İnci Məmmədzadə, “Ədəbiyyat və incəsənət”
Azərbaycanda həqiqətən də nəğməkar şairlər var. Günümüzdə bu, Baba Vəziroğludur. İllər öncə isə Dəmir Gədəbəyli var idi, ən məşhur bəstəkarlar onun 300-ə qədər sözünə mahnı bəstələmişdilər və bu mahnılar tanınmış müğənnilərin ifasında səslənməkdəydi, elə indi də səslənir.
Dəmir Gədəbəyli (Qasımov) 1939-cu il mart ayının 27-də Gədəbəy rayonunun Ataxal kəndində müəllim ailəsində dünyaya göz açmışdır - şəxsiyyət vəsiqəsində doğum günü 27 mart olaraq qeyd edilib, ancaq deyilənə görə, martın 9-da doğulub.
Orta təhsilini Böyük Qaramurad məktəbində almış, sonra Azərbaycan Dövlət Universitetinin filologiya fakültəsinə daxil olmuşdur. 1961-ci ildə ADU-ni bitirmiş, elə həmin ildən 1991-ci ilə qədər, 30 il Azərbaycan Dövlət Televiziya və Radio verlişləri komitəsində müxtəlif vəzifələrdə çalışmışdır.
"20 yanvar" qəzetinin baş redaktoru olmuşdur.
Müstəqillik dövründə müxtəlif Universitetlərdə dərs demişdir (ABU, "Odlar Yurdu" ,"Təfəkkür").
Ədəbi yaradıcılığına gəlincə, 60-cı illərdən şeirləri çap olunmağa başlayıb. 1972-ci ildən SSRİ Jurnalistlər İttifaqının, 1981-ci ildən Azərbaycan Yazıçılar İttifaqının, 1988-ci ildən SSRİ Yazıçılar İttifaqının üzvü olmuşdur.
1975-ci ildə görkəmli alim Mir Cəlal Paşayevin rəhbərliyi ilə "Azərbaycan poeziyasında qoşma" mövzusunda namizədlik dissertasiyası müdafiə edib. 1989-cu ildə isə "Azərbaycan dastanlarının poetikası" adlı doktorluq dissertasiyasını müdafiə edib.
Türkiyənin "Zaman" qəzetinin Bakı üzrə təmsilçisi olmuşdur.
50-dən çox kitabı çap olunub. Demək olar ki, çap olunmamış 60 kitablıq poema, dram və şeirləri var.
Onun şeirləri alman, ingilis, rus, yunan, rumın, çex, bolqar, macar və s. dillərə tərcümə edilmişdir.
Kitabları:
1. Sınaqlar. 1961
2. Baba ocağı
3. Daşlar, gözlər, məhəbbət.
4. Ayrılığın əlində
5. Abdaloğlu
6. Qeyrət qalası
7. Ellərin əziz qızı
8. Xatirələrdə yaşayan illər
9. Xalqın Heydər babası
10. XX əsrin Nyutonu
11. Tuğ harayı
12. Türk qızı
13. Atatürkün əsgəri
Dəmir Gədəbəyli 6 may 2019-cu ildə vəfat etmişdir.
Allah rəhmət eləsin!
Amin!
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(28.03.2025)