Harun Soltanov və Kübra Quliyeva İKİ MÜƏLLİF BİR OBRAZDA
İki qəm gördü məni, qaçdı uzaqdan gəldi.
Biri soldan hücum etdi, biri sağdan gəldi.
Üzbəüz dağ ilə durdum, elədim dərdimi faş
"Buna insan dözə bilməz" səsi dağdan gəldi.
Yar olan səmtə gedən yellərə qoşdum ruhu
Qoxlayıb zülfün, öpüb lalə yanağdan, gəldi.
Mərhum şairin bu sətirlərini oxuduqca - yaşadıqca, həyat necə də tutqun görünür insana. Uşaqlıqda dahiləri-Cavidi, Dostoyevskini, Müşfiqi, Drayzeri, Hüqonu görürdüm. Hər birinin həyatında qaçılmaz tragediyalar olduğunu oxumadan hiss edirdim. Onlar kimi olmaq üçün həyatıma hansı tragediya və ya tragediyaların olması üçün sanki tələsirdim. İndi isə 23 yaşındayam. Bu fikirlərdən ayılaraq özümə gəlirəm və ya həyata qayıdıram.
Bəzən sən də, mənəvi baxımdan 23 yaşında olarsan. Evinin mətbəxində dayanıb səhər yeməyi hazırlayarsan, qəhvə dəmləyib musiqiyə qulaq asarsan. Nədənsə bu an ürəyinə toxunar. Orada eləcə dayanıb işə getməyi və quru təmizləmə xidmətindən paltar götürməyi düşünərsən. Həmçinin oxuduğun kitablar, planlaşdırdığın səyahətlər və yaranan münasibətlər kimi daha həyəcanverici şeyləri. Ya da bəlkə də yaddaşından silinər, bu isə daha az həyəcanverici olar. Bir anda özünü evində və ya bədənində hiss etməzsən və sadəcə evini istəyərsən, amma "analar" artıq evin kimi gəlməyə bilər.
Telefonunda əvvəllər bir nömrənin rahatlığı var idi,hər gün səni dinləyən bir qulaq və heç kimə məxsus olmayan qucaqlayan qollar. Amma beş dəqiqəlik bir dövrdə nostalji çox olduqda və olduğun şəxs haqqında düşüncələrin sənə yad gələndə, özünü tələyə düşmüş hiss edərsən. Bir daha bu qədər gənc olmayacağını dərk edəndə, amma ilk dəfə bu qədər yaşlı olduğunu hiss edərsən. On altı yaşından bura necə gəldiyini xatırlamadığın vaxt və eyni zamanda on altı yaşındakı kimi hiss edəndə, bu sənə artıq yad gəlir.
Mahnı bitir. Qəhvə hazırdır. Nəfəs alıb-verəcəksən. Təxminən beş dəqiqəyə yaxşı olacaqsan.Demişdim ki, telefona "dost-doğma" hesab etdiyim şəxsdən bildiriş gəlir... Beş dəqiqə sonra masanın kənarında sonuncu qurtumu fincanda qalan qəhvə ilə göz-gözə gəlib evdən çıxmalı olduğunu xatırlayarsan. Axı sənin iyirmi üç yaşın var. Sən niyə həyatı bu qədər tez yaşayıb bitirmək istəyirsən? Sən elə dünən on altı yaşında xəyalları yerə-göyə sığmayan gənc deyilsənmi? Gəzmək istəyən, arzularına sərhəd qoymayan, gələcəyin gələcəyinə dair ümidlərini tükətməyən o yeniyetməyə nə oldu? Nə vaxt qorxduğu passiv həyatı yaşamağa məcbur oldun?
Səhər işə gedib, axşam təhsilini davam etdirən, bütün həyatı iş-dərs-ev döngüsü olan biri kimi yaşamaq, arzularını itirmək, nəyin uğruna çalışdığını xatırlamamaq, ən çox bu yaşda aşiq olmağı arzulayıb incinmək və incitmək adlı məfhumlardan qorxduğun üçün addım belə ata bilməmək necə bir duyğudur?
Suallar arasında itmiş başını götürüb evdən çıxdım. Dayanacağa yaxınlaşanda ağlımda sadəcə bir sual var idi: -Qapını bağladım?
Bundan əmin deyildim. Amma qəlbimin bütün dünya üçün geniş olduğuna əmin idim. Açarı isə bəzən gözəl musiqidə, bəzən gözəl intonasiya ilə deyilmiş şeirlərdə, bəzən isə heç ayrıla bilmədiyim bir kitabdadır.
Deyəsən, içdiyimin qəhvə ya da neqroni olduğuna da əmin deyildim.
Evdən çıxarkən evə çox gecikdiyimin fərqinə varmışdım...
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(09.01.2025)
