İnci Məmmədzadə, “Ədəbiyyat və incəsənət”
Tariximizdə ömür-gününü xalqın yolunda mum kimi əridən şəxsiyyətlər olub ki, onlardan biri də bu gün anım gününü qeyd etdiyimiz Abdulla Şaiqdir.
Abdulla Şaiq 1881-ci il fevralın 24-də Tiflisdə anadan olub. Uşaqlıq illərinin bir hissəsini ailəsi ilə birlikdə İranda keçirib. Sonradan Bakıya köçərək ömrünün böyük hissəsini burada yaşayıb və Azərbaycan ədəbiyyatının inkişafına mühüm töhfələr verib. O, yalnız yazıçı və şair kimi deyil, həm də müəllim və tərcüməçi kimi tanınıb.
"Həyatı və Pedaqoji Fəaliyyəti"
Abdulla Şaiq 1901-ci ildən Bakıda pedaqoji fəaliyyətə başlayıb, ibtidai və orta məktəblərdə Azərbaycan dili və ədəbiyyatı tədris edib. Onun əsas məqsədi gənc nəsli milli ruhda tərbiyə etmək, uşaqlarda elm və maarif sevgisi oyatmaq olub. 1909–1920-ci illər arasında Azərbaycan dili və ədəbiyyatına dair dərsliklər hazırlayıb.
"Ədəbi Yaradıcılığı"
Azərbaycan uşaq ədəbiyyatının banilərindən biridir. O, uşaqlar üçün yazdığı şeir və hekayələrlə tanınıb. Onun uşaq ədəbiyyatına töhfə verən əsərlərinə “Tülkü Həccə Gedir”, “Xoruz”, “Bənövşə”, “Quzu” və s. daxildir. Eyni zamanda böyüklər üçün yazdığı hekayələrdə o dövrün sosial problemlərini, kasıblığın və ədalətsizliyin insan həyatına təsirini təsirli şəkildə təsvir edib.
"İdeyaları və Mövzuları"
Onun əsərlərində romantizm, humanizm, sülhsevərlik və beynəlmiləlçilik ideyaları mühüm yer tutub. “Hamımız Günəşin Şüalarıyıq”, “Zamanımızın Qəhrəmanları” kimi əsərləri insanlıq dəyərlərini, ədalət və azadlıq arzusunu ifadə edib.
"Tərcüməçilik Fəaliyyəti"
Abdulla Şaiq dünya ədəbiyyatından bir çox klassiklərin əsərlərini Azərbaycan dilinə tərcümə edib. O, Şekspir, Daniel Defonun əsərlərini, həmçinin Puşkin, Lermontov, Qorki və digər rus ədiblərinin yaradıcılığını Azərbaycan oxucularına tanıdıb. Nizami, Firdovsi kimi şərq klassiklərinin əsərlərini də tərcümə edib.
"Mükafatları və Fəxri Adları"
1941-ci ildə Azərbaycan SSR-in Əməkdar İncəsənət Xadimi adına layiq görülüb. 1946-cı ildə Lenin Ordeni, 1956-cı ildə Qırmızı Əmək Bayrağı Ordeni ilə təltif olunub.
"Muzeyi və İrsi"
Abdulla Şaiq 1916-cı ildən etibarən Bakıda yaşadığı mənzilində bir çox mədəniyyət xadimlərini qəbul edib. Bu mənzil 1990-cı ildən Abdulla Şaiqin Ev-Muzeyi kimi fəaliyyət göstərir. Muzeydə yazıçının şəxsi əşyaları, əlyazmaları, kitabları və yaradıcılıq nümunələri qorunur.
Seçilmiş əsərləri
“Tülkü Həccə Gedir”
“Xoruz”
“Bənövşə”
“Qaraca qız”
“Hamımız Günəşin Şüalarıyıq”
“Qızılgül”
“Pispisə xanım və Siçan bəy"
Abdulla Şaiq 1959-cu il iyulun 24-də Bakıda vəfat edib və böyük ədəbi irs qoyub gedib.
Allah rəhmət eləsin!
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(24.07.2025)
