Harun Soltanov, “Ədəbiyyat və incəsənət”

Yuxu - şüurumuzun sərhədləri aşdığı, zamanın öz hökmünü itirdiyi, məkanın yox olduğu həmin o izafi sahədir. Biz bura düşəndə bədənimiz, eləcə də bütün materiya bizə aid deyil. Hətta düşüncəmiz belə bizə aid deyil.

Yuxu bəlkə də Tanrının insana bəxş etdiyi ən sirli, ən paradoksal bir nemətdir. Ölümə bənzəyir, amma həyatın içindədir.. Həqiqətə bənzəyir, amma sadəcə bir illuziyadır..

Bəzən biz yuxularımızda daha real yaşayrığ. Hisslərimiz daha kəskin, daha güclü olur. Qorxularımız daha əzici olur. Orada özümüzə, həyatımıza, bəlkə də, heç vaxt deməyə cəsarət etmədiyimiz həqiqətləri etiraf edirik. Amma səhər açılır, günəş bizimçün yenidən yerini dəyişdikdə bütün o həqiqətlər buxarlanıb yox olur. Biz yuxunu unutmaq üčün tələsirik, çünki əgər onu xatırlasaq, gerçəkliyin saxtalığını dərk edəcəyik.

Görəsən, buz yuxularmıza nə qədər inanmalıyıq? Yuxular bizim şüurmuzla təhtəlşüurumuzun inhikasıdır, yoxsa fövqəltəbii bir hadisədir? Onlar bizə gələcəyi gostərir, yoxsa sadəcə, şüurmuzun bizimlə oynadığı bir hiylədir?

Amma mən düşünürəm ki, yuxular bizim ruhumuzun həqiqətən azadlığda olduğu andır. Biz yatanda o "bədən" adlı qəfəsdən çixır və sərhədsiz bir dünyada səyahətdə olur. 

Bəzən istəyirsən ki, heç oyanmayasan. Çünki yuxular gerçəklikdən daha daha gerçəkdir. O dünya daha az ədalətsiz, daha az qəddar və daha az riyakar görünür. Bəlkə də həyat bir yuxu, yuxular isə bir reallığdır. 

Ya da biz sadəcə ölmədiyimizi özümüzə sübut etmək üçün səhərlər oyanırıq.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(18.03.2025)