Rəqsanə Babayeva
Beyləqan rayon Mədəniyyət Mərkəzinin rejissoru, “Gənclik” xalq teatrının rəhbəri, yazıçı. “Ədəbiyyat və İncəsənət” üçün
Folklor hər xalqın ruhunun, tarixinin və mədəni kimliyinin ən dərin ifadəsidir. Nağıllar, dastanlar, rəvayətlər və xalq musiqisi illərlə nəsildən-nəslə ötürülən xəzinələrdir. Müasir rəssamlar isə bu zəngin irsi yalnız qorumaqla kifayətlənməyib, onu çağdaş sənət dili ilə oxucuya və tamaşaçıya çatdırırlar. Bu dialoq həm milli kimliyi təbliğ edir, həm də folklorun zamanla necə dəyişdiyini və yenilənə biləcəyini göstərir.
Folklor motivlərinin yenidən işlənməsi
Bugünkü rəssamlıqda folklor motivləri təkcə mövzu kimi deyil, həm də vizual poetikanın bir hissəsi kimi istifadə olunur. Nağıl və dastan obrazları rəng, xətt və forma vasitəsilə təkrar doğulur, tamaşaçının duyğularına və təxəyyülünə toxunur. Bu yanaşma folkloru sadəcə arxivdə saxlanılan bir irs olmaktan çıxarıb, yaşayan və daim yenilənən bir mədəniyyət nümunəsinə çevirir.
Folklor elementləri rəssamlıqda həm simvolik, həm də abstrakt formada işlənir. Məkan və zamanın sərhədlərini aşan bu əsərlər, qəhrəmanları yalnız fiziki simvol kimi deyil, həm də insan təcrübəsini və emosiyalarını ifadə edən vasitə kimi təqdim edir. Belə işlər izləyicini həm keçmişə aparır, həm də müasir dünyanı onun prizmasından görməyə imkan verir.
Milli irsin qorunması və inkişafı
Rəssamların folklor motivlərini işləməsi yalnız mədəni irsin qorunması deyil, onu gənc nəsillərə çatdırmaqdır. Nağıllar, dastanlar və rəvayətlər tuvalda, kağız üzərində və rəqəmsal formatda yenidən canlanır. Bu, oxucular və tamaşaçılar üçün həm öyrədici, həm də emosional təcrübədir.
Folklor vasitəsilə yaradılan rəssamlıq əsərləri milli dəyərləri vurğulamaqla yanaşı, insanın daxili aləmini zənginləşdirir. Onlar tarixi yaddaşı və mədəni kimliyi qoruyur, eyni zamanda yaradıcılıq sərhədlərini genişləndirir.
Texnologiya və çağdaş ifadə
Müasir rəssamlıq yalnız tuval və kağızla məhdudlaşmır. Rəqəmsal sənət, animasiya və multimedia vasitələri ilə folklor motivləri yeni formatda təqdim olunur. Bu, klassik nağılları və dastanları gənc nəsillə paylaşmaq üçün əvəzsiz bir yoldur.
Rəssamlıqda texnologiyanın istifadəsi folklorun çağdaş dünyaya uyğunlaşmasını təmin edir. Interaktiv rəqəmsal əsərlər tamaşaçını nağılların içində hiss etdirir, onların obrazları ilə qarşılıqlı əlaqə qurmağa imkan verir. Belə yanaşmalar göstərir ki, folklor yalnız keçmişin yadigarı deyil, həm də yaşayan və daim yenilənən bir mədəni sərvətdir.
Tamaşaçı ilə dialoq
Folklor əsasında yaradılan müasir rəssamlıq yalnız vizual zövq deyil, həm də emosional və intellektual dialoq yaradır. Rənglər, xətlər, simvollar tamaşaçının öz uşaqlıq xatirələrinə, milli yaddaşına və şəxsi təcrübəsinə toxunur. Hər bir əsər izləyicini yalnız baxışla deyil, həm də hisslə iştirak etməyə dəvət edir.
Bu dialoq folklorun əbədiliyini və müasir mədəniyyətlə uyğunlaşma qabiliyyətini ortaya qoyur. Rəssamlıq folkloru yenidən doğur, onu qoruyur və inkişaf etdirir, eyni zamanda milli kimliyin zənginliyini vurğulayır.
Müasir rəssamların folklorla dialoqu göstərir ki, mədəni irs yalnız qorunmaq üçün deyil, yaşamaq və inkişaf etmək üçün də vardır. Nağıllar, dastanlar və rəvayətlər rəssamlıq vasitəsilə yeni nəfəs alır, texnologiya və müasir üslublarla gənc nəsillərlə paylaşılır. Bu, həm milli kimliyin, həm də yaradıcılığın zənginləşdirilməsi üçün ən gözəl nümunədir.
Folklor və müasir sənət arasında qurulan bu dialoq göstərir ki, milli mədəniyyət yalnız tarixdə qalmaqla kifayətlənmir; o, hər dövrdə yenilənir, yeni nəsillərə yol göstərir və insanın ruhunu zənginləşdirir.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(10.09.2025)
