Kübra Quliyeva, “Ədəbiyyat və incəsənət”

“Ölsəm Bağışla" və "Üçüncü Günün Adamı" filmləri ölümün qapısını aralayarkən insanın içindəki sükutlu fəryadları, qorxuları və mənasızlığa qarşı mübarizəsini özündə birləşdirən iki fərqli həyatın üzərindən bədii bir pəncərə açır.

"Ölsəm Bağışla" filmi, insanın ölümə yaxınlaşdığı anın psixoloji labirintində özünü itirən bir şəxsiyyətin daxili monoloqlarıyla bəzədilmiş bir dramdır. Bu film ölümdən qorxan insanın ən dərin emosiyalarını ortaya çıxarır, həyatın hər bir saniyəsini anlamaq  istəyi ilə sarsılan bir varlığın qarşısında dayanır. Bu hekayət insanın özünü tapmaq və ölümün qaçılmaz gerçəklikləri ilə üzləşmək arasında bir yerdə yavaşca sönən işıqlara bənzəyir. Hər bir xarakterin üzləşdiyi əzab çox zaman daxili bir səssizliyi təmsil edir. Qorxunun gözlərdəki əks-sədası, həyatın və ölümün kəsişdiyi nöqtədə insanın içindəki sükutlu faciəni parlaq bir şəkildə göstərir.

"Üçüncü Günün Adamı" isə ölümlə qarşılaşan hər bir insanın üzləşdiyi bəzi suallarla üz-üzə gəlir: Həyat nədir? Necə yaşamalı və nə üçün? 

Bu film ölümün yalnız fiziki yox, ruhsal bir təlatüm yaratdığını önə çıxarır. Varlığın gerçəkliklə üzləşdiyi anlarda ortaya çıxan anlıq gərginlik, həyatın nə qədər qiymətli olduğunu bir vəhşi cığır kimi göstərir. Sanki bir anda zaman dayanır, hər şey dondurulur və bu hərəkətsizlik içində insan, yalnız özünə qapalı bir yerdə varlığının acı gerçəkləri ilə qarşılaşır. Həyat və ölüm arasındakı incə xəttin üzərində gəzən hər bir xarakter, həm özünə, həm də ətrafdakılara qarşı bir növ təbii bir məsuliyyət hissi duyur. Ancaq ölümlə üzləşdikdə hər şeyin anlıq,  keçici olduğunu daha yaxşı dərk edir.

Hər iki film varlığın meyarlarını sorğulayan və ölümün hər birinə gətirdiyi təzyiqi fərqli gözlərlə izah edən bir dünyaya işarə edir. Ancaq "Ölsəm Bağışla" filmində, ölümdən əvvəlki anların ağır psixoloji ağırlığı daha dərindir; o, insanın ən yaxın qorxularına və güclü tələsiklərinə işıq tutur. "Üçüncü Günün Adamı" isə, daha çox həyatın sınaqlarından keçərək ölümün daha həqiqi və təbii bir gələcək olduğunu təqdim edir, amma bütün bunlar bir-birinin qarşısında birdən-birə əks olunan işıqlardır.

Hər iki film insanın ən böyük sualları ilə, varlıq və ölüm arasında sarsılmaz bir bağ qurur, amma hər biri öz yolunda, öz bədii ifadəsi ilə tamaşaçını öz içindəki sükutla üzləşdirir. Həyatın və ölümün təzadında hər şey bir anlıq, amma sonsuzdursa, o an bu hər iki nəsnə bizim içimizdə öz dərinliyi ilə qalır.

Şəkildə: “Ölsəm bağışla” filmindən kadr

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(07.11.2024)