“Ədəbiyyat və incəsənət” portalının Tələbə Yaradıcılığı rubrikasında bu gün Ebru Bayramovadır, o, Naxçıvan Dövlət Universitetinin Filologiya ixtisası üzrə II kurs tələbəsi, “Gənc Yazarlar və Ədəbiyyatşünaslar” klubunun üzvüdür. “Bir ev olmaqdan əvvəl, yuva olmağa çalışın” deyir tələbəmiz.

“Bir ev olmaqdan əvvəl, yuva olmağa çalışın...”

Hər ev bir ailə, hər ailə bir yuvamıdır?

Bu məsələ günümüz, keçmişimiz, gələcəyimiz üçün də aktual olan bir məsələdir. Günümüzdə elə ailələr var ki, öz qanından canından olan övladına belə baxa bilmir.

Bu mövzuya uyğun gələn əsərlərdən biri də, müasir İrlandiya ədəbiyyatının ən parlaq adlarından biri olan Kler Kiqanın “Əmanət uşaq” əsəridir. Əsərin adı necə qəribədir, elə deyil? Kim öz uşağını başqa birinə əmanət edər ki? Elə əsas məsələ də burdan başlayır. Əsərdə kiçik qız uşağının, öz ailəsi tərəfindən başqa bir ailəyə müvəqqəti olaraq verilməsindən bəhs edilir. Sanki uşaq bir oyuncaq imiş kimi, öz fikri soruşulmadan başqa bir ailəyə verilir.

Lakin o, yeni evində “ailə”, “qayğı” “sevgi” hisslərini yaşayır. Öz evində görmədiyi qayğını yeni evindəkilər ona öyrədir. Əmanət edildiyi evi, öz evindən daha çox sevir. Öz evinə geri döndükdən sonra, əslində, bir ailə olmadıqlarını hiss edir.  Bir uşağın ailə hissini öz ailəsində öyrənməməsi nə qədər ağır bir hissdir elə deyil? 

Bir övlad üçün, xüsusilə də qız uşağı üçün atanın verdiyi sevgi, qayğı o qədər mühüm birşeydir ki... Bir qız o hissələrdən uzaq olduqda, böyüdükdə belə daima bir yanı boş olur. Daima o hissi doldurmağa çalışır. Və bu kiçik qız yeni evində olandan sonra o hissi – ata qayğısını yaşayır. Amma təəssüf ki,özdoğma atasından deyil, başqa biri tərəfindən...

Atası onun heç orda qorxacağını, özünü tək hiss edəcəyini düşünmədən onu orda qoyur və sağollaşmadan gedir. Hətta bir hissədə qız öz-özünə deyir:

 “Qorxuram demək istəyirəm, ama deməyə qorxuram”

Ailə düşünürdü ki, evə yeni bir uşaq da qatılacaq. Bu zaman ərzində, ən azından digər övladlarından birinin bir müddətliyinə getməsi yaxşı olar. Bəli, onların yeni bir övladları da olacaqdı deyə, ailənin vəziyyətinin yaxşılaşması üçün bir uşaqlarını bir müddətlik başqa bir evə əmanət olaraq göndərmişdilər. Bəs o uşağın keçirdiyi hisslər? Yeni gələcək olan uşağı düşünürdülər, amma hazırda dünyada olan uşaqlarını yox...

Buna görə də “ev” və “yuva” sözlərini eyni götürmək olmaz. O ailə bəlkə, ev ola bilərdi, amma, yuva əsla...

Siz siz olun, bir ev olmaqdan əvvəl, yuva olmağa çalışın...

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(02.07.2025)