Azərbaycanın Əməkdar mədəniyyət işçisi, sənətşünaslıq üzrə fəlsəfə doktoru İftixar Piriyevin qələmə aldığı dahi Azərbaycan şairi Şeyx Nizami Gəncəvinin həyat və yaradıcılığından bəhs edən “Könüllər mülkünün Sultanı – Şeyx Nizami Gəncəvi” tarixi dramı Özbəkistanın Səmərqənd Vilayət Musiqili Dram Teatrının truppası tərəfindən tamaşaya hazırlanıb və Kattakurqan Dövlət Dram Teatrının səhnəsində uğurlu premyerası keçirilib.
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı AzərTAC-a istinadən xəbər verir ki, Nizami Gəncəvini bütün türk millətinin ulu babası hesab edən Özbəkistan türkləri dahi şairin bütövlükdə həyat və yaradıcılığını əhatə edən bu ilk monumental səhnə əsərinin özbək sənətkarlarının ifasında canlandırıldığından məmnunluq hissləri keçirdiklərini dilə gətiriblər.
Müəllif premyeradan əvvəl Səmərqənd Vilayət Musiqili Dram, Kattakurqan Dövlət Dram, Səmərqənd Vilayət Rus Dram və Səmərqənd Vilayət Kukla teatrlarının kollektivləri ilə görüşlər keçirib, Nizami Gəncəvi yaradıcılığı və onun təsiri ilə yaranmış “Xəmsə”lər barədə, İrəvan Dövlət Dram Teatrının tarixi haqqında və Özbəkistan Azərbaycan teatr sənətinin qarşılıqlı fəaliyyət proqramına və perspektivlərinə dair geniş məlumat verib. Görüş zamanı İrəvan Dövlət Azərbaycan Dram Teatrı ilə Kattakurqan Dövlət Dram Teatrı arasında bağlanmış memorandumun prinsiplərinə aydınlıq gətirilib. Yaxın zamanda böyük özbək şairi, Nizami Gəncəvi irsinin davamçısı Əlişir Nəvai haqqında İrəvan Dövlət Azərbaycan Dram Teatrının səhnəsində və İftixarın böyük Azərbaycan şairi İmadəddin Nəsimiyə həsr olunmuş “Haqq mənəm” əsərinin isə Kattakurqan Dövlət Dram Teatrının səhnəsində tamaşaya hazırlanacağı açıqlanıb. Əlavə olaraq, İftixar Piriyevə “Turan” adlı əsərin yazılması üçün sifariş verilib və Kattakurqan Dövlət Dram Teatrının rəhbərliyi tərəfindən azərbaycanlı dramaturqla kontrakt bağlanıb.
Tamaşanı Özbəkistan Mədəniyyət Nazirliyinin repertuar şöbəsinin müdiri Şahrüstəm Abidov, Səmərqənd Vilayət Hakimliyi Mədəniyyət və turizm baş idarəsinin rəhbəri Şahzod Eşonkulov, Vilayət mədəniyyət və incəsənət xadimləri, ziyalılar və Nizamisevərlər izləyirdilər.
Azərbaycan – Özbəkistan teatrlarının inkişafına yeni töhfələrin bünövrəsi kimi dəyərləndirilən tamaşasının premyerasından sonra Səmərqənd Vilayət Mədəniyyət şöbəsinin müdiri müəllifə vilayət rəhbərliyi adından diplom və özbək milli geyimi təqdim edib.
Özbəkistana səfər çərçivəsində İftixar Piriyev və tamaşanın yaradıcı heyəti Daşkənddə Heydər Əliyev parkında Ulu Öndərin abidəsini ziyarət etdikdən sonra Heydər Əliyev adına Azərbaycan Mədəniyyət Mərkəzinin direktoru və səfirliyin birinci katibi Samir Abbasovla görüşüblər. S. Abbasov dahi Nizaminin həyat və yaradıcılığından bəhs edən “Könüllər mülkünün Sultanı – Şeyx Nizami Gəncəvi” əsərinin uğurlu təqdimatının xoş əks-səda verdiyini əlamətdar hadisə kimi qiymətləndirib. Eyni zamanda, özbək tamaşaçıları tərəfindən hərarətlə qarşılanması münasibətilə müəllifi və digər qonaqları ürəkdən təbrik edib, Azərbaycan və Özbəkistan teatrlarının daha sıx əlaqələr quracağına inandığını və bu işdə rəhbərlik etdiyi mərkəzin də aktiv mövqe tutacağını, hər cür dəstək göstərəcəyini qeyd edib.
Söhbət əsnasında Samir Abbasov İftixar Piriyevə Xocalı soyqırımına həsr olunmuş və Mərkəz tərəfindən özbək dilinə tərcümə olunaraq kitab şəklində çapdan çıxmış mərhum şair Oqtay İsmayıllının “Mələklərin soyqırımı” poemasını təqdim edib və İrəvan Teatrında səhnə həyatı verilməsini arzulayıb.
S. Abbasov İrəvan Teatrının Qərbi Azərbaycanı özündə yaşadan ən böyük sənət ocağı olduğunu əsas götürərək Heydər Əliyev adına Azərbaycan Mədəniyyət Mərkəzinin bu sənət ocağı ilə davamlı əlaqələr quracağına əminliyini ifadə edib.
Samir Abbasov 2023-cü ilin “Heydər Əliyev İli” olduğuna diqqət yönəldərək bu istiqamətdə bərabər çalışmaların səmərəli olacağına inamını da dilə gətirib. İrəvan Teatrının repertuarında mövzu çərçivəsində yer tutan İftixarın “Qurtuluş” əsəri və digər tamaşalarla yaxın günlərdə Özbəkistan tamaşaçılarının görüşlərinin təşkil olunması istiqamətində konkret addımların atılacağına çalışacaqlarını bildirib.
Sonda qonaqları mərkəzlə yaxından tanış olublar.
İftixar Piriyev Özbəkistan Mədəniyyət və turizm nazirinin birinci müavini Bahadır Əhmədovla da görüşüb. Görüşdə Bahadır Əhmədov İftixar Piriyevə “Könüllər mülkünün Sultanı – Şeyx Nizami Gəncəvi” əsəri ilə özbək tamaşaçılarına töhfə verdiyinə görə təşəkkür edib.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(14.03.2023)
