Xalq yazıçısı, akademik Kamal Abdullanın əsəsrlərindən seçilmiş bir sıra qranula – cövhər sayıla biləcək məqamları “Ədəbiyyat və incəsənət” oxucularına təqdim edir.
Kamal Abdulla özü seçilmiş bu cövhərlər barədə yazır: “İllərdən bəri yazdığım müxtəlif şeirlərin, esselərin, pyeslərin, hekayə və romanların, publisistik məqalələrin və elmi əsərlərin, verdiyim intervülərin hər birinin içində yer almış və bu gün də öz məzmunu, tutumu, forması ilə diqqətimi çəkən misralar, cümlələr günlərin bir günü sanki dil açıb mənə dedilər ki, bizim bir-birimizdən zaman və məkanca ayrılığımıza son qoy və bizi bir-birimizin yanında yerləşdir. Sən görəcəksən ki, bu zaman biz tamamilə yeni bir cazibədə zühur etmişik. Onlar qeyri-səlis məntiq dili ilə desək, içində olduqları mətnin qranulaları (ilkin vacib hissəcikləri) idi. Qranula, başqa cür ifadə etsək, cümlədən (mətndən) bütün artıq hissələri siləndən sonra yerdə qalan cövhərdir.”
Beləliklə, hər gün Kamal Abdulladan 7 qranula:
1.
Ümumiyyətlə danışmaq hələ Azərbaycan dilində danışmaq demək deyil. Azərbaycanca danışmaq isə Azərbaycan dilinin mütəxəssisi olmaq demək deyil.
2.
“ Sən büllur qab idin – soyuq, bəzəkli,
Sənə nə oldu ki, canlandın belə?!
İçi susuz qabdın – süni çiçəkli
Səni kim aldatdı, inandın belə?!”
3.
Devin canı göyərçində olan kimi nəsrimizin də canı onun ritmində və aritmiyasındadır. Azərbaycan nəsrinin ritmi – aritmiyası oxucuya ünvanlanan ən ciddi mesajdır.
4.
Müəllifin pyes mətnində gizlətdiyi bir sıra iddialar ola bilər ki, tamaşa onların üstündən ağır texnikalı tank kimi keçib gedər.
5.
Tək əldən sükutun səsi çıxar. Tək əsərlə, yaxud tək yazıçı ilə “əlləşmək” sükutun səsini çıxarmaq deməkdir. Ədəbi prosesdən sükutun səsi gəlir.
6.
Sən əgər əlinə qələm alıb yazmağa başlayırsansa, artıq tənhasan. Misran tənhadır, cümlən tənhadır.
7.
“ İşıq dediyin bir ilğım imiş,
Qaranlıq mənim var-yoxum imiş,
Qaranlıq mənim varlığım imiş,
Əsl işıq da onun içində...”
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(09.01.2025)