7 may günündə həm Azərbaycan karikatura sənətinin banisi, Xalq rəssamı Əzim Əzimzadə dünyaya gəlib, həm məşhur rejissor Muxtar Dadaşov vəfat edib, həm məşhur aktyor Arif Quliyev dünyasını dəyişib, həm…
Bir sözlə, mədəniyyət təqviminə öz damğasını vuran bir gündür dünənki gün.
Vəfat edənlər barədə növbəti yazılarda bəhs olunacaq, indisə gəlin dünyaya gələndən bəhs edək.
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı xəbər verir ki, Azərbaycan rəssamlıq sənətində yeni bir cığır açan, yeni rəssamlar nəslinin onun ənənələrindən bəhrələnməsini təmin edən
Xalq rəssamı Əzim Əzimzadənin ötən gün anadan olmasında 143 il ötdü.
Əzim Əzimzadə 1880-ci il mayın 7-də Novxanı kəndində anadan olub. Atasının etirazına baxmayaraq, ibtidai təhsilini rus-tatar məktəbində alıb.
Yaradıcılığı boyu əsrlərdən bəri formalaşan Təbriz Azərbaycan miniatür məktəbinin və rus rəssamlıq məktəbinin ənənələrindən bəhrələnib. Rəssamlığa məşhur "Molla Nəsrəddin" jurnalında öz əsərlərini dərc etdirməklə başlayıb. 1906-cı ildən “Molla Nəsrəddin”, “Baraban”, “Zənbur”, “Tuti”, “Kəlniyyət” və sair jurnalların səhifələrində satirik qrafik karikaturalarını nəşr etdirməklə Azərbaycan satirik qrafikasının əsasını qoyub.
Ə.Əzimzadənin əsərlərinin əsas mövzusunu sosial təzadlar, adətlər və xalqın məişəti təşkil edirdi. O, öz əsərlərində mənfi surətləri gah kəsərli yumor, gah yumşaq kinayə ilə kəskin satira atəşinə tutub. Çəkdiyi “İt boğuşdurma”, “Kişi arvadını döyür”, “Varlı evində toy”, “Su üstündə dava”, “Köhnə bakılılar” kimi əsərlərində müxtəlif sosial təbəqələrə məxsus tiplərin iç üzünü açaraq qadın hüquqsuzluğuna, ədalətsizliyə qarşı çıxış edib.
Rəssam satirik şair Mirzə Ələkbər Sabirin “Hophopnamə”sinə çəkdiyi illüstrasiyalarla (1914) kitab qrafikası sənətinin də əsasını qoyub. Onun teatrlara çəkdiyi geyim eskizləri və dekorasiyalar Azərbaycan rəssamlığının bu sahədəki inkişafına xüsusi təkan verib.
Əsərləri dünyanın bir sıra muzeylərində nümayiş etdirilən rəssamın ilk fərdi sərgisi 1940-cı ildə təşkil olunub. Bakıda keçirilən birinci sərgidə tamaşaçılar rəssamın 1200-dən çox əsərinə tamaşa edib. 1920-1943-cü illərdə Ə.Əzimzadə Azərbaycan Rəssamlıq Texnikumunda müəllim, 1932-1937-ci illərdə isə direktor olub.
Əzim Əzimzadə 1943-cü il mayın 15-də Bakıda vəfat edib.
Azərbaycan Dövlət Rəssamlıq Məktəbi və Bakı küçələrindən biri onun adını daşıyır. Yaşadığı evdə rəssamın ev-muzeyi açılıb.
Ruhu şad olsun!
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(08.05.2023)
