İnci Məmmədzadə, “Ədəbiyyat və incəsənət”
Hüseyn Cavid yaradıcılığının dəyərli tədqiqatçısı, böyük türkmü, turançı... Gözəl publiisist, dəyərli qəzet redaktoru...
Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin və Azərbaycan Jurnalistlər Birliyinin üzvü, “Ədəbiyyat qəzeti”nin baş redaktoru Azər Turanın bu gün doğum günüdür.
Azər Turan 16 sentyabr 1963-cü ildə Neftçalada anadan olub. O, Azərbaycanın ən görkəmli ədəbiyyatşünaslarından olan İmamverdi Əbilovun oğludur.
Neftçalada 1 saylı orta məktəbdə təhsil alıb. Azərbaycan Dövlət İncəsənət İnstitutunu bitirib. Neftçala İcra Hakimiyyətində müxtəlif vəzifələrdə çalışıb. "Yeni Azərbaycan" qəzetində humanitar şöbənin müdiri, "Ədəbiyyat" əlavəsinin məsul redaktoru olub. "Ədəbiyyat qəzeti"ndə baş redaktorun müavini, baş redaktor əvəzi vəzifələrində çalışıb, bundan sonra burada birinci mövqeyə yüksəlib. Filologiya üzrə fəlsəfə doktorudur. "Hüseyn Cavid yaradıcılığının ədəbi-fəlsəfi qaynaqları" mövzusunda dissertasiya müdafiə edib (elmi rəhbər akademik Bəkir Nəbiyev olub).
Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 28 oktyabr 2000-ci il tarixli sərəncamı ilə Prezident Təqaüdünə layiq görülüb. Azərbaycan Universitetinin Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası və Azərbaycan Yazıçılar Birliyi ilə birgə təsis etdiyi "Hüseyn Cavid" mükafatı laureatıdır. Mədəniyyət və Turizm Nazirliyinin "Qızıl Kəlmə" mükafatının laureatıdır. Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 2019-cu il 27 may tarixli sərəncamı ilə "Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin 100 illiyi" yubiley medalı ilə təltif olunub. 2019-cu ildə Rəsul Rza Fondu tərəfindən Rəsul Rza Mükafatına layiq görülüb..
2020-ci ildə AMEA-nın Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu Elmi Şurasının qərarı ilə ədəbiyyatşünaslıq elmi sahəsində səmərəli fəaliyyətinə görə “İlin alimi” seçilib. 2021-ci ildə Mədəniyyət Nazirliyi tərəfindən "Nizami Gəncəvinin 880 illiyi" xatirə nişanı ilə təltif olunub. 2022-ci ildə Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin “Səməd Behrəngi” adına mükafatına layiq görülüb. 2024-cü ildə türkolojidəki xidmətlərinə görə TÜRKSOY tərəfindən Vamberi medalı ilə təltif olunub. 2024-cü ildə Azərbaycan Yaradıcılıq Fondunun “Ədəbiyyat adamı” mükafatına layiq görülüb.
Yaradıcılığa 1980-ci illərin əvvəllərində başlayıb. İlk yazıları "Ədəbiyyat və incəsənət" qəzetində dərc olunub. 40-dan artiq kitabı nəşr olunub. Əli bəy Hüseynzadə və Hüseyn Cavid irsinin tədqiqatçısı kimi tanınan Azər Turan, əsasən, türk düşüncə tarixini, türk ədəbiyyatında modernizm cərəyanı və onun təzahür şəkillərini tədqiq edir. İstanbulda, Ankarada, Moskvada, Tbilisidə, Bakıda, Almatıda, Daşkənddə keçirilən elmi konfranslarda məruzələrlə çıxış edib.
Mahmud Qaşqarlı, Əhməd Yəsəvi, İsmayıl bəy Qaspıralı, Əli bəy Hüseynzadə, Əhməd bəy Ağaoğlu, Cəmaləddin Əfqani, Yusif Akçura, Mehmet Akif Ərsoy, Hüseyn Cavid, Yəhya Kamal Bəyatlı, Fuad Köprülü, Nihal Atsız, Rza Nur, Zəki Vəlidi Toğan, Bəkir Çobanzadə, Cənab Şəhabəddin, Əhməd Haşım, Nəcib Fazil Qısakürək, Nazim Hikmət, Orxan Vəli, Ədib Cansevər, Cahid Sidqi Tarançı, Camal Sürəya, Çingiz Dağcı, Çingiz Aytmatov və b. barədə silsilə yazıları Azərbaycanda və xarici ölkələrdə dərc olunub.
Filmoqrafiya
1. Əlif Lam Ra (rejissor Tariyel Vəliyev, 1992. Az TV) (ssenari müəllifi)
2. Səma şairi(ssenari müəllifi)
3. Kürün mənsəbində soyqırım. 1918-ci il hadisələri barədə (ssenari müəllifi)
4. Cavid ömrü (məsləhətçilərindən biri)
Kitabları
1. Ölüm süvarisi
2. Əbədi Turan
3. Dahi və dünya
4. Hüseyn Cavid
5. Yorğun şəhərin yuxusu
6. Əli bəy Hüseynzadə
7. Cavidnamə
8. Cavid əfəndi
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı olaraq Azər Turanı doğum günü münasibətilə təbrik edir, ona yeni yaradıcılıq nailiyyətləri diləyirik.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(16.09.2025)
