Rəqsanə Babayeva, “Ədəbiyyat və incəsənət”

Yeni il gecəsi şəhərin üzərinə sanki yumşaq bir sükut endirir. Küçələr işıqlarla danışır, pəncərələrdən yayılan sarı işıq evlərin içində qaynar həyat olduğunu pıçıldayır. Qəhqəhələr, tostlar, saatın əqrəblərinə dikilən gözlər… Hamı eyni anı gözləyir. Amma bu an hamı üçün eyni cür gəlmir.

Valideyn himayəsindən məhrum olmuş uşaqlar üçün Yeni il səs-küylü bir bayramdan çox, səssiz bir gözləntidir. Onların gecəsi nağıllarla deyil, içində böyüdükləri suallarla başlayır. Şam ağacının altında duran hədiyyələrdən əvvəl, qəlblərində boş qalan bir yer var. O yer nə oyuncaqla, nə şirniyyatla dolur. Onlar saat on ikidə arzular tutarkən, ən sadə, amma ən ağır arzunu pıçıldayırlar: “Biri mənim üçün qalsın.” Bu uşaqlar üçün Yeni il bir günün dəyişməsi deyil, taleyin yumşalacağına olan ümiddir. Hər təbəssüm bir az məşq olunmuşdur, hər sevinc bir az ehtiyatlı. Çünki onlar erkən böyüməyin nə demək olduğunu bilirlər.

Qocalar evində isə Yeni il zamanın yorğun addımlarla gəldiyi bir gecədir. Burada saatın səsi daha aydın eşidilir. Divarlar illərin şahididir, kreslolar xatirələri daşıyır. Hər yaşlı insanın içində bir ev var — qapısı çoxdan bağlanmış, amma işığı hələ də sönməmiş. Onlar şam ağacına baxarkən, bugünü yox, dünəni görürlər. Uşaqlarının səsi, süfrə başında toplaşan ailə, pəncərədən yağan qar… Yeni il onların yaddaşında geriyə doğru axır. Onlar möcüzə gözləmirlər, sadəcə xatırlanmaq istəyirlər. Bir telefon zəngi, bir adla çağırılmaq, bir “səni unutmadım” cümləsi bəzən bütün bayramlara bərabər olur.

Bu iki dünyanın arasında görünməyən, amma çox möhkəm bir bağ var. Uşaqlar gələcəyə baxır, qocalar keçmişə. Amma hər ikisi eyni yerdə dayanır — ürəyin ən həssas nöqtəsində. Hər ikisi eyni sükutu tanıyır, eyni boşluqdan xəbərdardır. Yeni il gecəsi onların arzuları eyni səmaya yüksəlir. Uşaqlar ulduzlara baxıb xəyallar qurur, qocalar gözlərini yumub dualar edir. Yaş fərqi yox olur, insan qalır.

Bəlkə də Yeni il süfrələrin bolluğu, masaların səsi deyil. Bəlkə Yeni il bir qapını döymək cəsarətidir. Bir uşağın başını sığallamaq, bir qocanın əlini tutmaq, “buradayam” demək. Bayram bəzən böyük sözlər istəmir, sadəcə varlığını hiss etdirmək kifayətdir.

Əgər həmin gecə bir uşaq tək yatmırsa, bir qoca xatirələri ilə baş-başa qalmırsa, demək Yeni il öz yerini tapıb. Saat on ikidə təkcə təqvim dəyişmir. Ümid dəyişir. Sükut bir az azalır. Dünya bir az daha yumşaq olur.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(31.12.2025)