“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı Zahirə Cabirin Ümummilli lider Heydər Əliyevə həsr edilmiş, azyaşlı oxuculara ünvanlanan hekayələrinin dərcini davam edir. Növbəti hekayə ilə tanış olun. 

Təbiət vurğunu

Ata-babalarımızın bir müdrik kəlamı var: - Ağac əkmək, bağ salmaq hünər deyil. Gərək onu qoruyub saxlamağı bacarasan.  Təbiəti sevmək, onu qorumaq hər bir vətəndaşın borcudur.

Təbiət vurğunu idi. Ağac əkməyi çox sevərdi. O vaxtlar Naxçıvan küçələrində yaşıllıq çox az idi. Tut, göyçə, ərik ağacları əsasən həyətlərdə bitirdi. Şəhərin baş küçəsində isə salxım söyüdlər əkilmişdi.

Bir gün Heydər sinif yoldaşlarını başına yığıb şəhərin yaşıllaşması üçün təşəbbüs göstərdi. Yoldaşları onun təşəbbüsünə qoşuldular. Az keçmədi ki, onlar dağ rayonlarından meşə ağaclarının tinglərini gətirdilər, köməkləşib yolların qırağında əkdilər. Beləcə park və bağlar yaratdılar.

İllər keçdi...Həyatının çətin bir anlarında, 1991-ci ildə Naxçıvana gələndə çox pis vaxtlar idi. Demək olar ki,  həftələrlə insanlar elektrik enerjisindən məhrum olurdular. Heydər gecələr neft lampası ilə oturub işləyirdi. Evlərə, məktəblərə elektrik, istilik vermək üçün heç bir imkan yox idi. O illərdə insanlar bir-birlərinə olan sədaqətlərini əməlləriylə sübut etdilər. Sübut etdilər ki, öz torpaqlarına, xalqına, millətinə, müqəddəs, müstəqil Azərbaycana sədaqətlidirlər. Heydər də sədaqətli olmağını gördüyü işlərlə onlara çatdırdı.

Naxçıvanın qışı çox şaxtalıdır. Və belə qarlı, şaxtalı bir gündə maşınla Şərura gedirdi. Qarlı yollara baxdıqca yadına bir vaxtlar sinif yoldaşlarıyla əkdiyi ağaclar düşdü. Qar dizə qədər yağmışdı. Uzaqdan onun maşınını görən kişilər hərəsi bir tərəfə qaçır. Heydər qadınların ağacları mişarladığını, kəsdiyini görür. Onlara yaxınlaşıb soruşur: “Ay bacılar, axı nə edirsiniz? Bu ağacları vaxtilə mən sinif yoldaşlarımla əkmişdim. Niyə kəsirsiz?”  Dedilər: “Bilirik, bu ağaclar  bizə lazımdır, amma biz bu soyuğa dözürük, uşaqlarımız isə dözə bilmir,  soyuqdan donurlar. Sizin maşını görəndə kişilər utandıqlarından qaçıb gizləndilər. Onlar ağacları kəsib qızınmaq üçün evlərinə aparırlar”. Heydəri qəhər boğsa da heç nə deyə bilmədi. Baxmayaraq ki, əkilən bu ağaclar uzun illərin bəhrəsi idi. Yalnız, - “eybi yox, təki uşaqlara heç nə olmasın. Hər kəsilən ağacın yerinə on ağac əkərik”, - dedi.

Nə etsinlər?....Blokada... Qaz yox, işıq yox, yanacaq yox, dəmir yolu iflic... Çarə on illərlə boya-başa çatmış ağacları kəsib sobalarda təzəklə birlikdə yandırmağa qalmışdı. Nəinki dağda-daşda, meşələrdə, heç həyətlərdə də kölgəsində daldalanacaq yaşıl ağaclar qalmamışdı. Onlar da insanların ümidi kimi kəsilə-kəsilə gedirdi...

Pis günün ömrü az olar deyərlər. Beləcə iki il ötdü. Ulu öndərin yaxın qonşu ölkələrlə apardığı danışıqlar öz faydasını verdi. Sonralar əməksevər insanların sayəsində keçirilən iməcliklər, yaşıllaşdırma aksiyaları  yolu ilə yol kənarlarında on minlərlə ting basdırıldı, minlərlə yaşıllıq zolaqları yaradıldı.  Çox keçmədi ki, o yerlər  başdan-başa yaşıllığa, gül-çiçəyə büründü.

Birləşmiş Ərəb Əmirliklərinin nüfuzlu “Əl-Fəcr" qəzetinin baş redaktoru Şərif Əl Bəsil öz qəzetində yazmışdı ki, Naxçıvanın iməcilik ənənələrini bütün dünyada vətəni, torpağı sevmək nümunəsi kimi tətbiq etmək lazımdır, yoxsa ekoloji böhran gələcəkdə bəşəriyyəti məhv edər.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(19.05.2023)