Məqsəd Nur yazır
Gördüyünüz bu foto kəndimizin - Kəlbəcərin Zülfüqarlı kəndinin xoşbəxt günlərindən birində çəkilib. Təxminən bu vaxtlardan da bir az da qabaq (70-ci illər) - kiçik yaşlarımda, İrandan bir adam gəlmişdi - anamın xalası oğlu.
O, İranda keçirilən güləş üzrə dünya çempionatında SSRİ-ni təmsil edərək yarışda iştirak edib mühüm bir qələbə ilə Vətənə dönmüşdü. Evimizə xeyli adam yığışdı. İrandan çempionluqla geri qayıdan pəhləvanımızın qələbəsi yaddan çıxdı, o hansısa qohumlar, şəhərlər, müxtəlif adamlar barədə danışırdı: evimizdəki kişilərin kədərli hənirtisi, qadınların hıçqırtısı hələ də qulaqlarımdan getmir. Hər dəfə İran sözünü eşidəndə o səslərı, hənirtiləri xatırlayıram. Sonrası isə uzun hekayədir. Böyüdüm, əvvəl nənəm, əlimdən tutub babalarımın yatdığı qəbristanlığa apardı, "ağqulaqların" (rusların) bu qəbristanlıqda yatan başıpapaqlılarımızı dönəm-dönəm, nəsil-nəsil (1804-1932) güllələdiyini, sürgün və dərbədərliyin baş alıb getdiyini dedi, üstünə də bayatılarını əlavə etdi (hər bənddə 3 kədər, bir ümid vardı). Sonra isə böyük qardaşım, tarix müəllimi heç "gözümü açmamış" mənə (təxminən 5-ci sinifdə oxuyarkən) İranın da, Rusiyanın da iç üzünü açıb ortaya qoydu. Məncə, bu qədər informasiya - kədər, məğlubiyyət, məhrumiyyət bir uşaq ağlı üçün çox idi. Hələ bu bir yana, sonradan özüm nələr gördüm: I Qarabağ savaşında iştirak etdim, şahid oldum - əvvəlcə İranın çoxqatlı xəyanətləri, sonra talanları, Rusiyanın "ağqulaq"lığı - eynən nənəm və qardaşım dediyi kimi, qarşıma çıxdı. İndi, hər kəs, hər şeyi yaxşıca, vaxtında bilir, görür, eşidir və anlayır, söz yox. Bircə mənim hətta bu ağ-qara fotonun içərisindən də pambıq bəyazlığında buludlar kimi işiq saçan gözəl kəndim və onun hər küncüdə sakitcə yaşayan xatirələrim yer üzündən silindi... Kimin, nəyin üzündən?
