Nigar Həsənzadə, “Ədəbiyyat və incəsənət”

20 aprel 1945-ci il — Bakı səmaları altında doğulan bu körpənin gələcəkdə musiqi aləminin incə duyğularını dilləndirəcəyini heç kim bilməzdi. Leonid Vaynşteyn adlı-soyadlı bu istedadlı ruh, musiqinin öz dili, öz nəfəsi olduğunu çox erkən dərk etdi. Onun səsi notlarda, varlığı isə səslərdə yaşayacaqdı.

1968-ci ildə Üzeyir Hacıbəyov adına Azərbaycan Dövlət Konservatoriyasını professor Qara Qarayevin sinfində başa vurdu. Bu, təkcə diplom almaq deyildi — bu, böyük bir məktəbdən, dərin bir sənət dünyasından keçmək, ruhunu incəliklə yoğurmaq idi. Sonrakı illərdə Vaynşteyn təkcə müəllim yox, həm də ruh aşılayan bir bədii yolçuydu — Azərbaycan Dövlət Konservatoriyası və Asəf Zeynallı adına Musiqi Texnikumunun bəstəkarlıq kafedralarında dosent kimi çalışdı, Azərbaycan Dövlət Rus Dram Teatrında musiqi tərtibatçısı oldu.

Əsərlərində janr sərhədlərinə sığmayan bir azadlıq vardı. Teatr səhnələri, simfonik notlar, vokal silsilələri — hamısı Vaynşteynin daxili aləminin bir çalarını daşıyırdı. Onun bəstələri təkcə Azərbaycanda deyil, Rusiyada, Avropada, ABŞ və İsraildə də səsləndikcə, sanki ruhu qitələr arasında dolaşır, insanlara musiqi vasitəsilə toxunurdu.

Əsərləri içində xüsusilə yadda qalanlar vardı: “İlham” baleti, “Səhranın bəyaz günəşi” adlı rok-opera, uşaqlar üçün “Çəkməli pişik” və “Zoluşka” operaları, altı simfoniya, orqan üçün yazdığı və Xocalı soyqırımına ithaf olunmuş “Memorial” triptixi… Hər bir əsər bir iç sızıltısının, bir düşüncənin, bəzən bir acının, bəzən də ümidin səsinə çevrildi.

Onun “Dənizə dönmək istərəm” oratoriyası (Nazim Hikmətin şeirləri əsasında) və “Azərbaycan-60” kantatası da yaddaşlarda iz buraxdı. Vaynşteynin əsərləri sanki nəğməyə çevrilmiş bir tarix, hissə dönən bir yaddaş idi.

Son bəstələrindən biri – “Sənin baharın gələcək, Azərbaycan!” – onun bu torpağa son pıçıltısı, son musiqili duası oldu.

1994-cü ildə Bakı bu səsin susduğunu eşitdi. Amma Leonid Vaynşteynin notlara köçürdüyü ruh hələ də yaşayır. O, öz musiqisində əbədiləşdi – nə susur, nə də unudulur.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(20.04.2025)