“Ədəbiyyat və incəsənət” portalının “Ulduz” jurnalı ilə birgə Biri ikisində layihəsində Şeir vaxtıdır, İsmayıl İmanzadənin şeirləri ilə tanışlıqdır.
AZƏRBAYCAN TORPAĞIYAM
Bir dünyayam, təbiətin
nəfəsindən yaranmışam.
Gözlərindən alov yağan
al günəşin həvəsində
yaranmışam.
Qarlı dağlar bəyaz rəngli
“nur çələngim”.
Zaman-zaman igidləri
haraylayıb
“Yallı”m, “Cəngi”m!
Koroğlunun, Cavanşirin
Ruhları dilə gəlir yaddaşımdan.
İllər boyu
Kirpiyimlə od daşıdım
ilk yaşımdan...
Nəsimilər dönməzliyim,
Dədəm Qorqud
ağlım mənim.
Dastanlara sığışmayıb
Babək adlı oğlum mənim.
Yer üzünü dolaşdıqca
Nizaminin, Füzulinin izi ilə,
nələr gördüm batmanqılınc
Şah babamız Xətainin,
Cavad xanın gözü ilə...
Mənə Zəfər bəxş elədi
İmzasını Qarabağda
Qanlarıyala sinəm üstə
Nəqş eləyən Şəhidlərim,
Qazilərim!
Zaman-zaman,
Qobustanda varlığımdan
Söhbət açıb qayaüstü
yazılarım.
Araz mənim sözlü dilim,
“Dəli-dolu” Kür eşqimdir.
Coşqun Xəzər
dünya boyda gur eşqimdir.
Xəritədə bir nöqtəyə
bənzəsəm də,
Ürəklərdə-diləklərdə
yaşıl çinar yarpağıyam.
Bayrağımla-növrağımla
Qitə-qitə, ölkə-ölkə
Şan-şöhrəti dildə gəzən
Azərbaycan torpağıyam!
ŞƏHİDLİYİN ZƏFƏR NƏĞMƏSİ
(Allah cəmi şəhidlərimizə rəhmət eləsin!)
Tanrı dəhgahınadır, Şəhidim, son səfərin,
Yadlara göz dağıdır qazandığın Zəfərin.
Hamı sənə ürəkdən deyir, əhsən, afərin!
Vətən-yurd sevgisidir halal qazancın-varın –
Əbədi yolçususan nur saçan sabahların!
Şəhidim, sən – “Qarabağ-Azərbaycandır!”– dedin,
Torpağım, dağım-daşım ürəkdir-candır-dedin!
Şəhid, ya Qazi olmaq, şərəfdir-şandır-dedin!
Nəqş elədin imzanı torpağa al qanınla –
Tanındın hər tərəfdə isminlə, ünvanınla!
Uğrunda can verdiyin bu ana torpaq sənin,
Döyüş günü səsini əks etdirən dağ sənin.
Bayraqdarı olduğun üçrəngli bayraq sənin,
Şəhid ucalığında vətən daşına döndün –
Azadlıq nəğməsinə, Zəfər marşına döndün!
Ünyetməyən məkana qalxıb ölümsüz oldun,
Andında, peymanında, ilqarında düz oldun.
Qarı düşmən önündə hər an yenilməz oldun,
Məzarın and yeridir, adın hər qəlbdə naxış –
Şəhidim, əhsən sənə, hünərinə min alqış!
ŞUŞA
(“Şuşa etüdləri” lirik poemasından)
Yolun-cığırın təzə,
Aylı-ulduzlu gecən...
Nur saçan səhərin var.
Ta dilim gəlmir deyəm,
Nalə çəkən sızıltın,
Nisgilin, qəhərin var.
Hərdən başının üstən
Ruhuma sığal çəkən
Əlçim-əlçim çən keçir…
Şəhid ucalığından
Tanrının dərgahına
Gedən yol səndən keçir!
***
Beşiyisən Qarabağın,
Dil açır pöhrən-budağın.
Göz dağıdır daşın, dağın –
Yağıya-namərdə, Şuşa!
Yurdun taleyi-baxtısan.
Əbədi xanlıq taxtısan.
Nəğmə-sənət paytaxtısan –
Bir cənnətsən yerdə, Şuşa!
Nə xoşdur avazın, səsin,
Aləmə sığmır həvəsin!
Var olsun Topxanan, Kirsin –
Məlhəmsən min dərdə, Şuşa!..
Xarıbülbülün bir dadım,
Gözəl hüsnündən doymadım…
Yadında qaldımı adım –
Gələsiyəm bir də, Şuşa!
BAŞINI DİK TUT, VƏTƏN!
Dikəlt ucа qəddini,
Bаşını dik tut, Vətən!
Bu ələmi, bu dərdi
Demirəm, unut, Vətən!
Bilirəm, zаmаn-zаmаn
Ürəyində sızlаyаn
Yаrаlаrın dərindi.
Аzаdlıq аmаlınа
Sığındıqcа dil аçаn,
Şəhidlər Хiyаbаnı
Qibləndi-аnd yеrindi!
Sil gözünün yаşını,
Dikəlt qəddini yenə!
Аl çiçəklər bəzəsin
Hər аn rəddini yenə!
Bаşını dik tutmаğа
Hаqqın vаr sənin, Vətən!
Bu qeyrət savaşında,
Bu millət savaşında,
Şəhid ucаlığınа
Qоy dönsün qəmin,
Vətən!
Al günəşli sabahlar
Olsun həmdəmin,
Vətən!!!
ŞƏHİDİM
Şəhidim, əhsən sənə,
Vətənə bəxş etdiyin
Zəfərin nə gözəlmiş!
Yurd amalınla birgə
Şəhid ucalığından
Tanrının dərgahına
Səfərin nə gözəlmiş!
Könlümüzü oxşadı
Yenilməz hünərindən
Soraq verən hər anın.
Gəzdi dildə-ağızda
Torpağın sinəsinə
Al qanınla yazdığın
Qəhrəmanlıq dastanın...
Bu müqəddəs savaşda
Düşmən bağrı çatladan
Cəsarətinə alqış!
Nəsillərə nümunə –
Ülvi Vətən eşqinə,
Saf niyyətinə alqış!
Şəhidim, ölümünlə
Dönüb ölümsüz oldun,
Qazandığın bu halal
Şöhrət, ad-san sənindir!
Haqqın var zaman-zaman
Əbədi yaşamağa,
İndi hamıdan qabaq
Uğrunda can verdiyin
Qarabağ, Ana Vətən –
Azərbaycan sənindir!
SALAM, ŞƏHİD ÇİNARIM
(Tarixi düşmənlərimiz zaman-zaman Cəbrayıl şəhərinin simvolu kimi adı dillər əzbəri olmuş 800 yaşlı Dədə Çinarın varlığına son qoymuşlar).
Əzəl gündən düşmənə
Sağalmaz göz dağıydın.
Əl çatıb, ün yetməyən
Şəhid ucalığıydın.
Çiynində dərd yüküydü
Ağır elsiz-obasız
Ötüb keçən hər çağın.
Düşmən bilməsin deyə,
Gizlicə sızlayırdı
Kökün, gövdən, budağın.
Yuxunu ərşə çəkən
Dirinin, Ağoğlanın,
Teyin, Gordubabanın...
İllərlə bağlı qalan
Cığırıydı, yoluydu.
Ağır ocağım-pirim
Hacı Qaraman kimi
Gözlərin yol çəkirdi,
Təkcə həyat eşqindən
Varlığına sığınan
Büllur Kəhriz halıydı...
Düşmənin caynağında
Buğum-buğum doğranıb
Qalansan da odlara,
Sən son “nəfəsində” də
Xudafərin əzminlə
Üz vermədin yadlara...
Bizim Cəbrayıldakı
Ulu Çinar Babamız,
Dar ayaqda köksünü
Sipər edib torpağa
Yenilməz igid oldun.
Şərəfli ölümünlə
Doğma ana Vətənin
Uğrunda candan keçən
Ərən oğullar kimi
Ölmədin, şəhid oldun!..
BÖYÜK MƏRCANLIDAN BİR QATAR KEÇİR
(Uzun illərdən bəri uzaq qürbət eldə ata yurdumuz Cəbrayılın-Böyük Mərcanlının həsrətiylə yaşayan eloğlum Anar Natiq oğluna)
Böyük Mərcanlıdan bir qatar keçir,
Fit çalıb səsləyir doğma yolları.
Böyük Mərcanlıdan bir qatar keçir,
İsinir relslərin polad qolları.
Mahmudlu, Soltanlı, Qumlaq anbaan
Göz dikir qatarın yoluna yenə.
Açıb qollarını Hacı Qaraman,
Şükr edir Tanrının böyüklüyünə.
Yenə Cəbrayılda günəş nur saçır,
Topcağa, Gəyənə tanış səs düşür.
Diridə al-əlvan çiçəklər açır,
Qatarı görməkçün bəhsəbəhs düşür...
Elə bil tələsir Muğana Araz,
Sular soraq verir Xudafərindən.
Çatır Ağoğlana, Teyə xoş avaz,
Ulu Tumasata qalxır yerindən.
Həkəri, Mincivan, Ağbənd... bir anda
Çıxır pişvazına gələn qatarın.
Toy-büsat iz salır ürəkdə, canda,
Avazı durulur kamanın, tarın.
Böyük Mərcanlıdan bir qatar keçir,
Yönü Naxçıvana, üzü Şərura.
Zəngəzur özünə təzə yol seçir,
Boyanır yurd-oba işığa, nura...
Hər eldə Zəfərdən bir nişanə var,
Haqqa tapınanın qatlanmaz dizi.
Böyük Mərcanlıya yön alan qatar
Doğma torpaqlara səsləyir bizi.
SALAM, VİRAN QALMIŞ EVİM-EŞİYİM...
(Bir vaxtlar çoxlarını məftun edən evimin xarabalıqları önündə düşüncələrim)
Salam, mənim viran qalmış evim-eşiyim,
Köksündəki “əl izləri” söylə yadınmı?
Yağmalanan künc-bucağın, yuvam-beşiyim,
Ta yanına qayıtmışam, tanımadınmı?
Kim sökübdür tavanını, çarhovuzunu?
Susuzluqdan çat-çat olub dilin-dodağın.
Gizli-gizli sızlamısan illər uzunu,
Güllələrə tuş gəlibdir pöhrən, budağın.
Heç çatdımı qulağına səsim-harayım,
Səksəkəli gözlərindən yuxun qaçdımı?
Söylə hanı xartut, innab, ağ şanı... payım,
Məndən sonra çiçəklərin bir də açdımı?
Görən, hanı aynabəndin, qapın, pəncərən,
Nə divarın yerindədir, nə də çardağın.
Heç oldumu əncirini, narını dərən,
Kol-kos basmış bağım-bağçam sənin göz dağın...
Yağıyamı qismət oldu dəmir darvazan,
Bu qapıdan adlamışdı neçə dost-tanış.
Oyaqdırsa, qoy eşitsin bəxtini yazan,
Ta susmağın yeri deyil, bir az din, danış.
De, budursa ozamankı yazı otağım,
Yandırılmış kitabların külü hanı bəs?
Nə qələmim yerindədir, nə də varağım,
Əlyazmamı soraqlayıb gəzməyim əbəs!
Hər daşında qəlpə izi, barıt qoxusu,
Yağış kimi yağa biləm keşkə bir anlıq.
Qərib eldə hədər getdi ömrün çoxusu,
Bir də geri qayıdarmı, görən, cavanlıq?..
Yolun-izin ürəyimin şah damarıydı,
Hardan gəldi bu ayrılıq, bu ölüm-itim?
Bir zamanlar burda keçən ömrüm yarıydı,
Ta bilmirəm yaşamağa varmı möhlətim...
Keçən keçdi, olan oldu... nə deyim daha,
Nəfəsimlə isindinsə, təzədən sevin.
Gəl birlikdə yönümüzü tutaq sabaha,
Düşmən bilsin öz sahibi varmış bu evin...
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(20.12.2023)