“Ədəbiyyat və incəsənət” portalının Mütəxəssi Rəyi rubrikası Mədəni İrsin Qorunması, İnkişafı və Bərpası üzrə Dövlət Xidmətinin peşəkar fəaliyyəti zamanı qarşılaşdığı çətinlik barədə danışacaq, çıxışçı Fariz Xəlillidir. 

1970, 1980, 2000-ci illər nəsilləri sanki bir-birindən xəbərsiz bir arxeoloji abidəni başqa yeni adlarla, yeni inventarla dövlət qeydiyyatına alıblar. Dəqiqləşdirmələr aparılmayıb, yeni kəşflər də üstünə gəldikcə, bir abidənin 3-4 inventar nömrəsi ortaya çıxıb. Yazıq abidə mühafizinə də bunu başa salan olmayıb, düşüb dağların, düzlərin canına abidələri axtarıblar, axtarırılar. Arxeoloqların çoxu vəfat edib, gənc arxeoloqlar mərhumların haranı nəzərdə tutduğunu da dəqiqləşdirməkdə əziyyət çəkirlər. 2020-ci illərin nəsilləri də eyni problemi davam etdirirlər. “Yeni aşkar olunmuş” adı ilə çoxlu sayda 3-4 inventarlı abidələr yenidən inventarlaşmalı olub. Problemi dəfələrlə səsləndirməyimizə baxmayaraq acı bağırsaq kimi uzanıb gedir. Nəticədə abidə mühafizlərinə şəkildə gördüyünüz kimi, küp qəbirləri, müsəlman qəbiristanlığını göstərib qoruyarlar. Abidə əslində başqa yerdədir, amma heç aidiyyatı olmayan yerdə qorunur. 

Arxeoloji abidələrin vəziyyəti bu mənada çox acınacaqldır. Əgər mütəxəssis olmasanız, siz də bunları başa düşməzsiniz, bəlkə də çoxunuz, heç başa düşmür də. Mədəni İrsin Qorunması, İnkişafı və Bərpası üzrə Dövlət Xidmətinin hansı və nə boyda əziyyəti çəkdiyini bir təsəvvür edin.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(31.07.2024)