Azərbaycan muğamının beynəlxalq bir musiqi mirası olduğunu sübut edən ALİM Featured

 

Kübra Quliyeva, “Ədəbiyyat və incəsənət”

 

 Son zamanlar uzun-uzun dinlədiyim mahnı üzərindən yola çıxaraq məhşur ustad haqda belə bir yazı hazırladım. Ümid edirəm bəyənilər.

Alim Qasımov Azərbaycan musiqisinin ən parlaq və əfsanəvi simalarından biridir. 1957-ci ildə Şamaxı rayonunda anadan olan Alim Qasımov, hələ gənc yaşlarından musiqiyə maraq göstərmiş və bu sahədə böyük uğurlara imza atmışdır. Sənətə olan bağlılığı və özünəməxsus ifa tərzi onu muğam sənətində əvəzolunmaz bir şəxsiyyətə çevirmişdir. Sənətkarın yaradıcılığı təkcə ənənəvi muğamı qoruyub saxlamaqla məhdudlaşmır; o, bu qədim musiqi janrını yeni və müasir formalarla təqdim edərək, dinləyicilərinə unikal musiqi təcrübəsi bəxş edir.

  

 Yaradıcı üslub və ifa tərzi

 

Alim Qasımovun ifası emosional dərinliyi və yüksək dramatizmi ilə seçilir. Onun səsi çox müxtəlif notlarda sərbəst hərəkət edə bilir – bu, dinləyicini həyəcanlandıran, düşündürən və eyni zamanda aramlıq verən bir təcrübə yaradır. Qasımovun ifasında muğamın klassik elementləri və müasir improvizasiya üslubu harmonik şəkildə birləşir. O, öz səs texnikası ilə dinləyicini yalnız musiqi ilə deyil, həm də duyğusal və fəlsəfi bir səyahətə çıxarır.

 Qasımovun repertuarında "Qarabağ Şikəstəsi," "Segah," "Şur," "Rast" və xalq mahnılarından "Sarı Gəlin" kimi əsərlər xüsusi yer tutur. Bu mahnılar onun özündə ənənə və müasirliyi birləşdirmə qabiliyyətini nümayiş etdirir. Hər ifasında musiqinin sərhədlərini genişləndirən Qasımov, muğamı bir dünya musiqi dili halına gətirməyi bacarıb.

  

"Nədən Nədən" mahnısının təhlili

 Alim Qasımovun "Nədən Nədən" adlı mahnısı onun yaradıcılığının ən diqqətəlayiq nümunələrindən biridir. Bu əsər, insanın daxili narahatlıqlarını və suallarla dolu axtarış prosesini təsvir edir. Mahnı həm melodik, həm də fəlsəfi baxımdan dinləyicini dərindən düşündürür. Qasımovun ifa etdiyi hər bir səs və not, dinləyicini emosional bir təcrübəyə çəkir, onları insan həyatının mürəkkəbliyini anlamağa sövq edir.

 Mahnıda istifadə olunan muğam elementləri, ənənəvi musiqi ruhunu qoruyur, lakin Qasımovun özünəməxsus improvizasiya tərzi sayəsində ifa hər dəfə yeni bir mənzərə yaradır. Onun səsi mahnının müxtəlif nöqtələrində həm güclü, həm də zərif şəkildə dəyişir. Bu, dinləyicidə həm gərginlik, həm də rahatlama hissi yaradır. "Nədən Nədən" mahnısının əsas mövzusu insanın varoluşu, sevgi, itki və tənhalıqdır. Alim Qasımov, bu ifası ilə həyatın anlamını tapmağa çalışan insanın mənəvi yolunu və suallarla dolu axtarışını canlandırır.

 Mahnı linki:https://youtu.be/n_ZKTif5tTY?si=DezqqLrKkcawd_2u

  

Fəaliyyəti və nailiyyətləri

 

Alim Qasımovun musiqi fəaliyyəti 1970-ci illərdə başlamış və Azərbaycan Dövlət Konservatoriyasında aldığı muğam təhsili ilə yeni zirvələrə yüksəlmişdir. O, 1989-cu ildə keçirilən Azərbaycan Muğam müsabiqəsində birinci yerə layiq görülüb və bu, onun həm milli, həm də beynəlxalq miqyasda tanınmasının başlanğıcı olub. O, ABŞ, Avropa, Asiya və Yaxın Şərqdə keçirilən musiqi festivallarında iştirak edərək, muğamı dünyada tanıtmış və Azərbaycan musiqisinin səsini uzaq coğrafiyalara çatdırmışdır.

 Qasımovun əldə etdiyi mükafatlar arasında UNESCO tərəfindən verilən “Şərqin ən yaxşı müğənnisi” adı və “Silk Road” mükafatı xüsusi önəm daşıyır. Onun Yo-Yo Ma və “Silk Road Ensemble” ilə əməkdaşlığı, muğamın qlobal musiqi dünyasında necə tanındığını və qiymətləndirildiyini göstərir. Bu, Azərbaycan muğamının sadəcə bir milli dəyər deyil, eyni zamanda beynəlxalq bir musiqi mirası olduğunu sübut edir.

 Alim Qasımovun yaradıcılığı Azərbaycan musiqisinin qızıl səhifələrini yazmış və bu gün də yazmağa davam edir. Onun sənəti yalnız muğamın dərinliklərini göstərmir, eyni zamanda onu dinləyiciyə yeni bir təcrübə kimi təqdim edir. Xüsusilə, "Nədən Nədən" kimi mahnıları, hər dəfə dinləyicini yeni emosional səyahətə çıxararaq muğamın sərhədsiz ifadə imkanlarını göstərir. Bu, Alim Qasımovun Azərbaycan musiqi tarixində unudulmaz bir iz qoymasının və sənətinin gələcək nəsillər üçün ilham mənbəyi olmasının əyani sübutudur.

 

 “Ədəbiyyat və incəsənət”

 (19.11.2024)

 

 

Sayt Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi tərəfindən 2024-cü ildə “Qeyri-hökumət təşkilatları üçün qrant müsabiqəsi” çərçivəsində Azərbaycan Ədəbiyyat Fondunun həyata keçirdiyi “Yeniyetmə və gənclərdə mütaliə mədəniyyətinin formalaşdırılması” layihəsinin tərəfdaşı olaraq yenilənmiş, yeni bölmələr əlavə ediımiş, layihənin təbliği üzrə funksional fəaliyyət aparılmışdır.