İbrahim İlyaslının ”Necəsən” şeiri və İlhamə Məhəmmədqızı Featured

Ülviyyə Əbülfəzqızı, “Ədəbiyyat və incəsənət”

 

Salam dəyərli izləyicilərimiz, bu dəfə "Sevdiyin şeiri gəl mənə söylə" rubrikasının qonağı əməkdaşımız AJB və AYB- nin üzvü İlhamə Məhəmmədqızıdır.

 

-- Xoş gördük, əziz İlhamə xanım, buyurun söz Sizindir.

 

-- Salam Ülviyyə xanım, bu gözəl rubrikanızda Sizi xoş gördük.Mən rubrikanıza sevimli şairimiz İbrahim İlyaslının " Necəsən?" şeirini təqdim edirəm.

 

 İBRAHİM İLYASLI

NECƏSƏN?

 

Mənim səndən uzaqlarda

Yamandı halım, necəsən?

Özgəsinə qismət olan

Cahı-cəlalım, necəsən?

 

Yalana döndü gerçəyim,

Ay gözəlim, ay göyçəyim.

Çəmənim, çölüm, çiçəyim,

Pətəyim, balım, necəsən?

 

Daşam yolun üstə bitən,

Nə sirdi anlamaz yetən.

Gözü, könlü dil-dil ötən,

Dilləri lalım, necəsən?

 

Zər-zibam, ləlim, gövhərim,

Yaqut-yəmən, simu-zərim,

Barmaqları bəxtəvərim,

Başı bəlalım, necəsən?

 

Üzün dönməz mənə sarı,

Yarı öz ömründən, yarı.

İbrahimin sitəmkarı,

Necəsən, zalım, necəsən?

 

Sədaqətli sevginin səsi- İbrahim İlyaslının “Necəsən?” şeiri ayrılığın iztirablarını, bitməyən məhəbbətin təsirini və sevən bir insanın qəlbindəki əbədi sualı poetik dillə təqdim edir. Bu əsəri seçməyimin əsas səbəbi, onun həm bədii dəyərinin yüksək olması, həm də dərin emosional təsir gücüdür.

Şeirin mərkəzində ayrılıq var – lakin bu ayrılıq qəzəbdən, küskünlükdən yox, sədaqətdən doğan həsrətlə müşayiət olunur. Sevilən insan artıq başqasına qismət olub, lakin bu, şairin onu unutmasına səbəb olmur. Əksinə, o, hələ də “necəsən?” deyə soruşur, halını bilmək istəyir. Bu təkrarlanan sual əsərin ritmini müəyyənləşdirir və onun lirikasına səmimi bir ahəng qatır. Hər bəndin sonunda təkrarlanan “necəsən?” kəlməsi təkcə sual deyil – bu, həm sevginin izharı, həm də ümidsizliyin astanasında dayanan ümidin səsi kimi səslənir.

İbrahim İlyaslı xalq poeziyasına yaxın bir üslubdan istifadə edərək sevdiyi qadını təbiətin gözəlliklərinə, qiymətli daş-qaşlara, nadir nemətlərə bənzədir: “Çəmənim, çölüm, çiçəyim, pətəyim, balım”, “Zər-zibam, ləlim, gövhərim”. Bu təşbehlər sevginin dərinliyini, sevilənin dəyərini vurğulayır. Eyni zamanda, şairin ürəyində sevgi ilə inciklik bir araya gəlir: “İbrahimin sitəmkarı, necəsən, zalım, necəsən?” – deyə sevgi ilə qınayır, amma yenə də onu unuda bilmir.

Şeirdəki hisslər çox təbii, çox insani təqdim olunur. Məhz bu təbii səmimiyyətə görə mən bu şeiri seçdim. Oxucu olaraq özümü bu sualların qarşısında tapıram. Bəlkə də hər kəsin ürəyində belə bir “necəsən?” deyə soruşduğu kimsə var. Bu ümumiləşdirmə onu həm şəxsi, həm də ümuminsani bir səviyyəyə yüksəldir.

İbrahim İlyaslının “Necəsən?” şeiri sevgini təmtəraqlı sözlərlə deyil, sadə, lakin güclü ifadələrlə təqdim edir. Elə bu sadəlik də onun gücüdür. Bu şeir bizə xatırladır ki, bəzən bir sual belə bir ömürlük məhəbbəti içində daşıya bilər.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(11.07.2025)

Sayt Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi tərəfindən 2024-cü ildə “Qeyri-hökumət təşkilatları üçün qrant müsabiqəsi” çərçivəsində Azərbaycan Ədəbiyyat Fondunun həyata keçirdiyi “Yeniyetmə və gənclərdə mütaliə mədəniyyətinin formalaşdırılması” layihəsinin tərəfdaşı olaraq yenilənmiş, yeni bölmələr əlavə ediımiş, layihənin təbliği üzrə funksional fəaliyyət aparılmışdır.