İmran Verdiyev, “Ədəbiyyat və incəsənət” portalının Oğuz təmsilçisi

Yaqublu Oğuz rayonunun kəndlərindən biridir. Hər yerdə olduğu kimi burda da zaman-zaman müxtəlif hadisə və əhvalatlar baş vermişdir. Həmin hadisə və əhvalatlarla bağlı kənd sakinlərinin söylədikləri onların cəsarətindən, hazırcavablığından və zəkasından xəbər verir. Hadisə və əhvalatlarla bağlı söz söyləyənlər öz şəxsi ləyaqətlərini qorumağa çalışan, məğrur və bütov adamlardır. 

Hadisə və əhvalatlarla bağlı söylənilənlərin əsas pafosu nöqsan və eybəcərliklərə gülmək, onların tənqidi və ifşasıdır. Burada deyilmiş sözlər yaramazlıqlara və nöqsanlara atılmış “söz daşlarıdır”. Bu əhvalatları eşitdikcə, oxuduqca nöqsan və eybəcərliklərlə barışmaz olan insanları görürük. Görürük ki, onlarda həyatın işıqlı tərəfinə ehtiraslı məftunluq hissi var.

70-80 il bundan əvvəl baş vermiş bu hadisə və əhvalatlarla bağlı söylənilənlər artıq bədii təfəkkürün süzgəcindən keçmiş, zəka ilə nurlandırılmış ümümxalq dili zəminində formalaşan idiomlara, ibarə və aforizmlərə, atalar sözü və məsəllərə, lətifələrə çevrilməkdədir.  

Həmin hadisə və əhvalatlardan bir neçə nümunə təqdim edirik.

HƏRCAYİ SÖZÜNMƏRCAYİ CAVABIOLAR

Hüseynkişi şənvə hazırcavabadamidi.

Rayonunbaş baytarhəkimiişləyənvaxtlarındaucqarDaşağılkəndində çayxanadaoturubmuş. Kənddə qonaqolanbirnəfərə onunhazırcavablığı haqqındadanışırlar. HəminadamHüseynkişinin çayxanadaolduğunueşidib, deyilənlərindoğruluğunuyoxlamaq üçünoragəlir, salamsız-kəlamsızvə ucasəslə soruşur:

-Deyirlər, burada bir eşşək həkimi var, kimdir o?

Hamı Hüseyn kişinin üzünə baxıb nə cavab verəcəyini gözləyir. O isə başını qaldırmadan və halını pozmadan ucadan soruşur:

-Haran agrıyır?

Söz tapa bilməyib pərt olan qonaq həmin gün kəndi tərk edib gedir.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(09.09.2025)