Qələm həqiqətən qılıncdan daha güclüdür və bir kitab həvəskarı olsanız bunun doğru olduğunu bilərsiniz. Tarixin ən nüfuzlu şəxslərindən bəziləri bütün zamanların ən vacib ədəbiyyatını və siyasi əsərlərini yazan müəlliflər olublar. Yazıçılar bəşər tarixini formalaşdırmış, ən vacib tarixi hadisələrdən bəzilərini şəkilləndirmiş və ətrafımızda dəyişən bir dünya mədəniyyətini dərindən əks etdirmişlər.
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalının əməkdaşı Habil Yaşar araşdırma apararaq dünyanın ən dahi yazıçılarının bir neçə reytinqinə baş vurmuşdur. Nəhayət, belə nəticəyə gəlmişdir ki, ən nüfuzlu və nisbətən obyektiv reytinq www.ranker.com-un reytinqidir. (Hərçənd, əməkdaşımızın ciddi iradları da yox deyil)
Saytın səsverməyə əsasən müəyyənləşdirdiyi dünyanın 100 ən dahi yazıçısının siyahısını təqdim edirik:
1.Uilyam Şekspir
2.Fyodor Dostoyevski
3.Lev Tolstoy
4.Homer
5.Çarlz Dikkens
6.Viktor Hüqo
7.Migel de Servantes
8.Corc Oruell
9.Edqar Allan Po
10.Ceyn Ostin
11.Ernest Heminquey
12.Con Steynbek
13.Ceyms Coys
14.Anton Çexov
15.Qrimm qardaşları
16.Klayv Steyplz Lyuis
17.Frensis Skott Fitscerald
18.Robert Lyuis Stevenson
19.Fridrix Nitsşe
20.Meri Şelli
21.Hans Xristian Andersen
22.Con Tolkin
23.Mark Tven
24.İlya Çavçavadze
25.Herbert Uells
26.Uilyam Folkner
27.Oldos Haksli
28.German Melvill
29.Roald Dal
30.Oskar Uayld
31.Platon
32.Cefri Çoser
33.Virciniya Vulf
34.Emili Dikinson
35.Rey Bredberi
36.Marsel Prust
37.Xorxe Luis Borxes
38.Conatan Svift
39.Tomas Eliot
40.Artur Konan Doyl
41.Brem Stoker
42.Vladimir Nabokov
43.Robert Frost
44.Nikolay Qoqol
45.Herman Hesse
46.Con Milton
47.Kurt Vonnequt
48.Ayzek Azimov
49.Qüstav Flober
50.Cosep Konrad
51.Hovard Fillips Lavkraft
52.Uolt Uitmen
53.Tomas Mann
54.Jül Vern
55.Evripid
56.Cerom Selincer
57.Sorn Kyerkeqor
58.Alan Aleksandr Miln
59.Molyer
60.Henri Devid Toro
61.Corc Eliot
62.Aleksandr Puşkin
63.Uilyam Batler Yeyts
64.Dr Seus
65.Con Kits
66.Yohann Volfqanq Höte
67.Ovid
68.Onore de Balzak
69.Harper Li
70.Fridrix Şiller
71.Semyuel Bekket
72.Daniel Defo
73.Frans Kafka
74.Tomas Hardi
75.Ezop
76.İvan Turgenev
77.Aleksandr Soljenitsın
78.Emil Zolya
79.Nataniel Hotorn
80.Leonardo da Vinçi
81.Mixail Bulqakov
82.Uilyam Vordsvort
83.Tennesse Uilyams
84.Luis Kerroll
85.Aleksandr Düma
86.Elvin Uayt
87.Stiven Kinq
88.Alfred Tennison
89.Sofokl
90.Henrik İbsen
91.Ralf Uold Emerson
92.Vazha
93.Qalaktion Tabidze
94.Artur Klark
95.Duqlas Adams
96.Astrid Lindqren
97.Kormak Makkarti
98.Filip Dik
99.Corc Bayron
100.Şarl Bodler
İndi də Reytinqə iradlarımızı bildirək. Təbii ki, azərbaycanlıların bu səsvermədən xəbərləri olmayıb, bu da yekunda özünü göstərib. Ən azından, orada ilk onluğa Nizami Gəncəvi düşməli deyildirmi, əlbəttə düşməli idi. 50 milyon azərbaycanlı səsverməyə qoşulsaydı tək Nizami deyil, Nəsimi, Füzuli və daha kimlər burada yer almazdımı? Alardı.
Elə qonşu gürcülər fəallıq göstərərək özlərinin iki müəlliflərini ora sala biliblər.
Yəni, səsvermə varsa mütləq qeyri-obyektivlik olmalıdır.
Amma yenə şükür edək ki, ABŞ-da yaşadığından bir Amerika fantastı kimi əslən azərbaycanlı olan Ayzek Azimov reytinqdə yer ala bilib.
Əziz oxucularımız, sizcə dünya 100-lüyündə daha hansı yazarlarımız adlarını yazdırmağa haqq ediblər? Rəylərinizi gözləyirik.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(03.03.2023)