Xalq yazıçısı, akademik Kamal Abdullanın əsəsrlərindən seçilmiş bir sıra qranula – cövhər sayıla biləcək məqamları “Ədəbiyyat və incəsənət” oxucularına təqdim edir.
Kamal Abdulla özü seçilmiş bu cövhərlər barədə yazır: “İllərdən bəri yazdığım müxtəlif şeirlərin, esselərin, pyeslərin, hekayə və romanların, publisistik məqalələrin və elmi əsərlərin, verdiyim intervülərin hər birinin içində yer almış və bu gün də öz məzmunu, tutumu, forması ilə diqqətimi çəkən misralar, cümlələr günlərin bir günü sanki dil açıb mənə dedilər ki, bizim bir-birimizdən zaman və məkanca ayrılığımıza son qoy və bizi bir-birimizin yanında yerləşdir. Sən görəcəksən ki, bu zaman biz tamamilə yeni bir cazibədə zühur etmişik. Onlar qeyri-səlis məntiq dili ilə desək, içində olduqları mətnin qranulaları (ilkin vacib hissəcikləri) idi. Qranula, başqa cür ifadə etsək, cümlədən (mətndən) bütün artıq hissələri siləndən sonra yerdə qalan cövhərdir.”
Bu günlərdə “Everest” nəşriyyatında müəllifin “Seçmələrin seçməsi-qranulalar” adlı kitabı da işıq üzü görmüşdür.
Beləliklə, hər gün Kamal Abdulladan 7 qranula:
1.
Umberto Ekonun mənə evində verdiyi ilk sual bu oldu: - Məndən burada bizim kretinlər soruşan kimi sizdən də orada sizin kretinlər soruşdularmı, bu əlyazma həqiqətən var, ya yoxdur?!
Söhbət “Yarımçıq əlyazma”dan gedirdi və mənə bu sualı burada, əlbəttə ki, çoxları vermişdi.
2.
A.Axmatova. “Kleopatra”: Bu da son tərcümə işim.
“Artıq ölü dodağından öpmüşdü o, Antoninin,
Gözüyaşlı sərilmişdi Avqustun da ayağına.
Və qullar da çıxır xain.
Axşam düşür həzin-həzin,
Zəfər marşı təzim edir
əzim Roma bayrağına.”
3.
Adətən deyirlər: ölüm həyatın içində, ölüm həyatın davamıdır. Amma əksinədir - həyat ölümün içində, həyat ölümün davamıdır.
4.
“Bir az günəşindən işıq ver mənə,
Səninki yenə də səndə qalacaq...
Yıxılsam, əlimdən tut,
Səninki səndə qalacaq.”
5.
Hacı Mir Həsən ağa Səyyah – gözəl və rahat bir niqab!.. Qışda öz adını isti paltar kimi əyninə geyinib yayda soyunan adam. Yayda o, sadəcə, Səyyah olurdu. U.Eko isə dedi ki, yox, adlar sadə və aydın olmalıdır. Xüsusilə, tərcümə edilən əsərlərdə.
6.
“ Mənim xalqım” deyənlər “mənim xalqım” deyənlərdən fərqlənir. Biri özünü xalqın içində görür, o biri xalqı öz içində.
7.
Paolo Suareş adlı məşhur servantesşünas XIX əsrin sonlarında iddia edirdi ki, “Don Kixot” romanının dünyaya bəlli olmayan daha bir əlyazması var. Bu naməlum əlyazmanın sonunda Don Kixot ölüm yatağından qalxır və sevimli atı Rosinanta sıçrayıb minir, sonra ildırım sürətilə çapıb uzaqlarda gözdən itir.
Bu zaman evdə əldən və heydən düşmüş qoca bir kişi yataqda uzanıb böyümüş gözlərilə dörd ətrafına heyrətlə baxır və ölümünü gözləyirdi.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(31.10.2024)
