“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı ədəbiyyatşünas, şair Ramil Əhmədin yazısını təqdim edir. 

Bir çox yazarlar həyatlarının müəyyən bir dövründə yaza bilmək problemi yaşayıblar. Bəziləri nə qədər istəsələr də yeni bir əsər yaza bilməyiblər, bəziləri isə öz seçimləri ilə yazı macəralarını sonlandırıblar.

Bu sindromun adı Amerikalı yazıçı Herman Melvilin (1819-1921) “Katib Bartlebi” hekayəsindən yaranıb. 1853-cü ildə nəşr olunan bu hekayənin qəhrəmanı hüquq bürosunda işləyən bir katibdir. O, işə olan həvəsini tamam itirmiş, heç nə yazmayan, qəzet və kitab oxumayan bir personajdır. Bu personajla H. Melvil özünün portretini yaradıb. 34 yaşından sonra Melvil demək olar ki, aktiv yazarlıq fəaliyyətini sonlandırıb və hekayədəki personaj kimi bir ofisdə ömrünün sonuna qədər işləyib.

Ədəbiyyat tarixində bir çox məşhur yazıçı ömürlərinin bir mərhələsindən sonra yazmaqdan imtina edib. Onlar arasında Artur Rembo, Selincer, Mopassan, Oskar Uayld, Xuan Rulfo kimi böyük ədiblər də var. 

❗Oskar Uayld: “Həyatı tanımamışdan əvvəl yazırdım, indi yazmağa heç nəyim yoxdur, çünki həyatın mənasını bilirəm.”

❗Xuan Rulfo: “Yaza bilmirəm, çünki bu hekayələri mənə danışan əmim Celerino ölüb.”

❗Selincer: Bartlebi sindromuna tutulan yazar ömrünün son 45 ilində heç nə yazmadı və təkliyə çəkildi.

❗Artur Rembo: 19 yaşında böyük şöhrət qazansa da, elə gənc yaşında da yazmaqdan imtina etmişdir.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(23.08.2023)