Qara dənizdə delfinlərin üçdə biri ölə bilər - günahkar ruslardır

Qara dəniz delfinləri Rusiyanın Ukraynaya təcavüzünün qurbanları arasındadır. Müharibə başlayandan - ötən il Fevral ayının sonundan üzübəri Ukrayna sahillərində yüzlərlə ölü məməli tapılıb. Dəniz bioloqlarının ən pessimist  hesablamalarına görə 250 minlik Qara dəniz  delfini “əhalisindən” təxminən üçdə biri ölə bilər. Bu barədə “Ədəbiyyat və incəsənət” portalı Euronews-un bir süjetinə əsaslanaraq məlumat yayır. 

 

İvan Rusev, dəniz bioloqu söyləyir: “Ümumilikdə, hesablamalarımıza görə, ən azı 50 min, maksimumsa 100 min delfin ölüb."

Delfin ölümlərinin əsas səbəbləri arasında elm adamları dənizdəki döyüşləri göstərirlər: səslər, partlayışlar, həmçinin hidrolokatorların gəmilər və sualtı qayıqlar tərəfindən aktiv istifadəsi. 

İvan Rusev deyir: 

"Hidrolokatorlar delfinlərin duyma və akustik sistemini vurur və sanki delfin kor olur. O, nəhayətsizlikdə gəzə bilmir, özünə balıq tuta bilmir və buna görə də hər gün arıqlayır, immun sistemi zəifləyir."

İndi ukraynalı alimlər ekosid adlandırdıqları bu rus təcavüzünə aid sübutlar toplayırlar: delfinlərin ölümünün Rusiyaya qarşı ittihamlardan biri olacağını istisna etmirlər. Həmçinin bioloqlar müharibədən sonra genişmiqyaslı dəniz Qoruğu təşkil etməyə ümid edirlər: onların sözlərinə görə, Qara dəniz delfinlərinə dəymiş itkiləri bərpa etmək üçün 30 ildən çox vaxt lazım ola bilər.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(12.01.2023)

Sayt Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi tərəfindən 2024-cü ildə “Qeyri-hökumət təşkilatları üçün qrant müsabiqəsi” çərçivəsində Azərbaycan Ədəbiyyat Fondunun həyata keçirdiyi “Yeniyetmə və gənclərdə mütaliə mədəniyyətinin formalaşdırılması” layihəsinin tərəfdaşı olaraq yenilənmiş, yeni bölmələr əlavə ediımiş, layihənin təbliği üzrə funksional fəaliyyət aparılmışdır.