Rəfael Hüseynov yazır
Xalq yazıçısı Çingiz Abdullayevin qida zəhərlənməsi diaqnozu ilə Mərkəzi Gömrük Xəstəxanasına yerləşdirilməsi, evə buraxıldıqdan sonra vəziyyətinin kəskin pisləşməsi səbəbindən yenidən xəstəxanaya aparılıb reanimasiyada yerləşdirilməsi hamını narahat etdi.
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı akademik Rəfael Hüseynovun bu olay barədə qeydlərini təqdim edir.
Narahat xəbər məni darıxdırdı, səhərədək bu nigaranlıqda qala bilməyəcəyimi hiss edərək elə gecə saatlarında Gömrük xəstəxanasındakı dostlarla əlaqə saxladım, Çingizin vəziyyətindən xəbər tutdum. Artıq təhlükənin sovuşduğunu, hər şeyin qaydaya düşdüyünü öyrənincə toxdadım və çox sevindim.
Sevinməyim yalnız ona görə deyil ki, mənə əziz olan bir insanı, dəyərli dostumu, qısa vaxt kəsiyində də olsa, incitmiş nigaranlıq artıq arxada qalmışdı.
Hər insan kimi Çingizin də ailəsi, qohum-əqrəbası, yaxınları, dostları, sevənləri var, həm də az deyil, təbii ki, onlar istəklilərinin həmişə sağlam, gümrah, hər zamankı kimi şux, güclü olmasını qəlbən istəyirlər. Ancaq Çingiz Abdullayev yalnız bir ailənin başçısı, bir nəslin seçilmişi, nə qədər geniş olsa belə, yalnız müəyyən dostlar, yaxınlar, rəğbət bəsləyənlər dairəsinin Çingizi deyil axı!
Çingiz Azərbaycanın milli sərvəti olan bir şəxsiyyətdir.
Çingiz Pərvərdigarın bu yurda və xalqa nəsib elədiyi İşıqlardandır.
Azərbaycanı və xalqımızı qələmiylə, istedadı ilə dünyada daha artıq tanıdıb şöhrətləndirən, bu xalqın istedadının dünyaya görünən rəmzi olan Vətən Övladıdır.
Ədəbiyyatımızın azı son min-min beş yüz illik yolunu mən yaxşı bilirəm, peşəkarcasına bilirəm.
Bu iri zaman kəsiyində bizim dünyanı fəth edən, dünya boyunca Çingiz qədər tərcümə edilən, Çingiz qədər nəşr edilən ikinci ədibimiz yoxdur.
Bu göstəricilərlə Çingiz Abdullayev hətta ən qüdrətli klassiklərimizi də xeyli geridə qoyub.
Çingiz nə Nizami Gəncəvidir, nə Məhəmməd Füzulidir, nə Mirzə Fətəli, nə Mirzə Cəlil, nə Caviddir… Amma Çingiz də Çingizdir!
O, ədəbiyyat tariximizə öz pozulmaz imzasını atıb və zaman keçdikcə bu yaradıcılığa da, bu şəxsiyyətə də indikindən daha dəqiq, daha ədalətli, daha qərəzsiz və yüksək qiymət veriləcəkdir.
Çingiz sadəcə yazmayıb, fədakarlıqla işləyib, qələmin aşiqi və fəhləsi kimi çalışıb, dünyaya da car çəkməyib ki, məni oxuyun, məni bəyənin, mənim hər təzə əsərimi gözləyin, arayın.
Çingiz yazıb, istedadla yazıb, ustaca yazıb və sanki bütün deyilmişlərin deyilib qurtardığı, sanki bütün heyrətləndirəbilmələrin tükəndiyi bir meydanda – dünya detektivində bu bənzətmə nə qədər yıpranmış səslənsə də, bu yerə məhz həmin metafora yaraşır – şimşək kimi parlayıb.
Dünya, ən müxtəlif xalqlar, ən fərqli dillərdə danışan milyonlarla insan o işığı görüb, duyub, qiymətləndirib və nəticədə bu Azərbaycan yazışısı bir xalqın, bir respublikanın yazıçısı olmaq çıərçivəsindən çıxaraq dünya orbitinə dikəlib.
Təsəvvür edin bu şöhrəti qazanan bir azərbaycanlı deyil, bir ermənidir, gürcüdür, tacikdir, estondur, latışdır, belorusdur… yenəmi dodaqbüzənlərimiz sifət turşudacaqdılar.
Sevinin, qürurlanınkı bu birincilik, bu müstəsnalıq öz balamıza qismət olub!
Ha deyin Çingiz yazıçı deyil, ha bir az da qızışaraq baltanı kökündən vurun – iddia edin ki, detektiv heç ədəbiyyat deyil, ha deyin ki, guya onun heç bir əsərini oxumursunuz, bəyənmirsiniz.
Bütün dünya bəyənir! Bu Çingizin də, Azərbaycanın da bəsidir.
Öyünün, iftixar edin, qürrələnin ki, belə böyük Azərbaycanlımız var.
Əlbəttə, bu, dünyanın köhnə dərdlərindəndir.
Harada istedad varsa, hökmən küncdə-bucaqda onun paxıllığını çəkənlər, içərisini qurdlar gəmirənlər, badalaq vurmaq istəyənlər də var.
Harada istedad işığı parlayırsa, orda həndəvərdə hökmən yarasa xislətlilər də var.
Çingizə həsəd aparanlar nə Afrikadadır, nə Avstraliyada, nə Amerikada, nə də Asiya və Avropanın uzaq ölkələrində, şəhərlərində.
Nə qədər Çingiz işığı gözünü deşənlər varsa, hamısı buralardadır.
Yaraşarmı?!
Çingiz Abdullayev parlaq nasir, universal bilikli əsl intellektual, sadiq vətənpərvərdir.
Çingiz yalnız qələmi ilə deyil ağlı, cazibəsi, düşüncələrinin dərinliyi, dürüstlüyü, hədəfədəyənliyi və həmin fikirlərin hər kəsə çatan sərrast ifadəsi ilə ən nəhəng auditoriyaları ram etməyi bacarandır.
Bu millətin və yurdun maraqlarını köksünü irəli verərək tarixin sınaqlı anlarında necə ləyaqətlə müdafiə etdiyini, həmin sözlərin məhz nüfuz sahibi Çingiz Abdullayev dilindən qopduğu üçün səsləndiyi studiyada dinləyənlərin və yayıldığı yüz milyonları bürüyən tamaşaçı kütləsi tərəfindən necə yeyildiyini görmüşük, tarix bunu yadında saxlayıb.
Çılızlar, piyadalar, hikkəli dayazlar, ağcaqanad mahiyyətlilər, əqrəb xislətlilər açıqca və əl altdan Çingizin kölgəsini nə qədər qılınclayırlar!
Axı Allahın istedad nuru bağışladığı bir insana qarşı içərisində irin gəzdirmək elə İlahinin iradəsinə qarşı getməkdir.
Nə qədər zəhərləmək istəsəniz də Çingiz elə bu günlər içində olduğu kimi yenə şax dayanacaq, yenə sağlam olacaq və Tanrının qismət etdiyi padzəhr onu qoruyacaq, rəzillərsə, elə öz zəhərlərinə gömüləcəklər, öz irinlərində boğulacaqlar!
Çingiz və Çingizlərin işığına bu gün Azərbaycanın hər zaman olduğundan daha artıq ehtiyacı var.
Çingiz bu millətin o dəyərlərindəndir ki, onu gərək bütün millət qoruya.
Bəd nəfslərdən, ədalətsiz yanaşmalardan, bədxah həmlələrdən.
Çünki Çingiz özü dünya boyunca Azərbaycanımızı qoruyan, yüksəldən, öz işığı ilə işığımızı daha da artırandır.
Çingiz işığı həmişə gur olsun!
Yaşa, yarat, ucal, qardaş!
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(15.04.2024)