Harun Soltanov, “Ədəbiyyat və incəsənət”

Mənim dünyaya gəlməyimdən çox əvvəl, Bakımın küçələrində bir tarix yazılırdı. Mənim nə vaxtsa anladığım, ancaq heç vaxt hiss etmədiyim bir ağrı vardı. 20 Yanvar... 

O gecə tankların səsi hələ də Bakının içində səslənir. Bu, mənim doğulmamış anlarımdan birinin izləri idi, amma həyatımın hər anında bu tarixi xatırladım, öz tarixim kimi hiss etdim. Mən o gecə orada deyildim, amma mənim əlimdəki qızılgül, çoxdan o gecənin qanlı anlarında yerə düşən qərənfillərə çevrilmişdi.

Həmin gecə, millət öz azadlığı uğrunda canını fəda etməyə hazır idi. Tankların qarşısına çıxan insanlar, əliyalın, silahsız – qızılgüllərin arasından çıxıb, öz həyatlarını o qanlı gecəyə qurban verdilər. Mənim əmim də orada idi. O gecə o qədər çox şey dəyişdi ki, zamanın tək bir anında o, bir tarixə çevrildi. Tankların qarşısında silah yox idi, amma iradə vardı. Qan tökənlər yox idi, amma qızılgüllərdən yaranan qərənfillər vardı.

Hər qərənfil bir qızılgülün qanla boyandığı, sevgi ilə başlayan, amma qurbanlıqla sonlanan bir tarixdir. Mənim xalqım da birləşərək, bir fərd kimi o gecə bir qızılgül kimi orada durdu. Heç kəsin görmədiyi, amma hiss edilən bir ruhla, o qanlı gecənin hər dəqiqəsində azadlığın nə qədər qiymətli olduğunu dərk edərək. Onlar, mənim üçün bir qızılgül idi, amma o gecə qərənfildən başqa bir şeyə çevrildi.

20 Yanvarı yalnız tarixdəki bir qeyd olaraq deyil, mənim öz dünyama, qəlbimə yerləşdirdim. Mən heç vaxt o gecəni yaşamamışam, amma içimdə hiss edirəm – o gecə həyatımın təqvimində silinməz bir iz buraxıb. Azadlıq uğrunda verilən qurbanlar, yalnız tarixdə deyil, həm də hər birimizin ruhunda öz izini tapdı. Mənim əmim kimi insanlar, o gün sadəcə tanklara qarşı durmadılar; onlar bir millətin vicdanına sahib çıxaraq, heç kəsin unuda bilməyəcəyi bir azadlıq hekayəsi yazdılar.

Qızılgüllər soldu, qərənfillər isə əbədi olaraq çiçəkləndi. Mənim ruhumda, keçmişin acısı və bu günün qəhrəmanlıq hissi birləşdi. Hər qərənfil, o gecənin qanlı əzablarının bir xatirəsidir, amma eyni zamanda azadlığın, sevgini qurban etməklə tapılan qüdrətinin təzahürüdür. Həmin gecə, mənim əmim və onun kimi bir çox insan, özlərindən çox, bütün bir xalqın gələcəyi üçün dayanmışdılar. Onlar, nə silah, nə də müharibə ilə, sadəcə iradə ilə döyüşdülər.

 Bu tarix mənim üçün artıq keçmişin dərdi və gələcəyin ümididir. 

20 Yanvar, qızılgülün qanla boyandığı, qərənfilə çevrildiyi bir gündür. O, mənim üçün hər zaman xatırlanacaq, ruhumda əbədi qalacaq bir tarix olacaq. Həm də bilirəm ki, hər bir qızılgül yaşayan aramızda olan eşqi, hər bir qərənfil, mənim həyatımda olan hüznü göstərəcək, çünki onlar bir xalqın iradəsini və mənəvi gücünü simvolizə edir.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(21.01.2025)