Qoşqar İsmayılzadə, “Ədəbiyyat və incəsənət”

Restorandayam, müşahidə edirəm: Bir tərəfdə dünyagörüşlü, zəkasəl və mədəni inqilaba nail olmuş, sağlam düşüncəli və sağlam ruhlu, başı kofe içərək həyat yoldaşı ilə söhbətə qarışan Amerikan intillegenti, digər tərəfdə isə mental təcavüzlə, zehinsəl aclıqla, mağara düşüncəsi ilə qəlibləşmiş 50-li, 60-lı yaşlarda, bəstəboy, qarınlı, siqaret çəkməkdən saralmış əllər, dişlər, daim yerində sayan düşüncələrdən qırışmış üz cizgiləri və vaxtından əvvəl ağaran saçları olan, başı ənənəvi yağlı, duzlu, qarından əlavə gözlərin doymasına qarışan sıravi Azərbaycan fərdi. Söylənən masalardan biraz yuxarı da qlobal "TikTok" fenomeni, mini "TikTok qlamurları" görüntü kokteylləri ilə ətrafdakı ac hərfləri cəzb etməkdədir. Çoxları kimi restoran mədəniyyətindən xəbərsiz olub da, hər gəlişdə görüntü yaradacaq bir məhsulla, saatlarla oturub onlayn platformada canlı açaraq, özünü bir şey zənn edən tiplərdən.  

Bir az keçdi...

TikTok qlamurlarımız getmək qərarına gəldilər. Podiumvari gediş, geyimin cazibəsi, estetik bədənin orijinallığı vəhdətli şəkildə ac beyinləri hərəkətə gətirdi. Gözlər bir anlıq kilidləndi. Gözlərinin doymasına fokuslanan "day day", bu dəfə onunla da kifayətlənməyərək "The Mask" filmindəki Jim Kerry-in rolunu ifa etmək qərarına gəldi. Eləcə də, digər masalardakı şəxslər kimi. Təkcə, Amerikan intillegentinin gözü oynamamış, tükü tərpənməmişdi. Çünki, beyin aclıq baxımından doymuş, mənəvi cəhətdən nirvanaya yaxınlaşmışdı. 

Gözlərim növbəti mövzunun axtarışındaykən, ağ saçlara zillənmişdi. Beynimdə Azərbaycanlı fərdinin saçındakı ağ tüklərlə, ingilis fərdindəki ağ tüklərin müqayisəsi gedirdi. Bilirəm, bilirəm sərsəm düşüncədi, amma, fəlsəfi tərəfi də məni cəzb etmişdi. Bir saçın ağarması normal qaydada genetiklik, rəngləndirici piqmentlərin orijinallığına və digər səbəblərə əsaslanır. 

Bizdə bu saç ağarma prosesi əsəb, stres fikir, qidalanma, qeyri-sağlam həyat şəraitinə dayanıb, vaxtından əvvəl ağarıb tökülməyə başlayırsa, qeyd olunan intillegentimizdə isə normal qaydada vaxtı çatanda bu proses başlayır. Yalnız bizim cəmiyyətdə qarınlı, "balkonlu" adam obrazına uyğun aforizm də yaratmaq olar. 

Evi eyvansız, kişini qarınsız təsəvvür etmək artıq bizim cəmiyyətdə, qeyri - məqbul sayılır. 

Nəysə, söhbəti haradan haraya gətirdim mən, heç özüm də bilmədim. Bu dəfəki qonaqlarım amerikalılar idi. Yenə, yüksək zövq və mədəniyyət olduqca valehedici təsir bağışlayırdı.  Onu bilirəm ki, danışacaq mövzularımız olduqdca, çox və eyni zamanda acınacaqlıdır. Bəs çıxış yolu yoxdur ?

Əlbəttə var !

- Maariflənməkdir! Ancaq, "Mir Yusif Ağa" kimi məzəmmət edənlərimiz olmasa. 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(29.04.2024)