Bu gün Bütöv Azərbaycan mövzusu çox aktualdır. Tarixən Azərbaycanı ikiyə bölən Araz çayı ayrılıq simvolu olub, ona çoxlu bayatılar, şeirlər qoşulub. Bu gün sizə Araz çayı ilə bağlı bayatıları təqdim edirik. Bu bayatılara xalqımızın iki yüz illik nisgili, kədəri hopub.
Araz, Araz Xan Araz!
Sultan Araz, xan Araz!
Çayın, çeşmən qurusun,
Mənim təki yan, Araz!
Araz gəlir daşınnan,
Suyu qalxır başınnan.
Əzəli dumduruydu,
Bulandı göz yaşınnan.
Araz, Araz can Araz!
Mən sənə qurban Araz!
Zaman məni yandırdı,
Sən də alış, yan Araz!
Araz, Araz, xan Araz
Sultan Araz, xan Araz
Görüm səni yanasan
Bir dərdimi qan, Araz.
Arazdan keçən də var,
Suyundan içən də var,
Qardaş adı çəkəndə,
Ürəyi keçən də var.
Araza gəmi gəldi,
Mən dedim hami gəldi
Sən ağla, ay gözlərim
Ayrılıq dəmi gəldi.
Arazda axar qaldı,
Tərlan uçdu, sar qaldı.
Elimdən ayrı düşdüm,
Gözlərim baxar qaldı.
Araz gəldi, yan axdı,
Dibindən min can axdı.
Vətən sarı baxanda,
Ürəyimdən qan axdı.
Keçmə, Araz dərindir,
İçmə, suyu sərindir.
Həsrət baxan bu ellər,
Sənin də ellərindir.
Araz kimi bulannam,
Bağça kimi sulannam.
Əlim sənə catınca,
Hər tərəfi dollannam.
Araz axar yan verər,
Səsi mənə can verər.
Yaramı yaxşı bağla,
Pis bağlasan qan verər.
Araz, Araz, can Araz ,
Sultan Araz , xan Araz.
Çayın, çeşmən qurusun,
Mənim kimi yan Araz.
Arazda gəmim qaldı,
Əkmədim zəmim qaldı.
Arzun gözündə qalsın,
Necə ki, mənim qaldı.
Araz aşanda ağlar,
Kür qovuşanda ağlar.
Balalar anasından,
Ayrı düşəndə ağlar.
Mən Arazam, ağlaram,
Hey coşaram, çağlaram.
Ata deyib köksümü,
Çalın-çarpaz dağlaram.
Araz, Araz, xan Araz,
Dağlardan axan Araz.
Elimdən xəbər gətir,
Evimi yıxan Araz.
Araz qalmaz axmaqdan,
Şimşək doymaz çaxmaqdan.
Gözlərimə qan damdı,
O taylara baxmaqdan.
Araz axar, yan gedər,
Üstündə min can gedər.
Yaramı yar bağlasın,
Yoxsa axar, qan gedər.
Araz daşanda mələr,
Kür qarışanda mələr.
Bala öz anasından,
Ayrı düşəndə mələr.
Arazın başı mənəm,
Dibinin daşı mənəm.
Hər yanda qərib olsa,
Onun yoldaşı mənəm.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(23.02.2023)