Fransanın “Boojum” ədəbi nəşrində Azərbaycan yazıçısı və publisisti Əli İldırımoğlunun “Mənim rəncbər atam” kitabı haqqında resenziya dərc edilib.
AzərTAC xəbər verir ki, müəllifi Loik di Stefano olan yazıda Azərbaycan ədəbiyyatının tanınan simalarından olan jurnalist və yazıçı Əli İldırımoğlunun tərcümeyi halı da verilib. Onun 1927-ci ildə sovet Azərbaycanında anadan olduğu bildirilib. Qeyd edilib ki, əmək fəaliyyətinə əvvəlcə müəllim, sonra jurnalist kimi başlayan Ə.İldırımoğlu qısa müddətdə bir sıra aparıcı qəzetlərin baş redaktoru olub. Qələmi sayəsində mədəniyyət sahəsində tez bir zamanda məşhurlaşan jurnalist Vətənə bağlılığı ilə nümunə göstərib. O, Azərbaycan Respublikasının “Şöhrət” ordeninə layiq görülüb və özündən sonra bir çox yaradıcılıq nümunəsi miras qoyaraq, ölkə mədəniyyətində dərin iz buraxıb. Onun hekayələri, romanlar, yüzlərlə məqaləsi rus, fars və türk dillərinə tərcümə edilib.
Qeyd olunur ki, müəllif atalıq və ata sevgisi haqqında əsərini əlləri yer ruhu, müdriklik ruhu ilə qidalanmış, şücaətli, dürüst və ədalətli olan rəncbər atasının qarşısında hörmətlə baş əyərək yazıb. Ə.İldırımoğlu qeyd edir: “Bunu hər şeydən əvvəl özüm üçün etdim. Ancaq bu kitab həyatın görünməyən tərəfini görmək istəyənlərin də ürəyinə toxunacaq. Bir sözlə, bu kitab hər kəsə toxuna biləcək”.
Loik di Stefano qeyd edir ki, 90 yaşına yaxınlaşan Əli İldırımoğlu uşaqlığının ölkəsinə səyahətə çıxır. Romanı onun üçün pərəstiş etdiyi rəncbər atasına hörmət rəmzidir. “Mənim rəncbər atam” olduqca maraqlı avtobioqrafik ölçüyə malikdir. Əsər oxucunu 1920-ci illərə, sovet Azərbaycanında paytaxtdan çox-çox uzaqlarda kiçik bir kəndin gündəlik həyatına qərq edir. Hekayə o vaxt əkinçilər ailəsində dünyaya göz açan müəllifin baxışlarını əks etdirir. O, beş yaşında anasız qalarkən topladığı xatirələrini (uşaqlıq, gənclik, yetkinlik dünyası) XX əsrin əvvəllərində və sonunda Azərbaycanda baş verən müharibə, mədəniyyət və sovet cəmiyyətindəki multikulturalizm haqqında düşüncələri ilə cəmləşdirir. Orada hər şey bir-birinə bağlıdır: atası, yoldaşları, əmioğluları, görüşləri, zövqləri, səyahətləri, uşaqlarla münasibətləri, qonşuları. Sovet cəmiyyətində qadınların yeri mövzusuna da diqqət çəkilən əsər poeziya, nostalji, səxavət, sovet Azərbaycanının adətləri, reallıqları ilə zəngindir.
Diqqətə çatdırılır ki, “Mənim rəncbər atam” kitabı kənd və kommunist Azərbaycanının salnaməsidir. Həm gülməli, həm də acı... Bəli, gülməli, hətta müəllifin Qarabağ müharibəsindən, qurbanı olduğu haqsız hücumlardan bəhs etdiyi anlarda həyəcanlı, həyatının ən gözəl xatirələrindən danışdığında isə bir az sadəlövh, amma kövrək salnamədir... Bu hekayədə sadə, təvazökar və təmkinli insan obrazı göstərilir. Sovet rejimi və onun nəticələri, qonşu dövlətlə qanlı münaqişə, din, siyasət, eyni zamanda uşaqlıq xatirələri - personajlarını bir-birindən daha heyrətləndirici təqdim edən Əli İldırımoğlunun bəhs etdiyi süjetlər belədir.
Ə.İldırımoğlu kəndindən çıxarkən peşə həyatından, məruz qaldığı hücumlardan və işəgötürənlərlə münasibətlərindən bəhs edir. Sonra atasının faciəli ölümünü təsvir edir.
Fransalı müəllif qeyd edir ki, əsərin üçüncü hissəsində iki qonşu respublika arasındakı qanlı müharibədən bəhs olunur, bu müharibənin həm cəmiyyətdə, həm də İldırımoğlunun ruhunda iz buraxan dərin izlərindən danışılır. “Mənim rəncbər atam” əsəri tamamilə fərqli bir dünyaya, məkana və zamana, sovet təsirinin dərin əks olunduğu bir dünyaya qərq olmaqdır. Ancaq hər şeydən əvvəl, bu kitab ata məhəbbətini əks etdirən gözəl əsərdir.
Loik di Stefano vurulayır ki, 90 yaşlı azərbaycanlı yazıçı atasına ithaf etdiyi əsəri ilə insanda kövrək hisslər yaradır.