Güney Azərbaycandan Məmməd Nasirinin şeirləri - YENƏ DƏ GECƏ, SAAT SIFIR Featured

Azərbaycan Ədəbiyyat Fondunun təşkilati  dəstəyi ilə “Ədəbiyyat və incəsənət” portalında həyata keçirilən “Güney Azərbaycan Ədəbiyyatının təbliği” layihəsində bu gün sizlərə Məmməd Nasirinin şeirləri təqdim ediləcək. 

Son bir ildə böyük oxucu auditoriyası toplayan və hər iki Azərbaycanda sevilərək izlənən layihənin koordinatoru Təbrizdə yaşayıb yaradan şair, yazar və tərcüməçi Əli Çağladır.

 

 

 

AĞ ZƏMİ

 

Ağ zəmilərdə böyüdüm mən

Arayerlərdə böyüdüm mən 

Yaldır uşağı! 

 

Ciblərimi boşaltdım masanın üstünə qarakolda! 

 

- “Arayerçi köpək oğlular! 

Bir paket siqareti vardır, 

Bir də yarımçıq bir kibrit, 

Pul-mul da heç zad!

Kasıb yetimi!” 

 

Suç imiş baxışlarım uzaqlarda

Və məchul imiş baxışlarım uzaqlarda! 

Burda məchulluq yeriməz! 

Şəhər pıçıltılarıyla doludur, 

Və zindanların qapısından o yana dünya 

Qurtarar! 

Sonralar anladım böyüdükcə!

 

Siqaretlərimi verdilər 

Baxdım, altısını götürmüşdülər! 

Tüstü kimi getdi saatlar! 

 

Qapının paslı cırıltısı qazdı beynimi 

Çıxdım eşiyə! 

Günəş almışdı dünyanı ağzına, çeynəyirdi 

- “Keç gəl qızış dayı” 

Bülvar ağzını açmışdı deyirdi mənə 

Sevinirdi 

Bəlkə də sevinmirdi, mənim nəzərimə gəldi! 

 

Bir papirus atdım damağıma 

Günəşin istisini nikotin tüstüsü ilə çəkdim qarnıma

- “Ha h h!!

gün aydın! 

Salam əleyküm yoldan keçənlər! 

Salam əleyküm Mərəndi yaradan divarlar! 

Salam əleyküm!

 

Nə gözəlsiz qızlar! 

Hamınızı sevəcəyəm çadralı, çadrasız! 

Nə gözəlsən insanlıq 

Olsan da, olmasan da! 

 

Nə gözəlsən şəhər! 

Heç bərxod olmamışdım indiyə qədər! 

 

00:00

“Seher aydınlığında taze insan, 

Yanık benzin kokusu” 

                          Nazım Hikmet

 

Yenə də gecə 

Saat sıfır! 

Arayer itlərindən bir sürü, 

Qaranlıq dolusu sümsündülər, getdilər 

Arayer itlərindən bir sürü! 

 

Qonşumuzun itinin, 

Hələ də gözləri böyükdür eşitdiyim! 

Korluğuna baxma, 

Gözləri dolusu baxar insana, bir də dünyaya! 

İnsan bir məchul qoxu, bir də qaranlıq

Dünya bir məchul qoxu, bir də qaranlıq

Bir də qaranlıq! 

Hətta boynundakı zəncir də qaranlıq! 

Ağzı da qəbiristanlıq kimi açıq 

Dişləri qəbir daşları! 

Cəmdək iyi qalxar havladıqca ağzından 

Cəmdək iyi qalxar ulduzlara hürdükcə! 

Məchulları gördükcə! 

 

Yenə 

Qaranlıq 

Qonşumuzun iti 

Arayer itlərindən bir sürü 

Qalabalıq! 

 

Yenə də gecə 

Saat sıfır! 

Uzaqlar məndə qurtulur! 

 

Daha uzaqlaşdıqca kiçilmir 

Böyüdü getdikcə, əsarətdəki dünyam öz aləmində 

Əsirin dünyası olmaz ki! 

 

Orda mənim yalqızlığıma yağış yağar

Yaldır körpüsünə də yağış yağar eşitdiyim 

Soyuq işləyər sümüklərinə, 

Dişləri bir-birinə dəyər! 

Torpaq da bacardığı yerədək soyuq 

Bacardığı yerədək torpaq! 

Ölülərə yataq! 

Doğrudur inanmışam ki, insanınkı torpağadəkdir!

Var-yoxları da torpaq sayaq çürüyür gedir ölülərin 

Üfüqləri də torpaq sayaq çürüyür gedir ölülərin! 

Fənərlərində günəş dans eləyir hisli-paslı 

Sinələrində qalıb kifsənmiş oksigenkimi acı! 

Ağızlarını bıçaq açmaz 

Ucaldılar, qocaldılar, öldülər! 

Bir də qocalmazlar ölülər 

Bir də ölməzlər ölülər 

Gözləri bir ovuc torpaqdan doysa da

Yoxsullar aləmində! 

 

İndi məmləkətləri zəncirdir, məmləkətləri qürbət 

Öldülər də qurtarmadı əsarət! 

Qəbir daşları da adlarını çəkə bilmir ölülərin! 

 

Yenə də gecə 

Saat sıfır! 

İnsanı, insanlığı 

Mənim doğulduğum şəhərin tiryəkçiləri,

Boğazlarındakı düyünlər kimi öskürüb-öskürüb 

Qanlı xılt ilə qarışıq, tüpürürlər asfaltın üzünə! 

Allahın da qaranlıq gecəsinin ayı 

Süd gölündə yatır! 

 

Qaranlıqda adamların səsləri dünyadan gedir 

Qaranlıqda addımların səsləri dünyadan gedir 

Ət ayaq yalın, yorğun! 

Qanovların ağızları dadıxmış 

Aydınlıq isə pəncərə adlanan çərçivələrdə paslanar! 

 

Qaranlıqda adamlar 

Qaranlıqda addımlar! 

 

Bələdiyyə süpürgəçiləri yatmadan, 

Gecələrdən sabahlaradək 

Süpürəcəklər ayaq səslərini xiyabanlardan! 

 

Səhər aydınlğında təp-təzə səhər 

Səhər aydınlığında təp-təzə insan

Səhər aydınlğında təp-təzə şəhər! 

Yenə həman

Yenə həman! 

Gecə həman

Gecə həman! 

 

Yenə də gecə 

Saat sıfır! 

Fahişələr gün görməz yerlərinin çörəyini yeyirlər!

 

Yenə də gecə 

Saat sıfır! 

İşıqlar divar çatlaqlarından düşür 

Və pəncərələr yuxularını qusur

Pəncərələr yuxularını qusurlar 

Pəncərələr yuxularını qusurlar! 

 

PİLAK 18

 

Yenə həmən evdəsiniz?! 

Dünya ölüm-itimdi ha, 

Biraz orda qalın lütfən! 

 

Mən də gələcəyəm, bir gün duram qapınızda! 

Çıxsan görəcəksən Məmməd Nasiri durub qapınızda sizin! 

Və Məmməd Nasiri durmayıb! 

 

Mən daha inanmışam ki, hərdən insansızlıqdır dünya

Sənsizlikdir dünya! 

 

TƏBRİZİN ŞƏRYİ VATI İLƏ AXŞAM

 

Höccüllər kimi 

Kəlmələrin skeletindəki çalğı! 

Gəzmələr kimi 

Gecələrin boşluğundakı hüzur! 

Bəlkə də qaranlıq kimi 

Gecələrin boşluğundakı məna! 

Yoxsa kora quyular məchulluğuyam mən! 

 

Huşum-başım yoxdur 

Hər zad yadımda yuxu kimi qalar! 

Hətta ölüm də yuxudur gözlərimdə 

Elə ölərəm ki, qəbiristanlıq da ağlayar! 

Mən öləndən sonra biləcəksən ki, dünya 

Bir insan daha artıq kiçilibdir! 

 

Doğrudan çörək qurandan da irəlidir saatlarım boş və saniyələrim acından yeriyə bilmir! 

Ömürdən, gündən olmayaydı bu saatlar! 

Hansı dəqiqənin boşluğu daşıb, üstümü batırıb bilmirəm! 

Olmaya yaldırdakı yolçunun dəsmalındakı naçarlığam, bilmirəm! 

 

Yollar uzanır məndə, tozlu-torpaqlı 

Mən də yolların zehnindəki yorğunluq kimi ağır 

Yorğunluq kimi yorğun! 

Maşınlar kəlləmdə tüstüləyir 

Sümüklərim də gizildəyir gizim-gizim 

İçərimə səs düşdükcə! 

Sanki beynimdə addım-addım gəzilir qürbət

Təkərlərin altında cızılır qürbət! 

Nələr kimi yox, 

Nələr kimi hə

Mən, 

Mən! 

 

Elə bir səni Təbrizin şəri vaxtıyla öpmüşəm ki, 

Bütün Azərbaycan şəhərinin namazları qəzaya gedib! 

 

Qaranlıqda gedir böyük maşın 

Mənim sınıxmış atamdırlar əllərinə baxdım 

Buğda biçinindən qayıdıbdırlar, yatıbdırlar avtobanlar

Maşınçı bir nəfər də mindirdi, tamamdır! 

Və biz qürbətin çörəyinə su səpmədən yedik! 

 

Gülə-gülə mənim şəhərim 

Gələn günlərin olsun! 

Burda nə sən, sən oldun, 

Nə də mənliyimdə qala bildim mən! 

 

- Şofer qardaşın, bir də müsafirlərin salamatlığına salavat! 

 

Gözlüyümü taxmasam nə tanış, nə yad 

Hərə də öz zəncirlərinədək azad! 

 

Ey insan! 

Nə yazıq olmuş sözcüksən! 

 

Gülə-gülə mənim şəhərim 

Biz, sürün gedək burdan!.. 

 

YALDIR

 

Mən Yaldırlıyam

Evim də Yaldırdadır! 

Evimdə kitablar, evimdə gündəliklər! 

 

Sağımdakı qonşu fahişədir, 

Solumdakı polis! 

Biri özünü satır, 

Biri məni! 

 

Daha çörək daşdan yox, 

Çörək qan kimi alın tərindən yox 

İnsanın insana satılmağından çıxırçörək! 

Sağımdakı qonşu fahişədir

Solumdakı polis, 

Satılmaqdayıq!..

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(26.07.2024)

Sayt Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi tərəfindən 2024-cü ildə “Qeyri-hökumət təşkilatları üçün qrant müsabiqəsi” çərçivəsində Azərbaycan Ədəbiyyat Fondunun həyata keçirdiyi “Yeniyetmə və gənclərdə mütaliə mədəniyyətinin formalaşdırılması” layihəsinin tərəfdaşı olaraq yenilənmiş, yeni bölmələr əlavə ediımiş, layihənin təbliği üzrə funksional fəaliyyət aparılmışdır.