“Kızıl elma” – Cemil Sütbaş Featured

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalının “Ulduz” jurnalı ilə birgə BİRİ İKİSİNDƏ layihəsində Türkiyənin “Genç Yürekler” jurnalının təqdim etdiyi 51 türk müəllif inin yazıları yer alır. Türkiyə türkcəsində yayılan əsərlərin əsas qayəsi budur: “Dildə, fikirdə, işdə birlik!”.

 

 

Kızıl elma

 

Cemil Sütbaş

 

Bana, neredesin, diye soran yâr
Aklım, fikrim, esim, derdim Turan'da.
Hayalimde erkin[1], ata vatan var,
Kıpkızıl bir elma gördüm  Turan'da.

 

Başladı yolculuk, ta kızıl Çin'den,
Urumçi'den, esaretin içinden,
İtler ve çakallar çıkamaz inden,
Dolaşırken benim kurdum Turan'da.

 

Mahmuzladım atım, Kaşgar'a vardım,
Türkçeden dokunmuş kilimler gördüm.
“Divan-ı Lügât”ın sırrına erdim,
Kaşgarlı Mahmut'u sordum Turan'da.

 

Tanrı Dağlarına, cibek[2] yoluna,
Üçmiñ[3] göl içinden Issık Gölü’ne,
Kırgız diyarına, Manas iline,
Gönül verdim, selam durdum Turan'da.

 

Bişkek'e ulaştım, Narın'a göçtüm,

Bozüyün[4] içinde kımızdan içtim.

Semerkant'a doğru sınırı geçtim,

Özbekler yurduna girdim Turan'da.

 

Özbek'te mübarek bir şehre vardım,

İbn-i Sinâ ile yaramı sardım.

Buhari'den Peygamberimi sordum,

Şifa buldu bütün derdim Turan'da.

 

Alçaktan, korkaktan arı Türkistan,

Hem alp, hem de eren, bâri[5] Türkistan.

Ahmed Yesevî ki, Pîr-i Türkistan,

Erenler yurduna vardım Turan'da.

 

Özbek menem, Kırgız menem, Türk menem,

Kavkaz'da Nogayman, Merv'de Türkmen’em.

İslam’a hizmetkar, necip ırk menem,

Gözüm gönlüm ata yurdum Turan'da.

 

Kazak'ta Kıpçak'ı, Hunları gördüm

Saka'yı, Göktürk'ü- bunları gördüm.

Bugünlerde gezdim, dünleri gördüm,

Yılları tarihe sardım Turan'da.

 

Dombıra telinde, kobuz yırında,

Sütlü çaydan içtim han çadırında.

Kartallarla uçtum Kazak kırında,

Turan'dan hayaller kurdum Turan'da.

 

Aktöbe'den çıkıp Hazar'ı aştım,

Astrahan'a, Nogayel'e ulaştım.

Beştav'da bir tastan Nogayşay[6] içtim,

Kökbörü'ye[7] selâm verdim  Turan'da.

 

Dağıstan'da erkinlikdi oyladım,

Koban[8] suvdu, ta Tuna'ga bayladım.

Nogayel'ge ozdum[9], hamur iyledim[10],

Bardım Arslanbek'dı kördüm, Turan'da

 

Başkırt, Çuvaş, Yakut, Kumuk, Karaçay,

Tuva, Balkar, Hakas, Gagavuz, Altay,

Tofa, Yaka, Dolgan, Kırım, Kabartay-

Koskoca bir çınar gördüm Turan'da.

 

Turan'a esiyor Bakü'den rüzgâr,

Yeşil, kızıl, bir de gök, ay-yıldız var.

Özgürce dalgalan sonsuza kadar,

Azerbaycan'da sen, yurdum Turan'da.

 

Ezan ülkesinde, Tataristan'da,

Hanbike'yi okuyorum destanda.

Bir yanımda Elmet, Kazan bir yanda,

Edil boylarına vardım Turan'da.

 

Malazgirt'e doğru yolları aştım,

Sultan Alparslan'a orda ulaştım.

Yandan çıktım, etrafından dolaştım,

Ve haçı hilalle sardım Turan'da.

 

Yolum Adıyaman- uzak menzilim,

Isparta'da halı, Uşak'ta kilim.

Kastamonu'yu unutmuş değilim,

Ilgaz Dağlarını sordum Turan'da.

 

Erciyes'ten bakıp Hasan Dağı’nı,

Gördüm, Kayseri'de kurt otağını.

Türkülerde andım Gesi Bağını,

Derdim yeşil fındık Ordu'm-Turan'da.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(25.09.2024)

 



[1] erkin: özgür

[2] cibek yolu: ipek yolu

[3] üçmiñ: üçbin

[4] bozüy: oba, keçeden yapılan çadır

[5] bâr, bâri: tüm, tamam

[6] Nogayşay: Nogay Türklerinin geleneksel çayı

[7] Kökbörü: gökbörü, Nogay Türk mitolojisinde kanatlı kurt

[8] Koban suv: Koban nehri

[9] ozuv: geçmek

[10] hamur iylev: hamur yoğurmak

Sayt Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi tərəfindən 2024-cü ildə “Qeyri-hökumət təşkilatları üçün qrant müsabiqəsi” çərçivəsində Azərbaycan Ədəbiyyat Fondunun həyata keçirdiyi “Yeniyetmə və gənclərdə mütaliə mədəniyyətinin formalaşdırılması” layihəsinin tərəfdaşı olaraq yenilənmiş, yeni bölmələr əlavə ediımiş, layihənin təbliği üzrə funksional fəaliyyət aparılmışdır.