“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı yunan şairi Yannis Riçosın şeirlərini təqdim edir. Şeirləri portal üçün Ümid Nəccari tərcümə etmişdir.
HƏR UŞAĞIN RÖYASINDA BARIŞ VAR
Hər uşağın röyasında barış var,
hər ananın röyasında barış var,
Ağacların altında…
Sevgi sözü misali göyərəndir barış.
Qübar içində bir ata,
gözləri təbəssümlə dolu,
əlində bir səbət meyvə,
alnında tər damcıları,
ipək parça üstündə
Barış olacaq!
Dünyanın simasında
yaralar sağalan zaman,
yanmış ürəklərdə
ümid tumurcuqları açılan zaman.
Qanları haqsız olaraq yerə tökülməyib- xəbərini eşidəndən sonra,
ölülər şikayət etmədən
yuxuya gedən zaman,
dəqiq o zaman,
o zaman barış olacaq!
Barış,
günorta saatlarındakı yemək ətridir.
Barış yəni,
Küçədə saxlayan avtomobil
qorxu mənasını daşımır.
Yəni,
qapını döyən şəxsin adı
Dost olsun.
Yəni,
pəncərəni açmağın mənası
Göy üzü olsun.
Barış yəni,
gözlərin törəni
rəngli zənglərlə…
bəli, barış elə budur!
Barış bir bardaq isti süddür
bir kitabdır uşağın yatağında
Barış yəni,
Bir sünbül budağı ayrı sünbülə çatarkən “İşıq”- desin
Barış,
insanların düyünlənən yumruğudur.
Barış,
dünya masasında isti çörəkdir,
ana gülüşüdür.
Yeri şumlayan şəxs
yerə bir sözü yazmaq istəyir,
o da, barış sözüdür,
başqa heç bir şey.
Heç bir şey!
Fəqərələrimin qafiyəsində
Bir qatar gələcəyə yollanır,
buğda və qızıl gül yükü ilə…
Bəli, barış budur.
Qardaşlarım,
bütün aləm
təkcə barış ilə nəfəs alır.
Əllərinizi mənə verin,
Bəli,
Barış elə budur!
DƏNİZİ GÖRMƏK ÜÇÜN BİR PƏNCƏRƏ
Biz burada bəzi şeyləri təsəvvür etməyə məcburuq;
Məsələn bir pəncərə
dənizi görmək üçün…
biz dənizi pəncərədən başqa cür görürük
fərqli olaraq məftilli simlərin arxasından
başqa cür görünmədiyi kimi.
- Günorta saatlarında bir uşağın səsi…
Amma hanı o uşaq?!
- Bir qadın evinin qarşısında
pillənin üstündə oturmuş
Amma hanı o ev?!
Bir şkaf dolu qış paltarlarından
bir zaman astaca divardakı saatdan damlayır
və bir gözəl əlin kölgəsi dibçəklərə gül əkir…
amma hanı o kölgə?!
Bir həftənin altıncı günündə,
günorta zamanı;
bir qrammofun pəncərənin kənarında oxuyur…
Və bir pişik qonşunun divarı üstündə dincəlir.
Bir alatoranlıq havada
unudulmuş bir qara pişik
Qonşunun divarı üstündə dincəlir…
Və bir gözəl sükut içində,
Qürub çağında addımlayır
və quyruğunu ağappaq Ayın canına sürtür.
Biz bunları təsəvvür etməyə məcburuq.
Burada soyuq gecələrin sayı çoxdur.
Bir dərin tənhalıq
qorxunun dərinliyində vardır
Məhbusların ölümdən bir neçə saat öncəki qorxuları
o qorxunun dərinliyində vardır.
Və o masada oturub,
ayağını ayağının üstünə aşırıb
gözətçilərlə lotereya oynayır.
Burada pişiklər fərqlidirlər,
Hirsli, məhəbbətsiz, xəstə
Həm də bizim çiyinlərimizə
çənələrini sürtmürlər.
Bizdən uzaqda otururlar
Bizi araşdırırlar…
Ölümün mənasından nələrisə öyrənirlər,
Ağrının mənasından…
İntiqamın, güzəştin mənasından
Eşq və sükutun mənasından
nələrisə öyrənirlər.
Dustağın hirsli, acıqlı və sakit pişikləri
bizim gözlərimizi öyrənirlər,
və həyatı onun içində görürlər.
Başımızın üstündən aslanan Ay
həmin bir sözdür ki,
dilimizə gətirə bilmirik.
Bir sözdür ki,
Daş kimi gecənin boğazında tıxanıb.
FƏRYAD
Fəryad etmək istəyirdi,
daha artıq dayana bilməyəcəkdi,
səsini eşidəcək kimsə yox idi orada,
kimsə eşitmək istəmirdi.
Özü də səsindən qorxurdu,
içində boğurdu səsini.
Partlamağa doğru idi sükutu.
Birdən,
havaya uçdu gövdəsinin parçaları,
səssizcə toplayacaqdı bu parçaları…
hamısını bir yerə yığacaqdı,
deşikləri bağlamaq üçün.
Və yolunda bir sarı Zambaq görsə,
onu da götürəcəkdi.
Özünün bir parçası kimi gövdəsinə yapışdıracaqdır,
beləcə,
dəlik-deşik,
görünməmiş bir şəkildə çiçək açırdı indi…