlarının “istehsalını” öz missiyası kimi seçmişdir. Axı hər bir ölkənin milli sərvəti olan və davamlı, rəqabətədavamlı və təhlükəsiz inkişaf üçün insan kapitalının və strateji bərpa olunan resursun əsasını təşkil edən insanlardır.
“Simurq” 30 ildən artıq yaradıcılıq fəaliyyəti dövründə ciddi işlər görüb. Birincisi, Assosiasiya öz yaradıcılıq fəaliyyəti ilə Azərbaycan elmində yeni bir istiqamətin - mədəniyyət elminin - kulturologiyanın əsasını qoydu. Onun üzvləri onlarla mədəniyyət konsepsiyası, monoqrafiya və kitablar, yüzlərlə elmi məqalə hazırlayıb nəşr etdiriblər. Azərbaycan, Almaniya, Rusiya, İraq, ABŞ, Yaponiya, Çin, Norveç, İtaliya, İran, Fransa, Macarıstan, Mərakeş, Misir və digər ölkələrin mədəniyyətlərinə həsr olunmuş üç yüzdən çox mədəniyyət konfransı, seminar, mühazirə və ustad dərsləri keçirilmişdir, o cümlədən mədəniyyətşünaslıq, idarəetmə mədəniyyəti, iqtisadi mədəniyyət, hüquq mədəniyyəti, vətəndaş cəmiyyəti mədəniyyəti, məsuliyyət mədəniyyəti, davamlı insan inkişafı, alternativ enerji, tibbi mədəniyyət, ekoloji mədəniyyət, insan və beynəlxalq münasibətlər mədəniyyəti və s. ilk dəfə olaraq dünya mədəniyyəti və sivilizasiyasının tarixi və nəzəriyyəsinə həsr olunmuş “Simurq” Beynəlxalq mədəniyyət jurnalı nəşr edilmişdir.
Assosiasiya bir çox innovativ mədəniyyət konsepsiyaları, layihələri və modelləri hazırlayıb - “Azərbaycanda demokratik cəmiyyətin və hüquqi dövlətin yaradılmasına doğru”, “Beynəlxalq Dünya Mədəniyyəti Universiteti layihəsi”, “Yüksək mədəniyyətli insan konsepsiyası”, “Beynəlxalq Mədəniyyət Araşdırmaları Mərkəzinin layihəsi”, “Zəka” Qeyri-Hökumət Təşkilatları Assosiasiyasının layihəsi“, “Homo Culturalis” antropoloji modeli, “Azərbaycanda mədəni islahatlar konsepsiyası”, “Azərbaycan” 2020 milli inkişaf konsepsiyasına doğru: gələcəyə baxış”, “YUNESKO-nun qlobal mədəniyyətşünaslıq üzrə şəbəkə şöbəsinin konsepsiyası”, “Azərbaycanda mədəni islahatlar konsepsiyası” təklifləri. İnsan Kapitalının İnkişafı Mərkəzinin Konsepsiyası”, “Şuşada Beynəlxalq Yaradıcı Mədəniyyət Mərkəzinin Konsepsiyası” və s.
Birliyin bir sıra konsepsiyaları, layihələri və elmi nəticələrinin müasir sivilizasiyada analoqu yoxdur və bunlar dövlətin davamlı və inklüziv inkişafı, o cümlədən mədəniyyətlər və sivilizasiyalararası dialoqun təkmilləşdirilməsi, dövlətin inkişafının qarşısının alınması baxımından praktiki maraq doğura bilər.
“Simurq”un yaratdığı mədəniyyət tədqiqatlarının innovativ metodologiyası və metodları tədqiq olunan obyektlərin mahiyyətini, xüsusiyyətlərini, tarixini və inkişaf qanunauyğunluqlarını üzə çıxarmağa, nailiyyətlərin, proseslərin və hadisələrin inkişafının metod və texnologiyalarının yoxlanılmış qiymətləndirilməsinə kömək edir. Bunlar ayrılmaz bir sistem kimi mənəvi mədəniyyətin yeni transformativ imkanlarının müəyyən edilməsi və gələcəyin proqnozlaşdırılmasına yol açır.
Birliyin elmi və maarifləndirici fəaliyyəti nəticəsində nazirliklərin, dövlət komitələrinin, dövlət qurumlarının “ASAN xidmət”, “DOST”un, icra hakimiyyəti orqanlarının, ali məktəblərin minlərlə nümayəndəsi əlavə mədəniyyət təhsili almış, mədəni maarifləndirmə ilə əhatə olunmuşdur. Eləcə də respublikanın məktəbləri, cəmiyyətləri, elmi müəssisələri, həmkarlar ittifaqı müəssisələri, muzeyləri, vəkillər kollegiyaları, gənclər və qeyri-hökumət təşkilatları, respublika əhalisinin müxtəlif kateqoriyaları, Azərbaycan diasporu, o cümlədən tələbələr, gənc alim və tələbələr bir sıra xarici ölkələr, o cümlədən UNESCO Beynəlxalq Məktəbi bu xidmətdən yararlanmışdır.
30 ildən artıq fəaliyyət göstərdiyi müddətdə “Simurq” Azərbaycan xalqının mənəvi mədəniyyətinin inkişafına, ölkədə milli mədəniyyətin əsasını təşkil edən layiqli, yüksək mədəniyyətli insanların formalaşmasına layiqli töhfələr vermişdir. O rəqabət qabiliyyətli milli insan kapitalı yaranmasına xidmət etmişdir. Həmçinin, təşkilatımız səmərəli tədqiqatları ilə Azərbaycan elmində yeni bir istiqamətin - mədəniyyətşünaslığın əsasını qoyub və beynəlxalq səviyyədə tanınıb.
Onun yaradıcılıq fəaliyyəti Azərbaycan Respublikasının dünya mədəniyyət elminin, təhsilinin və maarifçiliyinin inkişafının mötəbər mərkəzlərindən biri kimi tanınmasında müəyyən rol oynamışdır. Təkcə onu demək kifayətdir ki, Assosiasiya üzvlərinin yaradıcılıq fəaliyyətinin nəticələri təkcə respublikamızın ictimaiyyəti tərəfindən deyil, həm də altı beynəlxalq akademiya tərəfindən tanınıb.
Budur, onların yaradıcılıq fəaliyyətinin nəticələrindən yalnız bir neçəsi:
Açıq mədəni dialoq və bilik mübadiləsi məqsədi ilə, sivil mədəni təşəbbüs kimi Azərbaycanın xarici mədəniyyət siyasətinin bir hissəsi olaraq, 1991-ci ildə Assosiasiyanın nümayəndələri Kosta Rikaya səfər etmişlər və bu, Kosta Rikanın tanınmasına töhfə vermişdir.
Demokratiyanın ən mühüm institutu kimi qeyri-hökumət təşkilatlarının formalaşması prosesini dəstəkləmək üçün Assosiasiya 1996-cı ildə respublikada ilk dəfə olaraq, Qeyri-Hökumət Təşkilatlarının formalaşmasının əsasını qoyan məsləhətləşmə prosesi və seminar keçirmişdir.
Sonrakı illərdə o, Respublika Qeyri-Hökumət Təşkilatlarının Milli Forumunun yaradılmasına elmi, məsləhətcil və təşkilati yardım göstərmiş, Azərbaycanda QHT-lər üçün vəsaitin toplanması ilə bağlı xüsusi təlimlər keçirmişdir.
Yüksək mədəniyyətə malik şəxsiyyəti milli inkişafın əsas məqsədi və strateji bərpa olunan resursu hesab edən Assosiasiya 2000-ci illərin əvvəllərində ilk dəfə olaraq Azərbaycan Respublikasının Ali Attestasiya Komissiyasının yaradılması təşəbbüsü ilə çıxış etmişdir. Bundan başqa, mədəniyyət sahəsində ekspertlərin hazırlanması üçün bir neçə namizədlik və doktorluq dissertasiyalarının müdafiəsi baş tutmuşdur.
Birliyin üzvləri beynəlxalq forumlarda, Rusiya, ABŞ, Almaniya, Norveç, Fransa, Belçika, Cənubi Koreya, Tailand, Misir, Yunanıstandakı cəmiyyət və səfirliklərdə məruzələrlə çıxış etmişlər, eləcə də Türkiyə, İran, Kosta Rika, Rumıniya, Macarıstan, Hindistan və s. ölkələrdə.
Assosiasiyanın bəzi monoqrafiyaları Rusiya, ABŞ, Almaniya, Böyük Britaniya, Yaponiya, Çin, Avstriya, Fransa, Macarıstan, Estoniya, İtaliya və digər ölkələrin dövlət kitabxanalarının fondlarında, həmçinin BMT, YUNESKO, kitabxanalarında, ABŞ Konqresində saxlanılır.
Assosiasiyanın mədəniyyətşünaslıq üzrə nəticələri Azərbaycanda keçirilən dünya mədəniyyətinin tarixi və nəzəriyyəsi, liderlik, üçüncü sektor, konfliktologiya, sülh mədəniyyəti, qlobal idarəçilik, mədəniyyətlərin yaxınlaşması və digər forumlarda onlarla beynəlxalq konfrans və seminarlarda və digər forumlarda təsdiq edilib.
Bu illər ərzində “Simurq”un Azərbaycan və dünya mədəniyyətşünaslığının inkişafına, sülh və beynəlxalq əməkdaşlıq mədəniyyətinin inkişafına verdiyi töhfələr “İntellektual İnkişaf Problemləri” təsisatı, Beynəlxalq Elmlər Akademiyası, Pedaqoji və Sosial Elmlər Akademiyası, “Avropa-Asiya” Beynəlxalq Humanitar Akademiyası, Beynəlxalq Qlobal Araşdırmalar Akademiyası, Dünya Sözlər Akademiyası, Rusiya Təbiət Elmləri Akademiyası bə s. tərəfindən yüksək qiymətləndirilib
“Simurq”un yaradıcılıq fəaliyyəti, həmçinin Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət və Turizm Nazirliyinin, Təhsil Nazirliyinin fəxri fərmanları, Azərbaycan Respublikası Ailə, Uşaq və Qadın Problemləri üzrə Dövlət Komitəsinin diplomları ilə təltif edilmişdir. Mədəniyyət İşçiləri Həmkarlar İttifaqı Respublika Komitəsinin və Azərbaycan Respublikasının İnsan Hüquqları üzrə Müvəkkili (Ombudsman) döş nişanları, “Umai”, “Şəms”, “Zəka”, milli ictimai mükafatları ilə də həmçinin.
Təşkilatımız həmçinin mənəvi mədəniyyətin inkişafındakı xidmətlərinə görə ABŞ Bioqrafiya İnstitutunun “Şərəf” medalı, Misir Təhsil Nazirliyinin qızıl medalı, Moskva hökumətinin “Beynəlxalq əməkdaşlığa töhfəsinə görə” medalı, “Dünyanın qızılgülü” qızıl medalı ilə təltif edilib. YUNESKO-nun Sülh Mədəniyyəti İnstitutunun və “Avropa-Asiya” Beynəlxalq Humanitar Akademiyasının, Dünya Ruhani Universitetinin ən yüksək mükafatı Brahma Kumaris “Bədənsiz Ali Ruh”, Beynəlxalq “Dövrün yaradıcısı” ordeni, “Səfir” fəxri adları Sülh” mükafatı (“Sülh səfiri” beynəlxalq diplomları Assosiasiyanın 100-dən çox tanınmış üzvünə verilib), bir sıra digər yerli və beynəlxalq ictimai təşkilatların mükafatları ilə də “Simurq” təltif olunub.
Beynəlxalq tanınmanın göstəricisi 2000-ci ildə Assosiasiyanın BMT-də Minillik üzrə beynəlxalq konfransın plenar sessiyasında çıxış etməsi və Avropa Şurasının mədəniyyət siyasəti üzrə ekspertlərinin məlumat bazasına daxil edilməsidir.
2014-2018-ci illərdə Beynəlxalq Dashing Scientific Readings-in təşkilat komitəsində təmsil edilib “Simurq”, onun təklif etdiyi “İnsanların mədəni identikliyinin formalaşmasının təşviqi haqqında” əsas prinsip YUNESKO-nun İnsan Təhlükəsizliyi üzrə 2016-cı il Kazan Bəyannaməsinə daxil edilib.
-Fuad müəllim, bəs “Simurq”un 2024-cü il üçün fəaliyyət proqramı nəyi nəzərdə tutur?
-2024-cü ildə mədəniyyətşünaslığa dair monoqrafiyaların, kitabların, dərsliklərin, elmi-kütləvi elmi konsepsiyaların və məqalələrin hazırlanması və nəşri davam etdiriləcək. “Simurq” Beynəlxalq mədəniyyət jurnalının (Dünya mədəniyyəti və sivilizasiyasının tarixi və nəzəriyyəsi məsələləri) növbəti, beşinci nömrəsini hazırlayıb nəşr etmək lazımdır.
Mədəniyyət konfranslarının və beynəlxalq forumların hazırlanması və keçirilməsi də nəzərdə tutulur. Həmçinin, mədəni ustad dərsləri, uşaq bağçalarının müəllimləri, məktəblilər, valideynlər, müəllimlər, tələbələr, jurnalistlər, rəsmilər və siyasətçilər üçün mühazirə və treninqlər, beynəlxalq iştirakla “Mədəniyyət və cəmiyyət” mədəniyyət seminarlarının keçirilməsi hədəfimizdir.
Bu məqsədyönlü fəaliyyəti növbəti illərdə də davam etdirməyi planlaşdırırıq. Azərbaycan Respublikasının davamlı sosial-mədəni inkişafı problemlərinin mədəni tədqiqatları, nazirlik və idarələrin qrantları əsasında innovativ mədəniyyət layihələrinin hazırlanması və həyata keçirilməsi də hədəfimizdir. Bu sahədə Azərbaycanın regionlarında mədəniyyətşünaslıq məktəblərinin, lisey və gimnaziyaların yaradılmasına, respublikanın uşaq bağçaları və məktəbləri üçün mədəniyyətşünaslıq kitablarının hazırlanmasına yönəlmiş mühüm innovativ fəaliyyətləri nəzərdən keçiririk. Ölkənin müxtəlif sosial qruplarının ümumbəşəri mədəni biliklərə geniş çıxışına töhfə verəcək Azərbaycan, rus və ingilis dillərində mədəniyyətşünaslıq üzrə audiokitabların yaradılması təxirəsalınmaz vəzifədir.
Assosiasiya Azərbaycanın dövlət, qeyri-hökumət, biznes strukturları, yaradıcı birlikləri, gənclər, qadın təşkilatları, mədəniyyət mərkəzləri və KİV-ləri, o cümlədən YUNESKO və digər beynəlxalq təşkilatlar və təhsil, elm və mədəniyyət akademiyaları ilə əməkdaşlığı inkişaf etdirəcək. Mənəvi mədəniyyətin inkişafına dair xarici konfrans və forumlarda fəal iştirakın davam etdirilməsi vacibdir.
Biz Azərbaycanda mədəniyyətşünaslığın bir elm və akademik intizam kimi institusionallaşmasına yardım etməyi, təhsil sisteminin təkmilləşdirilməsini və mədəniyyətşünas kadrların hazırlanmasını vacib vəzifə hesab edirik. Bununla bağlı Mədəniyyət haqqında Azərbaycan Respublikasının Qanununa əlavə və dəyişikliklərlə bağlı təkliflərin hazırlanıb Milli Məclisə təqdim edilməsi, mədəniyyətin ayrılmaz sosial sistem kimi elmi dərk edilməsinin və mədəniyyətin respublikada geniş yayılmasına yardım edilməsi nəzərdə tutulur. Daha bir fəaliyyət dairəmiz məktəbəqədər təhsil müəssisələrində, bütün səviyyəli məktəblərdə, habelə yetkin əhalinin müxtəlif qrupları üçün ikinci təhsil və aktiv təhsil proqramı kimi icbari mədəni təhsilin tətbiqinə nail olmaqdır. Düşünürük ki, bu yanaşma azərbaycançılıq ideologiyasına uyğun olacaq və ölkədə rəqabətqabiliyyətli insan kapitalının inkişafında milli maraqlarımıza cavab verəcək.
-Geniş və ətraflı cavablarınıza görə sizə təşəkkür edirik, dəyərli Fuad müəllim.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(13.12.2023)