İnci Məmmədzadə, “Ədəbiyyat və incəsənət”
Deyirlər ki, bəzən sənətkarların şəxsiyyəti ilə əsərləri arasında fərq olur. Mən bu fikirlə qətiyyən razı deyiləm. İnana bilmirəm ki, gözəl, parlaq əsər yaradan sənətkar cılız ürəyin, natamam xarakterin sahibi olsun. Özü də Əcəmi Naxçıvani kimi dahi bir memar!
Kamal Ələkbərov
Azərbaycanlı rəssam, heykəltaraş Kamal Ələkbərov 20 mart 1928-ci ildə Füzulidə dünyaya göz açmışdır. Təbii ki, uşaq yaşlarından rənglər dünyası onu özünə çəkmişdir, rəngli qələmlər və albom sirdaşı olmuşdur. Rəsmə maraq isə tədricən heykəltaraşlığa maraqla əvəzlənmişdir. Və bu istək, maraq da onun yolunu Azərbaycan Rəssamlıq Məktəbinə aparıb çıxarmışdır ki, istedadlı gənc oranı 1948-ci ildə bitirmişdir.
Burada Ələkbərova SSRİ xalq rəssamı Pinxos Sabsay dərs deyirdi.
1948-ci ildən 1954-cü ilə qədər isə artıq o, Vasili Surikov adına Moskva Dövlət Rəssamlıq İnstitutunda təhsil almışdır.
1953-cü ildən Kamal Ələkbərov sərgilərdə iştirak edirdi. Onun yaratdığı heykəltaraşlıq portretləri arasında "Neftçi" (gips, 1954), XII əsrin memarı Əcəmi Naxçıvani portreti (gips, 1955, Azərbaycan Milli İncəsənət Muzeyi; mərmər, 1958-59), "Qız" (mərmər, 1956, Azərbaycan Milli İncəsənət Muzeyi) "Partizan M. Seyidov" (bürünc, 1960), "Xanım" (ağac, 1961), "Balıqçılıq mahnı" (gips, 1962) mövcuddur.
Yasamal rayonu parkının ərazisində Azərbaycan SSR Xalq Komissarları Sovetinin sədri Qəzənfər Musabəyova quraşdırılmış abidə Kamal Ələkbərovun əsəridir. Əlbəttə ki, tarix amansızdır, birilərinə qurduğun abidələr sonra uçurdulur, digərlərinə qurulur. Cumhuriyyətimizə aid abidələri, məscid və mədrəsələri uçurdub qırmızı bolşeviklərə abidələr ucaltdıq, Musabəyov kimilərə səcdə etdik, amma sonra müstəqilliyimiz bərpa edildikdən sonra haqqın yoluna qayıtdıq. 2008-ci ildə abidə söküldü və onun yerinə parkın əsaslı yenidənqurmadan sonra dövlət bayraqları qoyuldu.
Kamal Ələkbərov monumental heykəllərin də müəllifidir. Monumental heykəllərin biri 1976-cı ildə Azərbaycan memarı Əcəmi Naxçıvaninin 850 illiyi ilə münasibətilə düzəltdiyi heykəldi.
Müəllif 1976-cı ildə o zamankı «Ədəbiyyat və incəsənət» qəzetinə müsahibəsində öz qəhrəmanı ilə bağlı fikirlərini belə bölüşmüşdü:
"Deyirlər ki, bəzən sənətkarların şəxsiyyəti ilə əsərləri arasında fərq olur. Mən bu fikirlə qətiyyən razı deyiləm. İnana bilmirəm ki, gözəl, parlaq əsər yaradan sənətkar cılız ürəyin, natamam xarakterin sahibi olsun. Özü də Əcəmi Naxçıvani kimi dahi bir memar!"
Azərbaycan Prezidenti Heydər Əliyevin 30 may 2002-ci il tarixli fərmanı ilə Kamal Ələkbərov Azərbaycan Xalq Rəssamı adına layiq görülmüşdür. Prezident İlham Əliyevin 23 dekabr 2004-cü il tarixli fərmanına əsasən, Kamal Ələkbərov fərdi prezident təqaüdçüsü olmuşdur.
O, 2009-cu il mayın 21-də 81 yaşında vəfat etmişdir.
Allah rəhmət eləsin!
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(21.05.2025)
