Elman Eldaroğlu yazır
Bir neçə gündür ki, Sumqayıtdayam. Səhərlər dənizə gedir, axşamlar geri qayıdıram. Kompyuteri özümlə götürmədiyim üçün telefonda yazmaq səriştəsizliyinin ağrısını çəkirəm. Nə isə, bu gün sizə Zülfüqar Rüfətoğlundan söhbət açmaq istəyirəm.
Bu yerdə ABŞ-ın Kaliforniya ştatında Sakit okeanın sahilində dayanmağım, nəğmə oxuyan dalğaların qarşısında sükutum yadıma düşdü…
Bu adam sadəcə istedad deyil, Okeandır, Okean adamdır…
Əvvəlcə tərcümeyi-halına baş vuraq:
Zülfüqar Rüfətoğlu 1958-ci il iyunun 22-də Bakı şəhərində anadan olub. 1965-1975-ci illərdə 172 saylı orta məktəbdə təhsil alıb. 1975-ci ildə həmin məktəbi qızıl medalla bitirib. 1975-1980-ci illərdə Azərbaycan Dövlət Xarici Dillər İnstitutunda təhsil alıb, 1980-ci ildə buranı fərqlənmə diplomi ilə bitirib. Hərbi xidmətdən sonra 1985-ci ildə "Azərbaycan qadını" jurnalında jurnalistika fəaliyyətinə başlayıb. 1986-cı ildə "Sovet kəndi" qəzetində, 1987-ci ildən isə "Kommunist" qəzetində fəaliyyət göstərib. "Kommunist" qəzetinin əlavəsi olan və 1989-cu ildən çıxan "Səhər" qəzetinin yaradıcılarından biri olub. Müxtəlif illərdə "Xalq qəzeti" və "Azərbaycan" qəzetlərində çalışıb. 1990-cı ildə "Kommunist" qəzetinin ən gənc şöbə müdiri olub. 1990-cı ildə atası Rüfət Əhmədzadənin pyesi əsasında "Şirbalanın məhəbbəti” filminin ssenarisini yazıb. 1985-1994-cü illər arasında bir çox mahnı sözləri bəstələyib. Emin Sabitoğlu, Eldar Mansurov, Cavanşir Quliyev kimi bəstəkarlarla birgə çalışıb. 1991-ci ildə "Qızıl qələm" mükafatına layiq görülüb. 1980-1994-cü illər ərzində isə "Elm və həyat" jurnalında dilçiliklə bağlı yazdığı məqalələr dərc olunub. 1993-cü ildə "Röyter" agentliyinin kurslarında dəvət olunub və burada təhsil alıb. 1994-cü ilin dekabr ayından isə BBC Azərbaycan xidmətində işləməyə başlayıb. 1996-cı ildə Qarabağ müharibəsi başlandığı tarixdən sonra Ermənistana, Şuşa və Xankəndinə səfər edən ilk azərbaycanlı jurnalistdir. Bu səfərindən sonra 10 hissədən ibarət "Atəşkəs kölgəsində" radiooçerklər silsiləsi yaranıb. 2000-2001-ci illər ərzində BBC Azərbaycan xidmətinin prodüseri kimi fəaliyyət göstərib. Daha sonra BBC Azərbaycanın əsas müxbirlərindən biri olub. Fəaliyyət göstərdiyi müddətdən burada "Çətin sual", "Sənin səsin" adlı həftəlik proqramları yaradıb. 2014-cü ildə ağır xəstələnərək komaya düşüb. Bundan sonra müstəqil jurnalist kimi fəaliyyət göstərir...
İlahi, tərcümeyi-halının şərhi nə uzun çəkdi? Hamısını çatdıra bildimmi?
Hə, harada qalmışdım, okeanda. Dalğaları ilə sal qayalara çırpılan okeanda. Balinaların, köpək balıqlarının məskənində. Yəni Zülfüqar Rüfətoğlunda…
Bəzən biz bir-birimizi sevməkdə aciz oluruq. Düşünürük ki, əbədi yaşayacağıq. Və bu etinasızlıq bizi məhv edir. Kimdir Zülfüqar Rüfətoğlu? Əlahəzrət İstedadın ən yüksək zirvəsinə dalğaları ilə yetişə bilən OKEAN boyda insanlardan biri. Budur yaradıcılıq və qeyri adilik.
Razılaşın ki, bu cür ancaq o yaza bilər.
Çıxdım siqaret almağa
Çıxdım siqaret almağa,
Qərib London gecəsinə
Bu qaranlıq lap oxşadı,
Şərifzadə küçəsinə
Qərib London gecəsində
“Şərifzadə küçəsində”...
Qəfil anam düşdü yada,
Qəfildən də xatırladım
Daha yoxdu bu dünyada.
Daha vətən qürbətləşib,
Daha qürbət vətənləşib,
Hansısa şəhəri sevmək
İnnən belə çətinləşib...
Nə Liverpul, nə də Kentdə
Nə Yasamal, Çəmbərkənddə,
Bu xaraba məmləkətdə,
Bu avara planetdə,
Daha anam yoxdu mənim...
Siqareti tüstülətdim,
Tanış qaranlıqda itdim...
Getsin
Nə var dayanmışıq yenə göz-gözə?
Nə ağır yük olub bu sevgi bizə?
Şərikli veriblər hər ikimizə -
Yapış bir ucundan daşıyaq getsin.
Səndə bu davayçün qaşınmaq nədi?
Verim pencəyimi, üşünmək nədi?
Camaat nə deyər, boşanmaq nədi?
Bu axmaq sözləri boşayaq getsin...
Söz gəzmə bağrımı közləmək üçün
Sevirsən, axtarma söz demək üçün
Ömür çox qısadır gözləmək üçün,
Gəl onu tezbazar yaşayaq getsin...
Hirslənmə, lap uzun yaşayaq getsin,
Qalmasın bir arzun yaşayaq getsin,
Qoy olsun bu şeir başayaq getsin,
Amma ortadır o şərikli yük,
Yapış bir ucundan, daşıyaq getsin!...
Reanimasiya
Bəzən yay səhəri insan üzülür,
Qonur mürəbbəyə bir sırtıq arı,
Gözün ayağının altını görmür -
Tapdayıb keçirsən qarışqaları...
Dəniz də kefini açmayır sənin,
Nə olsun dənizdir? Axır ki, sudur...
Heç bir gül oxşamır ruhunu sənin,
Elə bil hamısı alaq otudur.
Dünyanın rəngləri düşür gözündən:
Nə mavi, nə yaşıl, nə də ki sarı –
Xəstəlik bax belə xəlvətcə gəlir,
Əynində qapqara oğru paltarı...
O gəlir ağrıya bürünür aləm,
Daha vızıldamır o sırtıq arı,
Dostları nə vaxtdır dəfn eləyiblər,
Sənin tapdadaığın qarışqaları.
Amma bu nə səsdir qopur uzaqdan?
Min ildir yol gəlir düz sənə sarı,
Göydə mələklərdir belə ağlaşan,
Yerdə ambulansın sirenaları.
Qulağın tutulur bu səsdən sənin,
Arı vızıltısı, dəniz ləpəsi...
Açılır gözlərin, hardan biləsən,
Ki, necə olurmuş Allahın səsi?
Açılır gözlərin və innən belə,
Ölümdən ayrılır sənin xəyalın-
Möcüzə həmişə qəfildən gəlir,
Qırmızı köynəkdə, ayağı yalın...
Gecələri qapıları döyməyin
Gecəyarı qapıları döyməyin,
Ürək var ki, tıqqıltıya dayanar.
Gecəyarı qapıları döyməyin,
Yetim var ki, möcüzəyə inanar.
Gecəyarı qapıları döyməyin,
Ata var ki, yuxu bilməz həsrəti
Ana var ki, namaz üstə yaşayır
Oğul var ki, başa çatıb xidməti.
Gecəyarı qapıları döyməyin,
Bir möcüzə saxlayıbsa sizi sağ,
Bu dünyadır, vallah- billah bilinməz
Qapı açıb, kim qarşıya çıxacaq?
Gecəyarı qapıları döyməyin,
Haradasa “Ev yiyəsi!”- deyən var,
Gecəyarı evinizə tələsin,
-Bəlkə sizin qapını da döyən var.
