Murad Vəlixanov, “Ədəbiyyat və İncəsənət”
Məhşur rejissor və aktyor Ramiz Əzizbəylinin ekran əsəri olan “Bəxt üzüyü” filmi haqqında danışmaq istəyirəm. Film 1991-ci ildə çəkilmişdir. Xalq şairi Vaqif Səmədoğlunun eyni adlı dram əsərinin ekran həllidir.
Hadisələr hal-hazırda da insanların yayada həvəslə üz tutduğu məhşur Pirşağı bağlarında üç ailə və bir müharibə veteranının bir araya gəlməsi ilə başlayır. Saranın bəxt üzüyünü itirməsi isə filmin duzu, bibəri olur. Hər kəs bir-birini ittiham edərkən sülhsevərliliyi və ağsaqqallıq funksiyasını yerinə yetirən Tanrıbəy dayı və öz hayında olub “xoşbaxtlıx” axtarışında olan şair Moşu Göyəzənlinin varlığı filmə rəng qatmışdır. Film hər nə qədər komediya janrı üzərində yazılsa da, əslində bitkin bir tragikomediyadır, insanların öz-özlərini və ya ətrafındakıları aldatması və əlçatmaz şeylərin axtarışına çıxması aşkar görünür. Bu filmin görünən və görünməyən tərəfləri də az deyil. Məsələn, Saranın bəxt üzüyünü qab yuduğu sırada su kranının kənarına qoyub, qonşularını oğurluqda ittiham etməsi indiki zamanda bəzi insanların nə qədər huşsuz və yaddaşsız olduqlarını aşkara çıxarır. Eyni zamanda içki düşkünü olub ailəsindən bixəbər “ailə başçısı” ilə bağlıda ayrıca danışmağa dəyər. Hər nə qədər başı daşa dəyəndən sonra özünə gəlsə belə “sonrakı peşmançılığın faydası yoxdur” məsəli burda öz yerini tapır.
Gələk şair Moşu Göyəzənliyə. Yazının əvvəlində də qeyd etdiyim kimi, insan oğlu hər zaman əlçatmaz şeylərin arxasıyca düşməyə meyilli bir varlıqdır. Şair Moşu da öz aləmində “xoşbaxtlığı”n qafiyəsini dəftərində, şeirlərində axtarmağa çalışır. Amma axıradək də tapa bilmir.
Filmi izlədikcə görürsən ki, hərə öz hayındadır. Heç kimin heç nədən nə xəbəri, nə də anlayışı var. Bu, əslində indiki insanların açıq şəkildə büruzə verdikləri xüsusiyyətdir. Hər kəsi günahlandırmaq, ətrafımıza olmayan şey üstündə ləkə yaxmaq və sonda da heç nə olmamış kimi qarşımızdakının boynuna sarılmaq. Gəlin, qarşımızdakının da nə və ya nələr düşündüyünə diqqət yetirək, qəlb qırmadan danışmağı bacaraq və ən önəmlisi, qarşımızdakının bizim kimi eyni ampluanı daşıdığını - insan olduğunu unutmayaq.
“Ədəbiyyat və İncəsənət”
(11.02.2025)