İnci Məmmədzadə, “Ədəbiyyat və incəsənət”
Haqqında söhbət açacağım yazar daha çox tərcüməçiliyi, təşkilatçılığı ilə, idarəçiliyi ilə tanınıb zamanında. Əlbəttə ki, hər bir sahədə bu cür bacarıqlı kadrlara ehtiyac böyükdür.
Söhbət Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü, Əməkdar incəsənət xadimi Səyavuş Məmmədzadədən gedir.
Bu gün mərhum yazarın anım günüdür.
Səyavuş Məmmədzadə 1935-ci il oktyabrın 2-də Bakıda müəllim ailəsində anadan olub. Orta məktəbi bitirdikdən sonra ADU-nun filologiya fakültəsində təhsil alıb. Ədəbi fəaliyyətə tələbəlik illərindən başlayıb. "Sınaq" adlı ilk şeiri və A. Əlizadənin şeirinin rus dilinə tərcüməsi 1956-cı ildə universitetin çoxtirajlı "Lenin tərbiyəsi uğrunda" qəzetində dərc olunub.
Həmin vaxtdan "Molodyoj Azerbaydjana" qəzetində mütərcim, sonralar ədəbi işçi işləyib. Onun ədəbi fəaliyyətində poeziya, nəsr, publisistika, bədii tərcümə xüsusi yer tutur. Moskvada M. Qorki adına Ədəbiyyat İnstitutunun bədii tərcümə bölməsini bitirib. Azərbaycan Dövlət Nəşriyyatında redaktor, "Literaturnıy Azerbaydjan" jurnalında ədəbi işçi, tənqid və publisistika şöbəsinin müdiri, Azərbaycan Yazıçılar Birliyində referent-məsləhətçi vəzifəsində işləyib.
Azərbaycan poeziyasından rus dilinə ilk poetik tərcüməsi – Ağacavad Əlizadənin Səməd Vurğuna həsr etdiyi şeiri 1956-cı ildə "Lenin tərbiyəsi uğrunda" qəzetində çıxıb. Azərbaycan klassik və müasir ədəbiyyatından rus dilinə, eləcə də rus, bolqar, Ukrayna, Polşa ədəbiyyatından Azərbaycan dilinə etdiyi tərcümələri dövri mətbuatda çap etdirib.
Bakı şəhəri Səbail rayon İcraiyyə Komitəsi zəhmətkeş deputatları Sovetinin deputatı olub, Azərbaycan Kommunist Partiyasının XXIX qurultayına nümayəndə seçilib. Bolqarıstanda dəfələrlə yaradıcılıq ezamiyyətində olub, klassik macar şairi Endre Adinin anadan olmasının 100 illiyi yubileyində iştirak edən Sovet nümayəndə heyətinin tərkibində Macarıstana gedib.
Kitabları
1. Небо
2. Тверской бульвар (повести)
3. Самоутверждение (стихи, переводы)
4. Bir yuxusuz gecə (oçerklər)
5. Ночные яблоки (рассказы)
6. Günəbaxan insanlar (şeirlər)
7. Komendant saatı (şeirlər)
Tərcümələri
(rus dilinə)
1.Кямал Талыбзаде. Аббас Сиххат. Баку: Детюниздат, 1963,
2.Мамед Араз. Пой Аракс. M.: Советский писатель, 1966, 66 стр.
3.Сохраб Тахир. Песня мужества. M.: Советский писатель, 1966, 90 стр.
(bolqar dilindən):
1. Bolqar hekayələri
2. Georgi Strumski. Odlar yurdu
3. Yordan Milev. İnsanlar və səhralar
4. Bolqar çələngi
Səyavuş Məmmədzadə 3 sentyabr 2022-ci il tarixində vəfat edib.
Allah rəhmət eləsin!
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(03.09.2025)
