Habil Yaşar, “Ədəbiyyat və incəsənət”

Qardaş Türkiyənin dəyərli yazarları ilə müsahibələrim davam etməkdədir. Bu dəfəki müsahibim yazıçı, naşir Arslan Bayırdır.

-Salam Arslan Bayır bəy! Necəsiniz? Zəhmət olmasa öncə özünüz haqqında məlumat verərdiniz.

-Antalyadanam. 1958-ci ildə Antalya vilayətinin Alanya rayonunun Bayır kəndində anadan olmuşam. İbtidai məktəbi kənddə, orta məktəb və liseyi isə Alanyada bitirmişəm. Ali təhsilimi Pamukkale Universiteti Təhsil İnstitutunda, bakalavr təhsilimi Əskişəhər Anadolu Universitetinin türk bölməsində bitirmişəm. Türkiyənin müxtəlif şəhərlərində sinif müəllimi və türkcə müəllimi işləmişəm. İndi təqaüdə çıxmışam. Kitab yazarıyam. “Baygenç Yayıncılık” ilə “Güncel Sanat” jurnalının idarə edirəm.

-Ədəbiyyata marağınız nə zaman başladı?

-Ədəbiyyata marağım ibtidai sinifdən başlayıb. Bu arzum orta məktəb və lisey təhsilimdə də davam etdi. Universitetdə bir az daha inkişaf etdi. Müəllim işləyərkən diqqətimi cəmlədim və kitablarım çap olunmağa başladı. Bu, təqaüdə çıxdıqdan sonra da davam etdi və sağlamlığımız imkan verdikcə belə də davam edəcək.

-Əsərləriniz haqqında məlumat verə bilərsinizmi?

-Hekayələr, şeirlər, araşdırmalar, uşaq ədəbiyyatı və səyahət sahələrində 36 kitabım nəşr olunub. Tezliklə buna roman da əlavə olunacaq. Bu il daha 3 kitab nəşr etməyi planlaşdırmışam.

-Yayınçılık işləriniz və dərginiz haqqında bilmək istərdik əgər mümkünsə.

-“Güncel Sanat” jurnalımız nəşr həyatına 2008-ci ilin ikinci yarısında başlayıb və avqust ayında 16 il olacaqdır.

Nəşriyyatımız “Baygenç Yayıncılık” 2013-cü ildə ortaqlıq ilə fəaliyyətə başlayıb. Sonradan nəşriyyatı öz üzərimə keçirərək 2015-ci ildən bu işi davam etdirirəm. Türkiyədən və dünyanın müxtəlif ölkələrindən ədəbi əsərlər çap etdirirəm. Hekayələr, şeir məqalələri, araşdırmalar və elmi kitablar kimi. Özbəkistan, Qazaxıstan, Azərbaycan, Bolqarıstan, Serbiya, Almaniya, İraq, Hollandiya, Fransa, Danimarka, Rumıniya və Rusiya indiyə qədər əsərlər çap etdirdiyimiz ölkələrdir, lakin tezliklə onlara yeni ölkələr də əlavə olunacaqdır.

“Güncel Sanat” jurnalımız, yuxarıda qeyd etdiyim kimi, nəşr həyatına 2008-ci ildə başlayıb. Hazırda 51 ölkədən əsərlər nəşr olunur. 46 ölkədə nümayəndəmiz var. Başda öz dilimiz Türkcə olmaq üzrə başqa ölkələrdən gələn əsərləri müəllifin, şairin öz dilindən çap edə bilərik. Təbii ki, başqa ölkələrin dillərindən əsərlər türk dilinə tərcümə edilərsə, Türkiyədəki oxucularımız onları daha asan başa düşərlər. Bundan əlavə, hər bir şairin, yazıçının əsərlərini öz dilində çap edə bilərik. Onlar da bundan razı qalırlar.

-Türkiyədə mütaliə (okuma) sizi qane edir mi?

-Təəssüf ki, indiki mütaliə dərəcəsi məni çox da sevindirmir. Çünki dünyanın hər yerində olduğu kimi, elektron media çoxaldıqca oxucu sayımız da bir az azalmağa başladı, amma yenə də deyə bilərəm ki, kitab baxımından mütaliə üçün yaxşı mühitdəyik, amma jurnal baxımından elə deyilik. Jurnal oxucuları çox xüsusi olduğu üçün hər kəs onu oxumur və getdikcə azalır. Bu bizi kədərləndirir.

-Azərbaycan ədəbiyyatını izləyirsinizmi? 

-Azərbaycan ədəbiyyatını kifayət qədər izləmisinizmi deyə soruşsanız, bəli deyə bilmərəm. Bunun bir çox səbəbləri var. Biz bu qədər yaxın iki qardaş ölkəyik, baxmayaraq ki, çox ölkələrdə olmuşam, amma sizin ölkəyə gedə bilməmişəm. Bir dəfə dəvət vəd olundu, sonra pandemiya başladı və gedə bilmədim. Mən bütün ölkələrə Mədəniyyət səfiri kimi dəvətlə getdim. Bundan sonra da belə olacaq. Mən bir çox azərbaycanlı yazıçıları dəvət etsəm də, onlar məni əvət etmədikləri üçün gedə bilmədim. Halbuki mən Azərbaycan yazıçılarının türk dilinə tərcümə edilmiş çoxlu əsərlərini oxumuşam. Bəzi şair və yazıçıları tanıyıram. Onların bəziləri ilə xüsusilə Türkiyədə və başqa ölkələrdə simpozium və konfranslarda bir yerdə olmuşuq. Əhməd Cavad, Vaqif Səmədoğlu, Bəxtiyar Vahabzadə... kimi klassikləri də qeyd etmək olar.

-Bir yazar olaraq digər yazarlara məsləhətləriniz nədir və əlaqələriniz necədir?

-Bir yazıçı və naşir kimi həm Türkiyədə, həm də digər ölkələrdəki yazıçılarla çox yaxşı ünsiyyətim var. Məsələn, Azərbaycandan Anarla bir neçə dəfə görüşüb söhbət etmək imkanım olub. Qırğız yazıçısı Cingiz Aytmatovla tanış olmuşam. Bu kimi müxtəlif ölkələrdən çoxlu insanlarla əlaqə saxlayıram. Bəzilərini şəxsən tanıyıram, onlarla danışmışam, indi də danışıram, yazışıram; bəziləri ilə internet vasitəsilə tanış olub danışıram, bəziləri ilə isə yazışaraq əlaqə saxlayıram.

Onların böyük əksəriyyəti ilə həmrəyəm. İstər Türkiyədə, istərsə də başqa bir şəhərə, ölkəyə gedəndə otellərdə deyil, yazıçıların evlərində qalıram. Səbəbini soruşsanız, daha isti münasibət saxlayırıq. Ona görə də yazıçılarla yaxşı ünsiyyətim var.

Təbii ki, başqa ölkələrə və ya Türkiyənin şəhərlərinə birlikdə getsək, otellər prioritet olub. Çox istiqanlı insanam, mühitə tez uyğunlaşır, yazıçılarla anlaşıram.

Məni Azərbaycandan belə bir müsahibəyə daxil etdiyiniz üçün sizə təşəkkür edirəm.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(19.04.2024)