Xədicə Əliyeva, "Ədəbiyyat və İncəsənət"

Bəzən, insanda müəyyən hadisələr sonrası, "Mən nə yaşadım" hissi yaranır. Son zamanlar başıma gələn birinci hadisəni sorğulamağa belə vaxt tapmadan biri digəri ilə əvəzəyirdi özünü. Mən, mən bilmirəm. Bir hadisəni həzm etmədən digərini udmaq məcburiyyətində qalırdım və bu mənim ruhuma ağırlıq gətirirdi.

Evin qapısını açdım, etdiyim hərəkətlər tamamilə şüurxarici davranışlar idi. Sadəcə hərəkət edirdim. Niyə, nə üçün suallarına cavab verə bilmədən. Ağrıların dərinliyində bədənimi tərk etmək üçün çabalayan ruhumun iztirabı qədər acı qəhvə hazırladım və masa başına keçdim. Açığı, ac mədəyə dəfələrlə acı qəhvə yollamaq artıq mədəmi pozmuşdu. Lakin yenə bildiyimi edirdim. Qəhvə dilimi yandıracaq qədər isti, ruhumun yanğısına benzin tökəcək qədər tünd idi.

Əlimə qələm və bir kağız parçası aldım. Bu dəfə surət çəkmirdim. Bir cüt göz çəkirdim. Ətrafdakı hadisələr mənə mən olduğumu unutdururdu bəzən, lakin o gözlər mənə baxarkən mənə, mən olduğumu xatırladırdı və ilk dəfə idi ki, mən, mən olduğumu bütün ruhumla hiss etmişdim, o gözlərlə qarşı qarşıya gələrkən. Canı verərkən alınan son nəfəs kimi idi. Başqa heç nə maraqlı deyildi, iki göz şəkli çəkdim və sol cibimə qoydum. Daha sonra sanki vəzifəmi yerinə yetirmiş kimi masadan qalxdım və sobanın başına keçdim.

Baş verən hadisələrin təhlilini etmək və cavabsız sualların içində boğulmaq vaxtı gəlib çatmışdı. Başımın ağrısı məni bitirirdi. Düşüncələrim silah kimi beynimə yönəlmişdi və hər dərinə endikcə güllənin canı alana çatması biraz da yaxınlaşırdı və beynim son ağrıdan sonra ona dəyən düşüncə gülləsi nəticəsində dağılmağa hazır idi.

İki əlimi başıma qoyub sıxdım. Ağrı dözülməz deyildi, çünki bir ağrı dözülməz olduqda canı alır. Mən dözürdüm, lakin dözdükcə, bir dəfəlik kəsilən nəfəs daha şirin gəlirdi. Düşünürəm ki, həqiqətən cəhənnəmin var olduğuna inanan insanlar belə orada əbədi yanmağı, yoxsa yandığına rəğmən var olmağın təskinliyini seçərdi? Dünyada isə, biz insanlar yandığımıza baxmayaraq, ən azından kül halında dünyada qalmağı seçən axmaq varlıqlarıq. Və biz insanlar ən çox yandığımız yerdə çiçək açmağı arzulayan qəribə canlılarıq. Məndən soruşsanız, yandığımı deyə bilərəm, lakin harada çiçək açmaq istədiyim mövzusunda cavabsız qalaram. 

İnsan ümid edir, ümid etdiyi yerə, onun mənalı, yaxud mənassız olduğunu sorğulamadan, sadəcə ümid edir.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(24.03.2025)