Ümid Nəccari, “Ədəbiyyat və incəsənət” üçün

 

Monteneqrolu Katarina Saric Nikšić Universitetində Fəlsəfə və Cənubi Slavyan ədəbiyyatı üzrə təhsil alaraq Podqoritsada sosial siyasət üzrə magistr dərəcəsini tamamlayıb. Sosial kontekstdə şeir və nəsr yazır.Çoxsaylı antologiyalarda və böyük ədəbi saytlarda təmsil olunan müəllifdir.Onun şeirləri və nəsri haqqında xeyli elmi əsərlər yazılıb.

Əsərləri bir çox mükafatlara layiq görülüb, yeddi dilə tərcümə edilib. Katarina Saricin şeirləri heç vaxt döyüş meydanını tərk etməyən və düşüncələri uğrunda mübarizə aparan cəsur bir qadının səsidir. Onun poetik görüşləri zaman-zaman böyük feminist şairlərin poetikasından keçir.O, sözün həqiqi mənasında, qadının iç dünyasını detallarına qədər oxucuya çatdırır.

Katarina Saricin bir neçə şeirini dilimizə çevirərək “Ədəbiyyat və incəsənət” portalı vasitəsi ilə şeirsevərlərə ərməğan edirəm. Bu şeirlərin bəzən abstrakt fikirləri, düşüncə ziddiyyəti ilə oxucunu yüklədiyi duyulsa belə, əslində onlar, gerçəkdən, sirli-sehirli, bir qədər də metafizik abu-hava yaradır, oxucunu düşündürərək hardasa bu yaranmış mənzərənin bir parçasına çevirir.

 

ŞƏKƏR YAĞMURU

Mənə mesaj olaraq bir mətnlə yaxınlaşmayacaqsan, Şəkər!

Haralıyam, peşəm nədir kimi bir sualla…

Çox tez hiss edəcəksən

Danışıq dilindən dəhşətə düşdüyümü,

Hazır formulların ürəyimi bulandırdığını,

Mart ayında doğulduğumu,

Və mavi rəngi sevdiyimi.

Dağınıq bir “Vikinq” sıçrayışında

mənə tərəf qaçacaqsan

Artıq rezerv edilmiş bir park kimi,

Baş ağrısından işgəncə almış kimi.

Bazar günü olacaq və həssas dərim üçün

Krem aldığım aptek işləməyəcək.

Evlənməyəcəksən, boşanmayacaqsan,

Ya da qarmaqarışıq bir münasibət içində olmayacaqsan.

Sadəcə palçıq içindən keçənlər kimi yorulacaqsan.

Yağmur yağacaq,

Və hər zamanki kimi çətirim olmayacaq.

Hind Okeanında bir tısbağaya toxunduğunu danışacaqsan.

Qürur və ya utanc hissi?

Sənə sunami qayalarının altından topladığım

mərcan rəngli dırnaqları göstərəcəyəm

Seylon sahilləri yox olduğunda.

Məni arxa daxmaya aparacaqsan,

romlu bir çay üçün ən yaxın restorana.

və mənə yol boyu dostluqlarından danışacaqsan.

Siləcək səsi duyulacaq,

dumanlı şüşəyə üfürəcəyəm,

yol xəritəsini cıracaqsan,

Zirehli evim şüşədən düzəldilmiş kimi dağılacaq.

Kirpiklərinin üzərindən keçəcəyəm,

tikanlı məftil arasından

və bir qaranquş gedişi ilə gözünün dibinə dalacağam.

Köhnə video cihazında "Kəpənək"i

milyon dəfə geri çəkdiyimi biləcəksən,

azadlığa uçmağı xəyal etdiyimi belə...

Cibindən bir torba qızılı rəngdə tütün çıxaracaqsan,

büküb bütün qorxularımızı

çəkəcəyik havalı arzularımızı,

mavi tüstülərdən keçəcəyik.

Və külün içində bir çiçək əkəcəyik,

yağmur yağacaq

su kimi böyüyəcək çiçəyimiz

 

FLAŞ

Günortadan sonra yağışa dözə bilmirəm,

caza və keçmişə dönməyə dözə bilmədiyim kimi.

Geriyə dönüb baxdığımda

günəşin qürubunda maşın sürməyimiz,

siqareti uçuşda bitirməyimiz görünür.

Dadsız saqqıza dözə bilmirəm,

çiyələk və balonların partlaması

məhdudiyyətsiz bu şirin zarafat.

Dördyolda ayaqlarımı sığallayıram,

başımı pəncərədən çıxarıram,

külək saçlarımı yelləyir,

dözə bilmirəm

musiqi qutuları üçün yol kənarındakı gözyaşlarına.

Şeir gecələri kapuçino dadındadır

hər yeni sevdiklərimi məhv edən yaralar

Ya da uzaq məsafəli sevgilərə bənzər kimi...

Hər körpünü yandıran bu lənətlənmiş zəifliyə

dözə bilmirəm,

amma davranışları

əbəs məni məsumluğumda tənha buraxır.

Sonsuza qədər açıq olan bir yaranın üstünə

palçıq vurur,

mənə yenidən acı verir

məni öldürmək əvəzinə.

Yağışa dözə bilmirəm,

caz səsinə də,

fasiləsiz olaraq daima bu dəyişməz hislərə...

Məbədlərdə partlayışlar kimi

və yolun yanmış qoxusu

həmişə o dəyişməz küllərdən gəlir.

 

FOTO

- Bu həyatın fotosunu sənə buraxıram

bir çanta dolu qəhvə,

sobada albalı dadında tort,

və o ayaqqabılar - ad günüm üçün hədiyyən

(bir ölçü böyük).

Uydurulmuş hay-küylər...

şəhərkənarı yataqxanalarda

bu həftə sənin üçün planlaşdırılır

(və kağız qırıntıları).

Bu gün tərk edildim,

küləklərə ürək verdim,

öldürücü gözündən

retuşlaşmış gerçəkliyimi alıram.

Unudulmuş əlyazması

və son uğursuz gəlişim,

məndən sənə və geri.

(Məntiq anlamından gerçəklik anlamına).

Bütün görmədiklərini sənə buraxıram

barmaqlarına sıxılmış klaviatura düymələri,

ikinci dərəcəli modelləşdirilmiş gerçəklik.

Gözəl bir dizaynda buludların köpüyü,

sənin dəyişən eqon,

Paralel kainatın yaradıcısı,

bu virtual yer və göy üzü.

Mən səni tərk edirəm.

Təqlid etmirəm.

Heç vaxt təqlid etmirəm.

Və etmərəm.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(03.12.2024)