Gənclik təravətini qoruyub saxlayan Şəfəq xanımın bu gün 74 yaşı tamam olur
Elman Eldaroğlu, “Ədəbiyyat və incəsənət”
Yəqin ki, indiki gənclər 1952-ci ildən ömrünün sonunadək AzTv-nin sədri vəzifəsində işləyən, şair, tərcüməçi, ictimai xadim Ənvər Əlibəyli haqqında az məlumatlıdırlar. Onda bir anlıq gözlərinin qabağına retro filimlərimizdən “Bəxtiyar”, “Qızmar günəş altında”, “Qara daşlar” və eləcə də bir sıra digər filmləri gətirsələr, onu tanıyacaqlar. Axı həmin filmlərdə səslənən mahnılar Ənvər Əlibəylinin sözlərinə bəstələnib. İndi də bu nəğmələri sevə-sevə dinləyənlər var. Lap elə bu gündən deyim. Ənvər Əlibəylinin sözlərinə bəstələnən, çox müğənnilərin ifa etdikləri “Sevgilim” mahnısını yəqin ki, 7-dən 77-yə hamı dinləyib. Bu mahnı indinin özündə də toy şənliklərimizə xüsusi rəng qatır. Bax, bu dəfə sizə rəhmətlik Ənvər müəllimin yadigarı- qızı Şəfəq xanım haqqında söhbət açmaq istəyirəm...
Deyir ki:- “Mən xoşbəxt insanlardanam. Çünki elə bir ailədə doğulmuşam ki, orada mənə insanlara məhəbbəti, sadəliyi öyrədiblər, etinasızlıqdan uzaq olmağı aşılayıblar...”
Şəfəq xanım 1949-cu ildə Bakı şəhərində dünyaya gəlib. Əvvəlcə 173 nömrəli məktəbdə oxusa da, üçüncü sinifdən təhsilini 190 nömrəli məktəbdə davam etdirib. Beşinci sinifdən fars dilini öyrənməyə başlayıb. Orta təhsilini başa vurduqdan sonra Bakı Dövlət Universitetinin şərqşünaslıq fakultəsinə qəbul olunub. Oranı “Lenin təqaüdü” ilə oxuyaraq, fərqlənmə diplomu ilə bitirib. Sonra 1973-cü ilədək Əfaqanıstanda Kabil Politexnik İnstitutunda tərcüməçi işlələyib. 1973-cü ildə vətənə dönərək, AMEA-nın Şərqşünaslıq İnstitutunun İran filologiyası şöbəsində elmi fəaliyyətə başlayıb. 1985-ci ildə Gürcüstan Dövlət Universitetində “Fars dilində antonimlərin struktur-semantik təsnifatı” mövzusunda namizədlik dissertasiyası müdafiə edərək ilk alimlik dərəcəsinə yiyələnib. 1989-cu ildə Azərbaycan KPMK nəzdində Marksizm-Leninizm Universitetinin Milli münasibətlər fakültəsinə daxil olub və bir ildən sonra həmin fakültəni fərqləmə diplomu ilə başa vurub.
1992-2007-ci illərdə Bakı İslam Universitetində fars dili və ədəbiyyatı fənnini tədris edib. Eyni zamanda 2004-cü ildən indiyədək AMEA Nizami Gəncəvi adına Milli Azərbaycan Ədəbiyyatı Muzeyinin "Komparativistika və bədii tərcümə" şöbəsinə rəhbərlik edir.
2010-cu ildən filologiya elmləri doktorudur...
“Həzrət Əli əleyhissalamın gözəl bir kəlamı var: “Elm bağçası cənnət bağçasıdır”. Necə də gözəl deyib, həqiqətən də bu bağçaya girənlər xoşbəxtdirlər. Elm şövqü bir Allah vergisidir. Bu yolu tutanlar daima kamilliyə doğru gedirlər...”- söyləyir.
Haqqında sevə-sevə danışdığım Şəfəq Əlibəyli bir başqa aləmdir. Sadə, təvazökar və mehriban. Həqiqəti dilə gətirməkdən çəkinmir. Daxili dünyası olduqca zəngindir. Yüksək müşahidə qabiliyyəti var. Elə ona görə də nə vaxt, nə etmək lazım gəldiyini yaxşı bilir. Kübar xanımdır, davranışı, yüksək mədəniyyəti ilə ürəklərdə yuva qurmağı bacarır. Görün Şeyx Nizami haqqında bir alim kimi nə deyir:
“Şairin yaratdığı hər bir söz qəsri gözəldir, bəs şair bu gözəlliyi necə yaradıb? Bu suala şairin əsərlərinin orijinalının dilinə, üslubuna müraciət etdikdə cavab tapa bilirik. Nizami əsərlərinin orijinalına, gözəl ahəngli farsca mətnə üz tutduqda, sanki şairə bir addım daha yaxın oluruq, onunla üz-üzə dururuq. Müsəlman Şərqinin poeziya dili olan fars dilində şairin seçdiyi sözləri, qurduğu qafiyələri, bəyəndiyi vəznləri eşidirik. Bir daha yada salırıq ki, Nizaminin hər bir əsərinin daxili məzmunundan əlavə, xarisi formasını təşkil edən gözəl bir dil qəlibi, üslub özəllikləri də vardır. Bu qəlib və üslub çalarları bizə Nizaminin şairlik dühası, nəzm istedadı, söz zövqü, poetik duyumu ilə bağlı çox məqamı açıqlaya bilər..."
Bir neçə elmi əsərin müəllifidir. “Антонимы в персидском языке”, “Füzulinin farsca divanı: linqvo-poetik özəlliklər” və “Farsca-rusca-azərbaycanca müxtəsər lüğət” kitabları ona məxsusdur…
Bəli, gənclik təravətini hələ də qoruyub saxlamağı bacaran bu nurlu xanımın bu gün - iyulun 4-də 74 yaşı tamam olur. Yəqin ki, bu tarixi doğmaları, əzizləri, sevənləri ilə birlikdə qeyd edəcək. Qoy, ürəyimdən qopub gələn bu kəlmələr Şəfəq xanımın ad gününə bir hədiyyə olsun! Axı dünyada insanları sevindirməkdən gözəl nə ola bilər?.
P.S. Şəfəq xanımın ad günü münasibətilə görkəmli müğənnimix Rəşid Behbudovun ifa etdiyi və haqqında bir az öncə bəhs etdiyimiz “Sevgilim” mahnısının sözlərini dərc edirik, əminik ki, oxucularımızın karaokesi başlayacaq.
Bəli, bu füsünkar mahnının ecazkar sözləri Şəfəq xanımın atası Ənvər Əlibəyliyə məxsusdur.
Sən mənə bir dəstə gül verdin, ay qız
Qalmadı nə qüssəm, nə də ki, dərdim.
O gülün yerinə mən sənə, ay qız
Sevgilərlə dolu qəlbimi verdim...
Sevgilim... sevgilim...
Könlümün səsinə cavab ver mənim
Sevgilim, sevgilim
Qəlbimin səsinə cavab ver mənim...
Bu gün sahilə çıxaq yenə gəzməyə,
Saçını darasın qoy sərin külək.
O gülü neylərəm, könlünü ver mənə,
Qoy yenə çırpınsın sinəmdə ürək...
Sevgilim... sevgilim...
Könlümün səsinə cavab ver mənim
Sevgilim, sevgilim
Qəlbimin səsinə cavab ver mənim...
“Ədəbiyyat və incəsənə”
(04.07.2023)