İnsan. Yaşam. Ölüm. Duyğular. Fəlsəfə. Və Psixologiya - ESSE Featured

Kübra Quliyeva, “Ədəbiyyat və incəsənət”

 

İnsan varlığı ilə kainatın ən böyük suallarına cavab axtaran, duyğularıyla zəngin, düşüncələrilə sərhədsiz bir yolçudur. Yaşam, ölüm, duyğular, fəlsəfə və psixologiya – bunlar insanın özü ilə dünyanı dərk etməyə çalışdığı anlayışlardır. Hər biri bir tapmaca kimi qarşımızda durur və birlikdə varlığın mənasını axtarmağa yardım edir.

 

Yaşamın mənası

 

Yaşam - bəlkə də insanın öz içində yaratdığı mənadır. Bəzən sevginin istiliyində, yaradıcılığın sərhədsizliyində, ya da bir uşağın təbəssümündə tapılar. İnsan həyatı boyunca sual verir: "Niyə buradayam? Nə üçün yaşayıram?" Bəlkə də yaşamın özü cavabdır – onu dolğun, sevgi ilə və anlam axtarışıyla yaşamaq. İnsan yaşamda məqsədini tapdıqca öz varlığını anlamağa bir addım daha yaxınlaşır.

 

Ölümün mənası

 

Ölüm - həyatın tamamlayıcısı, onun sərhədidir. Həyatı müvəqqəti edən, anların dəyərini artıran qaçınılmaz həqiqətdir. Ölüm olmasaydı, yaşamın özü nə qədər dərin və mənalı olardı? Ölüm həm qorxu, həm də bir azadlıq hissi yaradır – çünki o, hər şeyin bir sonunun olduğunu xatırladır və insanı dəyərli olanlara yönəldir. Ölüm, bəlkə də həyatın başqa bir mərhələyə keçidi, ya da onu tamamlanmağıdır.

 

Duyğular

 

Duyğular - insanın həyatla olan bağını formalaşdıran ən güclü ünsürlərdir. Sevgi, kədər, qəzəb, sevinc – hər biri insanın kim olduğunu və dünyaya necə bağlandığını formalaşdırır. Duyğular bəzən insanı idarə edir, bəzən isə ona ilham verir. Psixologiya göstərir ki, duyğular sadəcə kimyəvi reaksiyalar deyil, insanın yaşadıqlarına və düşündüklərinə verdiyi cavablardır. Onlar bizi canlı edir, həyatımıza rəng qatır.

 

Fəlsəfə

 

Fəlsəfə - insanın yaşadığı bu həyatın mənasını sorğulamaq, həqiqəti və varlığı anlamaq cəhdidir. "Nə üçün varıq?" sualına müxtəlif yanaşmalar təqdim edir. Bəzi fəlsəfi fikirlərdə həyat sadəcə bir təsadüf, bəzilərində isə daha böyük bir planın bir hissəsi kimi görünür. Fəlsəfə insana sərhədsiz düşünmə azadlığı verir – yaşamı, ölümü, mənanı və həqiqəti daim sorğulamağı öyrədir.

 

Psixologiya

 

Psixologiya - insanın daxili dünyasına işıq salır, duyğularının, düşüncələrinin və davranışlarının dərinliyini öyrənir. Psixologiya bizə göstərir ki, insanın keçmişi, travmaları və arzuları onun yaşama və ölümə necə baxdığını formalaşdırır. Daxili dünyamızı anlamaqla yaşamı və ölümü daha dərin və mənalı şəkildə qəbul edə bilərik. Psixologiya bizə insan ruhunun mürəkkəbliyini göstərir və bizi özümüzlə barışmağa dəvət edir.

 

Birlikdə mənası

 

Yaşamın mənası bəlkə də suallarda, axtarışlarda gizlidir. İnsan özü ilə, duyğularıyla, fəlsəfi sualları və psixoloji dünyası ilə harmoniya yaratmağa çalışarkən həyatın mənasını tapar. Ölüm isə bu yolun sonu deyil, bəlkə də yeni bir başlanğıcıdır. Fəlsəfə insanın ağlını, psixologiya isə ruhunu aydınladır. Hər ikisi birgə, bizə həyatın və ölümün sirrini kəşf etməyə yardım edir.

 

Bəlkə də yaşam və ölüm, mənalarını insanın onlara verdiyi dəyərlə tapır. Hər biri bir kitabın fəsilləri kimi – birinin sonu digərinin başlanğıcıdır. 

Əsas olan, bu kitabı sevgi, maraq və anlam axtarışı ilə yazmaqdır.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(15.01.2025)

Sayt Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi tərəfindən 2024-cü ildə “Qeyri-hökumət təşkilatları üçün qrant müsabiqəsi” çərçivəsində Azərbaycan Ədəbiyyat Fondunun həyata keçirdiyi “Yeniyetmə və gənclərdə mütaliə mədəniyyətinin formalaşdırılması” layihəsinin tərəfdaşı olaraq yenilənmiş, yeni bölmələr əlavə ediımiş, layihənin təbliği üzrə funksional fəaliyyət aparılmışdır.