Dəyərli oxucular.
Bu gündən etibarən “Ədəbiyyat və incəsənət” portalında Ağdam Dövlət Sosial-İqtisad Kollecinin ən istedadlı tələbələrinin müsabiqə hekayələrini dərc edəcəyik. Əlbəttə, nəzərə almaq lazımdır ki, onlar yalnız yeniyetmələrdir və onlar yalnız həvəskarlardır.
Cəfərli Ayşən Anar qızı şəhid qızıdır. Yazdığı hekayə “Adsız qəhrəmanlar” adlanır.
ADSIZ QƏHRƏMANLAR
Bir dəfə bacım demişdi ki, mən atamla danışa bilirəm. Təəccüblənmişdim. Necə danışa bilərdi ki?
Sonra bir gün ulduzları seyr edərkən, ən parlaq ulduzu göstərmişdi mənə.
-Ata ordadı, -demişdi.
O gün bu gün, ulduzlar şəhidlərin evi idi mənim üçün. Ən parlaq ulduz hər zaman şəhidlər idi.
Vətən uğrunda canından keçən bütün şəhidlərin ruhuna ithaf edirəm bu hekayəmi.
1.
Dünyanın iki fərqli üzü var. Bir tərəf bütün qaranlığa bürünmüş, ay və ulduzlarla bəzənmiş gecəyə, bir digər tərəf isə öz günəşi ilə ətrafı aydınladan gündüzə bölünür.
Həyat qəddardır.
Bəziləri gülərkən, bəziləri gözyaşı tökər. Amma kimsə o gözyaşı tökənləri
görməz. Görmək istəməz.
Bir tərəf daima qaranlığa məhkum olar.
Bir zəfər qazanılar, bir savaş bitər. Zəfər bərabərində itkilər gətirər. Savaş bitər,
insanlar qazandıqları zəfərlə bayram edərlər. Evlərdə şənlik olar. Xoşbəxt insanların atdığı o şən qəhqəhələr, qulağa xoş bir musiqi kimi gələr.
Savaş bitər, itkilər olmazsa,
zəfər qazanılmaz.
Bir ev səssizliyə boğular. Eşidilən tək səs acı dolu fəryadlardır.
Həyat qəddardır. Bir uşaq, balaca bir uşaq atasıyla gülərək oynarkən, bir başqa uşaq
atasını son dəfə qucaqlayır. Son dəfə, buz kimi olan bədənini sarıb-sarmalayır.
Həyat qəddardır, çünki bir uşaq daha ölümün nə olduğundan xəbərsizkən, bir başqa uşaq, ölü bir bədənə sanki canlıymış kimi sarılar. Bir uşaq, ata sevgisini, güvənini,
qoruyuculuğunu hiss edərkən, bir başqa uşaq, ata həsrətiylə yaşar. Atası olmayan bir
uşaq, ata nədir bilməzkən, atası olan hər uşağa həsrətlə baxarkən, kimsə bunu
görməz. Görənlər anlamaz. Anlayıram deyənlər isə hiss etməz.
Müharibə bitdi.
Zəfər çalındı.
İtkilər verildi.
Geriyə sadəcə verilən itkilərin geridə buraxdığı insanlar və xatirələr qaldı.
Geridə qalanların acıları və arzuları üst-üstə qalandı…
2.
Qorxu bütün bədənini əsir alarkən, düşündüyü tək şey ailəsi və vətəniydi. Buradaki bütün əsgərin düşündüyü tək şey bunlar idi. “Qorxursan?” deyə soruşdu, çatılan qaşları ilə sol tərəfində duran əsgərə tərəf dönərkən. “Yox komandir” dedi üzündəki kiçik təbəssümlə. “Onda de görüm nədir bu halın?” deyərək sualını yenilədi
komandir. “Narahatam komandir. Vətən üçün, ailə üçün, yar üçün” deyərək, cavabladı sol tərəfində dayanan, qarayanız, uzun boylu, olduqca heybətli görünən əsgər.
Komandirin gözləri, əsgərinin sözlərindən sonra olduqları yerdə bir daha gəzindi.
Olduqları yeri... yer üzərindəki cəhənnəm adlandırsa yeridir. Başlarının üzərində
uçuşan mərmilər, tam qarşıda, varlıqlarını bir an belə unutdurmayan düşmən
əsgərləri. Başını başını geriyə ataraq, yuxarı baxdı. Mas-mavi səma, boz dumanlarla
örtülmüşdü. “Evlisən?” deyə soruşdu formasının üstündə, Aslanzadə yazılan əsgərinə.
“Yox komandir. Nişanlıyam. Allahın izniylə, qayıdanda toy edəcəyik” gülümsədi. Elə
bu anda, onlardan üç-dörd addım uzaqlığa düşən əl bombasını gördü. Bir an belə
düşünmədi. Silahını yerə atdı. Zaman, yox deyiləcək qədər az idi. Ətrafına baxdı. Ən
azı doqquz nəfər idilər. Bir səs duyuldu. “Əl bombası!!!” dedi başqa bir əsgər. “Yerə yatın” deyərək əlavə etdi digəri.
Vətən ailədən əvvəl gəlirdi. Fərhad Aslanzadə, vaxt itirmədən bombanın üzərinə atıldı. Onun fikirincə, doqquz nəfərin yerinə bir nəfər fəda edilməliydi.
“Əsgər dayan!”
Son eşitdiyi səs, komandirinə aid idi. Bombanın üzərinə atılarkən, onun təsirini az da olsa azaldacağından xəbərdar idi. Bomba saniyələr içində partladığında, verdiyi dağıntı qorxusuz əsgər Fərhad Aslanzadənin sayəsində xeyli az oldu.
Ətrafdakı dumanlar azaldığında və düşmən aldığı bir canla bərabər sevinc
səssizliyinə bürünən zaman vəziyyəti ağır olan əsgərinin yanına qaçdı
komandir. Bədəninin tamamı qanla qaplanan Fərhadın gözləri çətinliklə aralanmışdı.
Komandir əsgərin başındaki dəbilqəsini çıxardı. Daha sonra yanında duran, köməyə
gələn digər əsgəriylə bərabər onu təhlükəsiz bir yerə gətirdilər. “Aslanzadə!” dedi,
daha bu gün tanış olduğu amma səmimiyyətinə könüldən inandığı əsgərinin üzünü ovucları arasına alarkən.
“Komandir” deyə astadan söylədi Fərhad. Canı yanırdı və bu acı o
qədər çox - qatlanılamayacaq qədər çox idi. “Mənə bax Aslanzadə!” bir anda
mərmilər başlarının üzərindən yenidən uçuşmaya başladı. Komandir yaralı Fərhadın yanında qalarkən, digər bütün əsgərlər öz mövqeylərinə geri döndülər. “Komandir! Dəstək gəlir! Xəstəxanaya çatdıra bilərik!” dedi bir əsgər çarəsizliklə.
“Gözlərini açıq tut” - deyən komandirin gözləri əsgərinin üzərindəydi. Bu topraqlara gələnə qədər neçə-neçə oğulları fəda etmişdi qollarında. Neçə mərd oğullarla qarşılaşmışdı. Fərhad onlardan sadəcə biriydi.
Bütün bu gördükləri onu təəccübləndirirdi. Yeni nəslin gənclərinin vətənə bu qədər bağlı olması, onu həm təəccübləndirir, həm də qürurlandırırdı. Bu uşaqlar vətən həsrətiylə yaşayan xalqın qurtuluşu idi. “Nişanlıyam mən” - gözləri çətinliklə açılan əsgərin səsi xırıltılı idi. Komandir onun səsini eşidə bilmirdi. Ona doğru əyildi. “Yolumu gözləyirdi” - öskürdü.
Nəfəs aldı, canı yandı.
“Gözlərini qapatma əsgər! Eşidirsən?!” oysa əsgərin qulaqlarındaki uğultu, komandiri
eşitməyinə mane olurdu. “Ona.... həyatına davam etməsini istədiyimi deyin” - dayandı.
Kiçik bir təbəssüm yarandı üzündə. “Məni unutmasın. Amma yoluna da davam etsin”
dedi. “Səninlə birlikdə. Səninlə birlikdə davam edəcək həyatına, aslanım! Özünü
yorma!” çarəsizlik ən böyük problemləri idi. “Xoşbəxt olsun” gözləri qapanmaya
başladığında, “O xoşbəxt olsa, məndə sevinərəm” deyə dəvam etdirdi. Sona
çatdığının fərqindəydi. Nəfəs aldı, acı artdı. “Əşhədu ən la ilahə illəllah. Əşhədu ənnə
Muhəmmədən Rəsululah. Əşhədu ənnə Əmirəl mu`mininə Əliyyən Vəliyyullah” - son
nəfəsini komandirinin qolları arasında vermişdi. Gözləri bu dünyaya əbədi olaraq
qapandı. Bu vətən uğrunda canını fəda etdi. Amma son nəfəsində əmin idi ki, onun qanını yerdə qoymayan silah
yoldaşları düşməni məhv edəcək, onun timsalında bütün şəhidlərin qisasını alacaqdılar.
3.
“Ayağımı hiss etmirəm, Kənan!” - ondan uzaqda olan dostunun səsini eşitdi. Ona tərəf baxa bilmirdi, çünki düşmən bir an olsun belə dayanmırdı.
“Dedim ki biraz dayan! Nə qədər danışırsan sən?” dedi Kənan. “Sən mi?” təəccübləndi. Harda olduqlarını unudaraq, hər zaman olduğu kimi yenə didişməyə başladılar.
“Siz deməlisən mənə! Səndən rütbəcə böyüyəm!” deyə çəmkirdi. Kənansa onun bu
halına güldü. “Məndə yaşça səndən böyüyəm. Nə var bunda?” dedi. İki maşının
arasında qalan ayağının acısıyla inləyən Samir, onun bu sözlərini cavabsız qoydu.
Kənan uzun bir müddət sonra yenidən dostuna döndü. Düşmənə pusqu qurmuşdular, amma eyni zamanda özləri də pusquya düşmüşdü. “Çox ağrıyır? Dayana bilmirsən?” - elə həmin anda qulağının dibindən keçən mərmiylə aşağı əyildi. “Az danış! O qədər də ağrımır. Dayana bilərəm” dedi Samir. “Dəstək gəldi, gələcək. Az daha dayan!” deyə mızıldanan Kənan, dostunun vəziyyətinin ciddiyyətinin fərqindəydi.
Amma indi onun yanına gedə bilməzdi. Ən azından qarşı tərəftəki son iki düşmən əsgərini zərərsiz hala gətirənə qədər.
Kənan ilk səfərdə alındıra bilməsə də ikinci atışında düşmən əsgərini tam alnının ortasından vurmuşdu. “Kənan!” eşitdiyi acı dolu bir hayqırışla baxışları yenidən dostuna çevrildi. “Biri qaldı. Az daha dayan!” dedi. Amma bilirdi.
Az daha dayana bilməyəcəkdi. Kənan dərin bir nəfəsi içinə çəkdi. Gözləri qarşıda,
düşmən əsgərinin yerini görməyə çalışdı. “Ordasan” deyə fısıldadı. “Bu, bu yolda fəda
etdiyim bütün silahdaşlarım üçün” - bir mərmi, sürətlə düşmənin qolunu hədəf aldı.
“Bu isə Samiri bu qədər gözlətdiyiniz üçün”deyərək ikinci gülləni onun tam ürəyinə
hədəf aldı. Ətraf sakinləşdiyində və düşmən zərərsiz hala gətirildiyi kimi Kənan
qaçaraq Samirin yanına gəldi. “Çox ağrıyır. Dayana bilmirəm” deyə mızıldandı Samir
halsızca. Çox qan itirmişdi.
Kənan dostunun dəbilqəsini çıxarmasına kömək etdi. “Nə oldu? Bəs ağrı hiss etmirdin? Al, bax! Görürsən, dedimdə sənə yaxşısan deyə!” dedi Kənan.
Sözlərinin aksinə gözləri o qədər də ümidli baxmırdı. Ayağa qalxdı. Dostunun
sol ayağının arasında qaldığı dəmir parçasını itələməyə çalışdı, amma həmin an Samir acıyla inlədi. “Kənan, ayağımı kəsməzlər helə?” baxışları iki dəmir arasında qalan ayağına çevrildi. “Yox. Neyniyirlər həm sənin ayağını? Danışırsan elə boş-boş” düşüncəsi belə Kənanın içinə bu qədər qorxu salırsa, Samirin nə hiss etdiyini düşünmək belə istəmirdi. “Qorxmuram, narahat olma” - əslində isə qorxurdu. Bir ayağı olmazsa hərbi xidmətinə davam edə bilməzdi. İçindəki qorxunun səbəbi bu idi.
Birdə...
“Kənan?” qısa çəkən səssizliyə yenə Samir son qoydu. Kənanın gözləri gələcək dəstəyi
gözləyirdi. “Eşidirəm” dedi Kənan ona baxaraq. “Ayağımı kəsməzlər. Amma əgər
kəsilsə, xidmətə davam edə bilmərəm” dedi. “Dedimki boş-boş danışma!
Kəsməyəcəklər” hirsləndi Kənan. “Yaxşı, əsəbləşmə” çətinliklə gülümsədi Samir.
“Kənan” dedi yenə. “Bilmirəm” daha o danışmadan nə deyəcəyini anlamışdı Kənan.
“Daha soruşmadım” dedi Samir. “Nə soruşacağını bilirəm” dedi. “Bəlkə vətənə xidmət edə bilməyəcəm. Bu acıyla birtəhər yaşayaram. Bəs Leyla? O məni bu şəkildə qəbul edər?” deyə soruşdu.
Kənan yumruğunu sıxdı. “Niyə etmir? Niyə etməsin axı! Sən burda onun və onlar üçün canından keçirsən!” dedi. “Mən vətən borcumu ödəyirəm” dedi Samir.
Kənan səssiz qaldı. “Bir dəfə, xəbərlərdə görmüşdüm. Düşmən təxribatı
nəticəsində əsgərimiz bir qolunu itirmişdi. Nişanlısı nişanı atmışdı. Leyla da atar”
gözləri doldu. “Samir” nə deyəcəyini bilmirdi. Bu halda nə deyilərdi ki?
Bir gündə ən sevdiyi iki şey də əlindən alınmışdı. “Ona həmin videonu atmışdım. Sən olsan nə edərsən demişdim. Çətindi. Qızı da başa düşmək lazımdı. Mən olsam, məndə gedərdim, yəqin demişdi” güldü. “Onda hələ hərbidə işləmirdim” deyə əlavə etdi. “Kənan, qoyma. Əgər kəsiləcəksə qoyma” demişdi.
Gözləri artıq dayanılmaz olan acıya məğlub olaraq qapandı.
*
Gözləri yavaş-yavaş aralanarkən, bulanıq görüşünün düzəlməsini gözlədi. İlk
gördüyü ağ xalat içərisindəki tibb bacısı idi. Başında dayanmış, sistemi təzələyirdi.
Yorğun görünürdü. “Hardayam mən?” deyə soruşdu xışırtılı bir səslə. Boğazı
qurumuşdu. Tibb bacısı gülümsədi. “Narahat olmayın. Xəstəxanadasınız. Mən gedim baş həkimi çağırım” - sürətli addımlarla çölə çıxdı.
Ona vəziyyətilə bağlı heçnə deməmiş, bir məlumat belə verməmişdi. Necə deyəcəkdi ki? Bu necə açıqlanardı ki?
Müharibənin sonlarına yaxınlaşırdılar. Bu xəstəxanada nə qədər əsgər görmüşdü.
Dəhşətə düşmüşdü. Aldığı yaralardan yox. Xəstəxanada gözlərini açan, dava döyən
əsgərlər, döyüş meydanına yenidən getmək üçün sağalmağı gözləyir, çoxu isə elə o
haldaca ora qayıtmaq istəyirdi.
Bu xəstəxanada qazi olan əsgərlərin, necə geridə qoyulduqlarına şahid olmuşdu. Ona bunu heç vaxt açıqlaya bilməzdi. Ən azından ürəyi bu qədərinə dayanmazdı.
Yatdığı yerdə dikləşdi Samir. Ağrını hiss etmirdi. Düşündü ki, ağrıkəsicilər
sayəsindədir. Dərin bir nəfəs aldı. Gözlərini yumdu. “Nə olar Allahım” deyə fısıldadı.
Udqundu. Boğazında böyük bir yumru meydana gəldi. Gözlərini yavaşça araladığında, ayaqlarına çəkilmiş ağ örtünü üstündən çəkdi. “Yox” başını iki yana salladı. Üzündə acı dolu bir təbəssüm. Gözlərini yenidən yumdu. Sol gözündən axan bir damla yaş yanağını islatdı. Bir daha baxdı. Sol ayağı. Sol ayağının dizdən aşağısı yox idi. Bir damla daha düştü gözlərindən. “Vətən üçün” dedi qürurla. “Bayraq üçün” deyə əlavə etdi.
O gün, bir əsgər, sol ayağını vətənə, bayrağa, xalqa fəda etmişdi.
Samir kimi minlərlə əsgər, gələcəyini vətənə, xalqa qurban vermişdi. Demişdik axı, bu uşaqlar vətən həsrətiylə yaşayan xalqın qurtuluşu idi.
Evlərdə şənlik var idi o gün. Bir neçə ərazi, bir neçə torpaq işğaldan azad olunmuşdu.
Qaranlıqda olan evlər var idi o gün. Tək bir ışığı belə yanmayan, səssizliyə boğulan
evlər. İşıqları sönmüşdür çünki. İçində fırtınalar qopar, amma bu səssizlik dağılmaz.
Sırf bir ovuc torpaq üçün can verən oğullar var idi. Qorxusuzlar.
Bir bayraq, düşmənin ayaqları altına düməsin deyə, canından keçənlər var idi.
Silah yoldaşlarının önündə sipər olanlar var idi. Sırf onlar yaşasın deyə, özünü fəda
edənlər.
Bəziləri isə yaralıdır. Qurtulma, yaşama şansları vardır. Amma qurtulmaq, yaşamaq
yerinə ölən, vətən uğurunda şəhid olan silahdaşlarını çıxardarlar savaş meydanından.
Bunu edərkən çoxu, digər dostları kimi şəhid olar. Bəziləri isə yalnızdır bu dünyada.
Nə anası vardır, nə də atası. Kimsəsizdir.
“Ailəni fikirləş” dedi yanındakı əsgərinə. “Övladını” deyə davam etdirdi. Səslər biraz
daha artdı. “Sən getsən onlara nə olar?” deyə soruşdu. İçində bir şeylər qopar o an.
Onun bir ailəsi yoxdur. İlk dəfə o an, savaşın ortasındaca kimsəsiz olduğu üçün
sevinmişdi. Çünki, şəhid olarsa əgər, ardından kimsə ağlamayacaqdı. Bir ailəsi yox idi.
Özünü irəli atdığında, tək düşündüyü, çiyin-çiyinə vuruşduğu dostlarıydı. Sırf
dostlarının ailələri övladsız, övladları isə atasız qalmasın deyə. Gözlərini bu dünyaya
əbədiən yumduğunda, ailəsinə, anasına və atasına qovuşmağı ümid etdi.
Bəziləri ətrafdakı gərginliyi, mərmi səslərini azaltmaq üçün mahnılar, şeirlər,
bayatılar söylər.
Bəziləri isə çox hirslidir. Hər şey üçün. Atasız qoyduqları bütün uşarlar üçün. Yaşaya
bilmədiyi öz uşaqlığı üçün. Silahsız girər içlərinə. Sadəcə bilək gücüylə məhv edər
düşməni.
Bəziləri isə əsgərlərini qoruyar. Onlar cavandı. Yaşayacaqları, görəcəkləri, edəcəkləri çox şeyləri var idi. Ailələri var idi. Ölərsə əgər, şəhid olarsa pis olacaq, kədərlənəcək, bəlkə də məhv olacaqlardı. O an düşünmüşdü. Bir evin işıqlarımı sönməli? Yoxsa beş evinmi?
“Uşaqlar” demişdi qatı səsiylə. “Ailəm sizə əmanət” deyə əlavə etmişdi çətinliklə udqunarkən.
Bəziləri isə..... artıq onlar üçün çabalayan insanları bulanıq görərlər. Bilərlər o an,
ölümün gələcəyini.
Aldığı nəfəs get-gedə böyük bir ağrıya çevirilərkən, tam yanında dayanan və
dayanmadan gözlərini açıq tutmasını istəyən əsgər yoldaşına baxdı. Çətinliklə
ovcunu ona uzatdı. “Al bunu” dedi səssizcə. Yumuruğunda bərk-bərk tutduğu ağ
kağız parçasını ona verdi. “Qızıma yazmışam. Bunu ona çatdır” dedi. Gözündən bir damla yaş düşdü. “Atan sözünü tuta bilmədi de” - başında duran əsgər gözyaşlarına boğulmuşdu.
“Səni çox sevir de” səsi getdikçə qısılırdı. “Anan sənə əmanət, başını dik
tut de” gözləri yavaş-yavaş qapanırdı. “Şəhid qızısan sən, heç vaxt ağlama!” - vaxtın azaldığını hiss etdiyində isə kəlimeyi-şahadəti gətirdi.
Sonra gözləri qapandı bu dünyaya. Əbədiən.
Biriləri yaşasın deyə biriləri can verər bu dünyada. Bir körpə dünyaya gözlərini açar,
bir yaşlı ölər. Deyirlər ki, hər insan öldüyündə, səmada bir ulduz əskilər. Hər yeni bir insan dünyaya gəldiyində isə, yeni bir ulduz çıxar.
Səmada nə bir ulduz çoxaldı, nə də əskildi o gün. Çünki o gün ölən hər bir şəhid,
səmadan bir ulduz olaraq düşmüşdü. Lakin o gün, hər bir şəhidin yerinə bir köprə
dünyaya gözlərini açmışdı.
Adlarını onlara qürurla verənlər var idi o gün. O gün minlərcə ulduz düşmüş səmadan
və o gün yenə minlərlə ulduz yenidən səmadaki yerini almışdı.
Və indi, birilərinin üzündəki gülüş, bir başqasının gözyaşına çevrilmişdi.
Anarın addımları kəskin idi. Gözləri bu qədər insanın içində balaca bir uşağı axtarırdı.
Tələsirdi. Həftələrdir ona əmanət edilən bir məktubu sahibinə verə bilməmişdi. Zəfər
çalınmış, qələbə ordumuzun olmuşdu. Bəziləri evlərinə qayıdarkən, bəziləri isə uzun bir müddət daha evə dönə bilməmişdi. Anar onlardan biri idi. Üstündə daşıdığı
məktubun ağırlığı altında əzilirdi. Ruhu param-parça olmuşdu. Sadəcə bir dəfə
oxumuşdu. Bircə dəfə. Daha sonrasında, o uşağın üzünə necə baxacağını düşünmüşdü.
Neçə gecə bu düşüncəylə yata bilməmişdi. Suallardan qorxurdu. Atasının
gəlməyəcəyini çoxdan öyrənmiş olmalıydı o qız. Dəfn mərasiminə də gələ bilməmişdi.
Gözləri ətrafda gəzinərkən, əlində oyuncaq ayısını tutan balaca bir qız uşağında
dayandı. Onun haqqında biraz məlumat toplamışdı məktubu oxuyarkən Anar. Doqquz yaşı var idi. Ən sevdiyi oyuncağı əlində duran ayısı idi. Ən sevdiyi yemək yox idi, çünki, atasının ona öz əlləriylə hazırladığı hər şeyi sevirdi. Ən sevdiyi rəng maviydi.
Ən sevdiyi hekayə, atasından dinlədiyi nağıllar idi. Ən sevdiyi insan atasıydı. Ən
sevdiyi hər şey atasına bağlı olan bir uşaq idi qarşısındaki. İndi isə atası yox idi.
Yanına doğru ilərlədi. “Salam” dedi ilk. Amma balaca qızın səsi çıxmadı. Gözlərinə
baxdı. Ağlamaqdan qıp-qırmızı olmuş mavi gözləri gördü.
Atasının gözlərinə bənzəyən bu gözlər, qollarında can verən dostunu xatırlatdı ona.
“Niyə susursan balaca?” deyə əlavə elədi. "Əgər siz də mənimlə digərləri kimi
danışacaqsınızsa istəmirəm" dedi çəmkirərək. Anar təəccübləndi. “Necə yəni?
Digərləri kimdi?” deyə soruşdu maraqla. “Bizə gələn qonaqlar" dedi balaca qız. "Onlar mənə atamın bir daha geri dönməyəcəyini dedilər. Birdə mənə qəribə baxırlar” - gözlərini ona çevirdi. Qaşları çatılmışdı. “Siz də onlar kimi baxırsınız” dedi.
“Necə baxıram?”
Dodaqları büzüldü balaca qızın. “Acınacaqlı bir haldaymışam kimi” dedi.
Daha sonra əlavə etdi. “Mənim atam şəhid oldu, bunu bilirəm. Ölmədi. Şəhid oldu.
Şəhidlər ölmür. Bunu da bilirəm, çünki atam mənə belə demişdi. Demişdi ki bir gün, bu
qapıda çoxlu əsgərlər olacaq. Amma mən olmayacam. Mən də soruşurdum. Axı niyə
onun dostları gələrkən o gəlməsin, belə deyil mi? Mənə dedi ki, onda mən şəhid olmuş
olacam. Şəhidlər ölmür" dedi.
Anarın gözləri doldu. Yanında oturan balaca uşaqın isə gözlərində tək bir damla yox
idi. Sanki bütün yaşlar qurumuşdu. “Şəhidlər ölmür” deyə fısıldadı o da. “Atam da
şəhid oldu. İndi isə ordadır” barmağıyla qaranlığa bürünən səmanı göstərdi. “Ordaki
ən parlaq ulduzu görürsünüz? O mənim atamdır. Oradadır və məni görür” gülümsədi.
“Bilirsən mənim də dostlarımın hamısı ordadı” deyə mızıldandı Anar.
“Bilirəm, atamın da çox dostu ordaydı. Yəqin indi atam sevinir, elə? Dostlarıyla birlikdədir” deyə soruşdu həyəcanla. “Sevinir” dedi Anar.
Daha danışa bilmədi. Şəhid olacağı gün
üçün uşağını hazırlayan bir ata idi, Leytenant Səməd Həsənov. Ona olan heyranlığı biraz daha artmışdı.
"Məndə bir şey var. Atanın əmanəti. Sənə verməmi istəmişdi" dedi.
"Siz atamı tanıyırsınız?" - başını sallandı.
"Atanı bütün xalq tanıyır, balaca" - əlini cibinə atdı və məktubu çıxartdı. “Bu sənindir”, - deyərək ona uzatdı. “Bu ki atamın əl yazısıdır! Bunu bu günə qədər saxlamısınız?"
Gözləri parıldayırdı. Sevinclə ayağa qalxdı. “Hə. Əslində daha tez gətirəcəkdim, amma
olmadı. Üzr istəyirəm” dedi Anar böyük bir məyusluqla. “Çox sağolun” demişdi balaca
qız. Əlinə aldığı məktubu oxumağa başladı. Sonda məktubu gözyaşları ilə bitirdi
balaca qız. “Mən də səni sevirəm ata” deyə fısıldadı səmadaki ən parlaq ulduza doğru.
"Çox sağ olun” dedi təkrar. “Çöldə. Qapının ağzında bir şey daha var... atandan” dedi
ayağa qalxarkən. “Nə?” balaca qız təəccübləndi. Amma bir söz demədən onun ardınca getdi.
Qapının ağzına gəldiklərdində, balaca qız gördüklərinə inanamadı. “Bu..” başını iki yana salladı. “Axı atam yazmışdı ki...” deyərkən, “Məktubu yazandan sonra
mənə tapşırmışdı” dedi Anar onun sözünü kəsərək.
Həqiqət isə daha fərqli idi.
Balaca qız, yeni velosipedinə uzun-uzun baxdı.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(19.11.2024)