Əli Çağla, “Ədəbiyyat və incəsənət” portalının Güney Azərbaycan təmsilçisi
Tanınmış Güney Azərbaycan yazıçısı, “Güneydən gələn səslər” rubrikasında keçmişdə hekayəsi nəşr olunan Ruqiyyə Kəbirinin “Mürr ağacının kəhrəba gözləri” adlı romanının Farsca tərcüməsi “Mehrqan Ədəbi Ödülünün” 21-22-ci dövründə, ana dilindən Farscaya tərcümə olunan 25 əsər arasında birinci yeri qazandı.
Hörmətli yazıçımız Ruqiyyə xanım Kəbirinin bu münasibətlə təbrik edib ona daha da yaradıcılıq uğurları arzulayırırq.
Ruqiyyə Kəbirinin həmən ödül tədbiri üçün yazdığı danışıq mətnini hörmətli oxuculara təqdim edirik:
“Sözümə başlamamışdan öncə mərhum Daryuş Mehrcuyi və həyat yoldaşı Vəhidə Məhəmmədifərin qətlə yetirilməsi və Qəzzə-İsrail savaşında sivil insanların öldürülməsi ilə bağlı dərin təəssüfümü bildirirəm, Azərbaycan diyarından, Zeynəb Paşa, Pərvin Etisami, Mərziyyə Üskülü və adları hər hansı bir tarixi sənəddə qeyd olmayan cəsarətli qadınların diyarından “Mehrqan” ədəbi ödülünün əməkdaşlarına və zalda hazır olan şəxslərə salamlar və sevgilərimi sunuram.
Sözümə yaşam mənşəyi olan qadın adı ilə başlayıram. Bu yaşam mənşəyinin davamı, ən azı ədəbiyyat ərsəsində zehni hasarları dağıdıb, azadlıq deyilən mənaya çatır. Qadın yaşam mənşəyidirsə, ana dili bu yaşamın güvənli evidir. Hanna Arendt demişkən: “Ana dilinin yerini tutacaq heç bir şey yoxdur.” Azınlıq ədəbiyyatı yazıçısı olaraq, ana dili ilə qalib dilin arasındakı boşluğu doldurmaq mümkün deyil desəm, mübaliğə etməmişəm. Ana dilləri qalib dil olan şəxslər üçün bəlkə dediyim söz anlaşılmaz ola bilər, ancaq qalib dilin ədəbiyyat və başqa elmlər üzərindəki sültəsi sona çatmasa, məşhur güney Azərbaycan yazıçısı Rza Bərahəninin bəhs etdiyi sağalmaz yara nəsildən-nəsilə davam edəcək deyə düşünürəm. Artırmalıyam ki, azınlıq ədəbiyyat dediyimdə, qəsd etdiyim şey İrandakı fərqli dilləri danışanların nüfus sayısı deyil, bütün ərsələrdə qalib dilin müsəllət olduğu halda, etnikaların yaratdığı ədəbiyyatdır.
Ana dilindən Farscaya çevrilən əsərlərə ödül vermək, “Mehrqan Ədəbi Ödül” təşkilatçılarının İranda çox dilliliyə və mədəni plüralizmə dəyər verdiklərinin göstərgəsi olduğuna görə təqdirə layiqdir. Ancaq bunun azınlıq ədəbiyyatı üçün yetərli olmadığını düşünürəm və “Mehran Ədəbi Ödülü” təşkilatçılarından bir addım daha irəli atmaqlarını və azınlıq ədəbiyyatı əsərlərini orijinal dildə qiymətləndirmələrini tələb edirəm. Sonunda romanı Azərbaycan Türkcəsindən Farscaya tərcümə edən mərhum Həmzə Fərahəti və əsəri çap edib, jüri heyətinin əlinə çatdıran “Nişanə” nəşriyyatının müdiri hörmətli Səmii xanıma minnətdarlığımı bildirərək, “Mehrqan ədəbi ödülü” əməkdaşları və jüri heyətinə sayğılarımı sonuram.
Dil və mədəniyyət ayrı seçkiliyin sona çatması ümidi ilə”.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(13.11.2023)