İmran Verdiyev, “Ədəbiyyat və incəsənət” portalının Oğuz təmsilçisi
Yaqublu Oğuz rayonunun kəndlərindən biridir. Hər yerdə olduğu kimi burda da zaman-zaman müxtəlif hadisə və əhvalatlar baş vermişdir. Həmin hadisə və əhvalatlarla bağlı kənd sakinlərinin söylədikləri onların cəsarətindən, hazırcavablığından və zəkasından xəbər verir. Hadisə və əhvalatlarla bağlı söz söyləyənlər öz şəxsi ləyaqətlərini qorumağa çalışan, məğrur və bütov adamlardır.
Hadisə və əhvalatlarla bağlı söylənilənlərin əsas pafosu nöqsan və eybəcərliklərə gülmək, onların tənqidi və ifşasıdır. Burada deyilmiş sözlər yaramazlıqlara və nöqsanlara atılmış “söz daşlarıdır”. Bu əhvalatları eşitdikcə, oxuduqca nöqsan və eybəcərliklərlə barışmaz olan insanları görürük. Görürük ki, onlarda həyatın işıqlı tərəfinə ehtiraslı məftunluq hissi var.
70-80 il bundan əvvəl baş vermiş bu hadisə və əhvalatlarla bağlı söylənilənlər artıq bədii təfəkkürün süzgəcindən keçmiş, zəka ilə nurlandırılmış ümümxalq dili zəminində formalaşan idiomlara, ibarə və aforizmlərə, atalar sözü və məsəllərə, lətifələrə çevrilməkdədir.
Həmin hadisə və əhvalatlardan bir neçə nümunə təqdim edirik.
STALİNDƏ BİRKİŞİ DEYİLMİŞ
BriqadirSaməddin üçünStalindövrü idealdövrimiş. Baş verənnöqsanları gördükcə əlinidizinə vurubdeyərmiş:
-Görün çatdasın, a Stalin. Durub, bir baxaydın, görəydin nələr olur.
Siyasi məşğələlərin birində mühazirəçinin Stalinin Azərbaycan xalqının başına açdığı bəlalar haqqında söylədiklərinə diqqət və təəccüblə qulaq asan Saməddin kişi axırda dözməyib deyir:
-Ə, bu Stalin də bir kişi döyülmüş.
SAHİBSİZ QALSA, BELƏ DAĞILMAZDI
Mehdi kişi ara-sıra taxıl xırmanına gələr, burada işləyənlərə öz dəyərli məsləhətlərini verərdi. O, hər gələndə görür ki, bəziləri əllərində kisə və ya vedrə xırmana gəlir, iznsiz-filansız qablarını taxılla doldurub aparıb gedirlər. Xırman müdiri isə utandığından heç nə demir.
İşi belə görən Mehdi kişi günlərin bir günü dözməyib, üzünü gələnlərə tutub deyir:
-Ay bala, talandır, bostan pozulur? Bu xırman sahibsız qalsaydı, belə dağılmazdı.
Gələnlər qəbahətlərini anlayıb, sakitcə qayıdıb çıxıb gedirlər.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(10.09.2025)
