Nemət Tahir, “Ədəbiyyat və incəsənət” portalının Qarabağ təmsilçisi

Əgər bal qoxusuna gələn siçan, kərtənkələ kimi kiçik bir heyvan təsadüfən arı pətəyinə girərsə, arılar dərhal və böyük aqressiya ilə reaksiya verirlər!

Onlar dəfələrlə sancaraq, həmin canlını ölümünə qədər hücum edirlər.

Lakin bu “sancma” başa çatdıqdan sonra yeni bir problem yaranır: ölmüş heyvanın cəsədi o qədər böyük ola bilər ki, arılar onu pətəkdən çölə çıxara bilməzlər.

Bu vəziyyətdə arılar inanılmaz bir yaşamaq instinkti nümayiş etdirirlər. Cəsədin çürüyüb bakteriya və pis qoxu yaymasının qarşısını almaq üçün onu propolis adlanan xüsusi maddə ilə tamamilə örtürlər.

Propolis — arıların ağaclardan və bitkilərdən topladığı qətranabənzər bir qarışımdır və çox heyrətamiz xüsusiyyətlərə malikdir:

• Antimikrob və göbələk əleyhinə təsir göstərir

• Nəmə qarşı davamlıdır

• Qoxuları neytrallaşdırır və toxumanın qurumasını sürətləndirir.

Arılar ölmüş heyvanı propolis və mum qatları ilə örtərək onu tam şəkildə izolyasiya edirlər, beləliklə pətəyin daxili mühitinə heç bir zərər gəlmir. Zaman keçdikcə bədən quruyur və heç bir təhlükə yaratmadan yalnız bir skelet kimi qalır.

Bu davranış, arıların öz yuvalarını təmiz və sağlam saxlamaq bacarığının nə qədər möhtəşəm olduğunu göstərir. Bu, tamamilə təbiətin verdiyi instinkt və vasitələrə əsaslanan təbii bir sağlamlıq nümunəsidir.

Mənbə:  Rəşad Həsənov

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(28.10.2025)