“Ədəbiyyat və incəsənət”in Qiraət saatı rubrikasında bu gündən etibarən siyasi romanlar müəllifi kimi tanıdığınız Adəm İsmayıl Bakuvinin bu dəfə eşq romanı ilə tanış olacaqsınız.
“Eşq mələyi” sizi bir başqa dünyaya aparacaq. Orada haqq ilə nahaq, yalan ilə həqiqət, namus ilə əxlaqsızlıq mübarizə aparır. Bu sayaq mübarizələrdə ədalət qalib gəlirmi?
Bu sualın cavabını romanı bitirərkən biləcəksiniz.
12-cihissə
İttiham
Bu yerdə Süleyman o qədər kövrəldi ki, gözləri doldu. Hətta dolmaq o yana, gözündən bir damla yaş diyirlənib vərəqin üstünə düşəndə diksindi. Bədii əsərin, filmin insanı ağlada biləcəyini qəbul etmirdi, daha doğrusu, onun aləmində qadın üçün idi bunlar, kişi üçün yox.
Fahişəliyin psixologiyası təlimi, görən, varmı? Bunu öyrənən ayrıca elm mövcuddurmu? Mövcud deyilsə, niyə mövcud deyil? Bəlkə də bu proses öyrənilsə, bu zərərli vərdişin kökünü kəsmək mümkün olar?
Yox, heç cür özünü toparlaya bilmirdi. Telefonunu götürüb yaddaş kitabçasından romanın müəllifinin nömrəsini tapıb yığdı, salamsız-kəlamsız soruşdu:
-- Bu yazdıqların realdır?
Xəttin ö üzündən Elgün Bayatın sevincək səsi gəldi.
-- Mən əmindim ki, romanım sizi maraqlandıracaq, təsirlənib mənə bu sualı verəcəksiz. Bilirsiz, mən bu romanı yazanda qarşımda məqsəd qoymuşdum ki…
Süleymanda səbir nə gəzirdi Elgünü dinləsin, onun sözünü yarımçıq kəsib sualını təkrarladı:
-- Realdır, ya yox?
-- Realdır.
-- Bəs niyə fahişə? Ülkər sənin aləmində fahişədir?
-- Əgər insan maddiyyat naminə bədənini...
-- Ay insan, Ülkər fahişə deyil, eşq mələyidir. Onu fahişə hesab etdiyinçün mən şəxsən səni ittiham edirəm! Başa düşürsən?
Süleyman səsini çox ucaltdığının fərqinə varıb söhbəti uzatmadı, əlaqəni kəsib əsəbi halda telefonunu masanın üstünə atdı. Roman onu öz cazibəsinə necə salmışdısa, oradan çıxa bilmirdi. Beyninə dolan müəyyən sualları cavablandırmaq, müddəaları isbatlamaq lazım idi. Hər şeyi yeri gələndə eləmək, bugünün işini sabaha qoymamaq onun həyat prinsipi idi.
Durub kitab rəfinə əlini uzadıb yaşıl üzlü bir kitab götürdü. Əhməd Qəşəmoğlunun “Sosial-iqtisadi proseslərin idarə olunmasında ahəngyol nəzəriyyəsindən istifadə” adlı bu kitabı vərəqlədi, altından qırmızı xətt çəkdiyi yerləri yenidən oxudu.
“İnsanların davranışının formalaşmasında 4 amil mühüm rol oynayır – 1) insanın öz fitrəti, mənəvi psixoloji durumu; 2) mühit, 3) aldığı informasiyalarınməzmunu və intensivliyi və 4) şəxsin üstünlük verdiyi dəyərlər”.
Bu dörd amil üzrə Ülkər barədə xəyallara daldı. Ülkərin davranışını, həqiqətən, bu dörd amil formalaşdırmışdı, bir-biri ilə zidd olan bu dörd amil. Bəziləri onda müsbət, bəziləri mənfi emosiyalar yaratmış, əksliklər çarpışmış, mübarizə aparmış, sonda da müxtəlif xəmirlərdən bir Ülkər yapmışdılar.
Saata baxdı.23:17 idi, demək, hələ oxuya bilərdi.
Romanı əlinə götürdü.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(15.12.2023)