Azərbaycan Ədəbiyyat Fondu ilə “Ulduz" jurnalı “Ədəbiyyat və İncəsənət" portalının media dəstəyi ilə görkəmli qələm ustası, Xalq yazıçısı, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin sədri Anarın 85 illik yubileyinə həsr edilmiş, yaşı 35-dək gənc yazarlar arasında hekayə müsabiqəsi keçirib.

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı xəbər verir ki, ölkədə gənc nasirlərin nəsr nümunələrinin daha da püxtələşməsinə xidmət edən, mövzu seçimi sərbəst olan müsabiqədə Münsiflər tərəfindən 8 finalçı müəyyənləşib. Finalçıların adları öncəki günlərdə açıqlanıb və finalçılar aşağıdakılardır:

Elay İsmayılov;

Xanbala Mahmudov;

Cavid Babayev;

Orxan Cuvarlı;

Bəşir Niftəliyev;

Şəhriyar Bəhmənov;

Səma Quliyeva;

Pərviz Əlyaroğlu.

Qalib və mükafatçıların adlarını isə Münsiflər Heyəti ötən günlərdə bəyan edib.

HƏVƏSLINDİRİCİ YERLƏR

Bəşir Niftəliyev, 

Səma Quliyeva

3-CÜ YER

Xan Abdulla

2-Cİ YER

Orxan Cuvarlı

1-Cİ YER

Cavid Babayev

Mükafatlandırma mərasimi barədə əlavə məlumat veriləcək. 

Oxucuların xahişi ilə yer tutmuş iştirakçıların yazılarının dərcini davam etdiririk. Bu gün sizə həvəsləndirici yer tutmuş Səma Quliyevanın “Bilinməyən həqiqət və şəkər malyariyası” hekayəsini təqdim edirik.

SƏMA QULİYEVA

Mən Səma Pənah qızı Quliyeva, 2 may 2006-cı ildə Abşeron rayonu Saray qəsəbəsində dünyaya göz açmışam. Abşeron rayonu Azim Müzəffərov adına 2 saylı tam orta məktəbi bitirmişəm, hazırda Azərbaycan Dillər Universitetinin Təhsil 1 fakültəsinin I kurs tələbəsiyəm.

BILINMƏYƏN HƏQIQƏT VƏ ŞƏKƏR MALYARIYASI

Gözlərimi açanda özümü onun gözlərində tapdım. İllər sonra bu gözlər torpaq qədər qəhvəyi qıyıqlığını itirməmişdi. Mən onu magistral avtomobil yolunda görmüşdüm. Gözləri qıyıq, sanki özündə illərin yorğunluğunu daşıyan, sarısaç, ortaboylu biri indicə hardasa yanımdan keçirdi. Onu gördüyüm an qəlbimin hərarəti artdı. Bəlkə də, bu mənim yaşaya bilmədiyim uşaqlıq illərimin içindən qurtula bilmədiyim kabusum idi. Ya da, bəlkə də, çirkin qızlar sürmədən çox istifadə etdiyi kimi mən də çirkin həyatımı süni bəzəklərlə doldurmaq istəyirdim. Onu gördükdən sonra bir qəribə olmuşdum. Özümdən asılı olmayaraq magistral yolun qarşısındakı avtomobil servisinə yaxınlaşdım. Bəli, o bura maşınını yumaq üçün gəlmişdi. Və, deyəsən, buraların köhnə müştərisi idi.

 Evə qayıtdım. Biixtiyar necə qayıtdığımı bilmədim. Özümdən asılı olmayaraq maşınının nömrəsini götürmüşdüm. Bir daha görmək üçün Allaha yalvarırdım. Beynimdə 1001 fikir, ağlımda özümün özümlə apardığı qarışıq sualların müzakirəsi.

 O gecə səhərə qədər yatmadım, gözümə yuxu belə getmədi. Səhər ayılanda ilk işim götürdüyüm nömrə ilə onun avtomobilinin yerini öyrənmək oldu. Avtobusa mindim, dünən gecə yazdığım və indi mənim balaca dostum olan o məktubumla. Gəlib çıxdığım yer, deyəsən, onun iş yeri idi. Maşınını axtardım. Çox da yaxınlaşmamağa çalışıb məktubu onun şüşəsinin yanına yerləşdirdim. İçərisinə öz nömrəmi də yazmışdım. Daha doğrusu, saxta nömrəm. Ordan qaçaraq uzaqlaşdım. Bilmirdim amma, yazacağına ümid etmirdim. Hansı adam maşınından tapdığı nömrəyə yazardı axı? İndi onun düşüncələri bu yöndə çalışırdı: Görəsən, indi hansı tanışdı məni yoxlamaq, ya da ələ salmağa çalışır. Bu, ilk baxışda adi insanın düşünə biləcəyi fikirlərdir.

Evə qayıdıb kompüteri işə salaraq nömrəni ona birləşdirdim və heç bir zaman bilinməyəcək olan bir yalanın həqiqət adı altında icrasına başlamağa qərar verdim. Özümü niyə məxfi agent kimi apardığıma məna verə bilmirdim. Amma ilk dəfə qəlbimin səsini dinləməyə belə həvəsli idim. Axşama qədər gözlədim. Birdən gözlədiyim o mesaj gəldi. ”Salam, kim idi, buyurun”. Mesaj burda bitirdi, amma yeni bir hekayə başlayırdı. Mən isə “ciddiyətimi” qoruyub saxlamaqla “Salam, bağışlayın narahat edirəm, ama mənə bir mövzuda köməyiniz lazımdır, peraşki dükanı açmaq üçün nə qədər pul lazımdır, sizcə?” İlk baxışdan absurd mövzuya bənzəyən bu söhbət ikimizə də maraqlı gəldi. Cavabında mənə “hmm.. peraşki dükanı çox da büdcəli bir yer deyil. Dadlı olsa, bəlkə”.

Yağışlı bir axşam. Anamın dəmlədiyi o çox gözəl çayın əsrarəngiz ətri və qulaqcığımda səslənən “Bayatılar”. Həmin gecə söhbəti uzatmağa çalışaraq nə qədər danışdıq. Belə başladı bu kiçik, ama eyni zamanda mürgülü xatirələr. Ya da böyük bir yalan. Həm də çox böyük.

 Danışdığımızın 3-cü günü onu özümə daha da bağlamaq üçün şəkillər atmağa başladım. Beləcə, biz həm dərd ortağı, həm dost, həm də bir-birinə bağlanmış 2 axmaq olduq. Sizə gülünc gələcək, amma hətta biz o peraşki məsələsini belə zarafata salıb gülürdük. Gələcəkdə hardasa oturub peraşki və vanilyalı tort yeməyi də düşünürdük. O incə qəlbli, zərif duyğulu, təkliyinə düşkün, ağzından sözü yalnız çəkic ilə almaq olan Hitler sevdalısı “Leonardo DiKapriom” idi. Yox, o ivrit dilindən tərcüməsi olmayan yazılı kitabəm idi. Ya da. Müalicəsi olmayan xəstəliyim.

Qısa zaman ərzində o qədər yaxın olduq ki, hətta mənə hər gecə öz təsirli hekayələrini danışmağa başladı. Anasının öldüyünü. “Anamın məni qazlı su belə içməyə qoymazkən indi atıb gedib əbədi tənhalıq və yalnızlığımla baş-başa, içkiylə üzbəüz qoyması” sözü məni 1 həftə o qədər duyğulandırmışdı ki, onun anasını necə təkrar qaytarmaq olar deyə fikirləşirdim. Amma təəssüf ki gedən heç nə, itirilən heç bir şey yenidən qayıtmır, əvvəlki kimi olmur.

Bəzən yaxşı insanlar çirkin insanların çirkin əməllərinin qurbanı olur. Onun da anası içki əyyaşı atasının qurbanı olmuşdu. İndi atası həbslərdə çürüyür, anası isə əbədi olaraq sonsuzluğa qovuşmuşdu. Bəs özü? O yaşamırdı, nəfəs alırdı sadəcə. Zatən onun necə əzab və iztirablar içində qıvrıldığını yorğun gözlərindən anlamışdım. O yorğun, qəhvəyi, eyni zamanda qıyıq gözlər. O gözlər ki, nə gözlər. Bəstəvü-kanə bir ömürlük pay. Amma o gözlər çox ağrı, acı çəkmişdi. İtib batdığı bu qədər dərd arasında mən ona sanki dərman olmuşdum. İtirdiklərini məndə tapmağa çalışdığını hiss edirdim. O bu dəfə itirmək yox, qazanmaq istəyirdi. Qazanmağın yolunun itirməkdən keçdiyinin fərqində deyildi, bəlkə də. Təbiətən cinayətkar olmayan bir adam cinayət törətməyə məcbur olub qatil olanda onun beynində xeyir və şər cəngavərləri mübarizə aparır. Yalnız güclü və iradəli insanlarda xeyir və şərdən biri qalib gəlir. Zəif insanlarda isə bu mübarizə sonu görünməyən savaş meydanına çevrilir. Bu isə böyük bir faciədir.

Niyə yaxşı insanlar dünyadan tez köçür? Bir kitabda Allah sevdiyi insanları dərgahında tez görmək istədiyi və onların daha az günah işləməsi üçün yanına aldığını oxumuşdum. Bəs pis insanlar? Niyə Allah pislərə daha yaxşı həyat, təklif, imkan, şərait bəxş edir? Bu tarazlıqsız qanunauyğunluqlar mənim canımı sıxmağa başlamışdı. Doğurdan da, insanlar heç vaxt təmiz olmayacaqlar. Doğurdan da, onların xislətində bir iblis var. Onlar sevdiklərini incidib, doğmalarına əzab verirlər.

İndi onun ən böyük düşməni mən idim. Ona nə qədər yaxın olsam da, bir o qədər də uzaq idim. Aramızdakı sərhədlər getdikcə uçuruma çevrilirdi. Dərin bir uçuruma. Sonu görünməyən, bilinməyən, çox dərin bir uçurum həm də. Bir məsəl vardır, düşündüyün fikirlərin dərinliyinə getsən daha da dəli olarsan. Mən də onun dərinliyinə addım atdıqca, onu daha da yaxından kəşf etdikcə qapılar öz özünə açılırdı. Mən onun batağlığında gəzir, o isə mənim bataqlığımda boğulurdu. Yenə tarazsız tarazılıq. Təbiətin xaotik ahəngindən danışardım ona. Qıyıq gözlərinin ona necə yaraşdığını. Mənimsə onun qıyıq gəmisində “Titanik” kimi batmağımı söyləyərdim. Gülərdi həmişə. Qoyduğum sərhədlər onu artıq sıxmağa başlamışdı. Mənə isə şirin bir yuxu kimi gəlirdi. Bitməsini heç istəmədiyim bir yuxu. Mənim internet üzərində olan elektron robotlardan fərqim yox idi. Nostalji hisslərin sonu hər zaman qəm-kədərdir. Bu yazılmamış, amma təsdiqini tapmış bir qanundur. Get-gedə uzaq məsafə dibi görünməyən cəhənnəmə, çıxışı olmayan 4 divarlı zindana çevrildi. Biz isə bu fəlakətdə fırtına ilə üzləşən qayıqçılar idik. Mən avar çəkirdim, o isə dənizin necə də gözəl olmasına tamaşa edirdi.

Belə olmayacağını bilirdim, onu da, özümü də çoxdan başlamamış, bitməsi gərəkən bu cəfəngiyyatdan uzaqlaşdırmağı qərara aldım. Elə həmin gün mübahisə yaradıb danışmamağı qərara aldıq. Bitişi çətin, uzun bir ayrılıq idi bu. 6 ay danışmadıq. O 6 ay mən kitablara daha çox bağlandım, daha çox oxudum. Getdiyim hər yerdə, oxuduğum hər şeydə onu tapmağa çalışdım. Nə qədər güclü görünsə də olduqca zəif biri. Onun ürəyi demək olar ki yox idi. Çox saf idi. Ətrafındakı insanlar onun saflığını başqa yerlərə çəkirdilər. İçi mən qarışıq. Etdiyim heç düz hərəkət deyildi. Saxta adamın saf bir adamın qəlbinə yol tapıb ora yerləşməsi. Hər gün şiddətli vicdan əzabı və baş ağrısı ilə tanrıdan məni bağışlamasını istəyirdim. Etdiklərimin əffi yox idi. Onunla yenidən.. yenidən tanış olmaq istəyirdim. Ondan danışsam kağız, qələm yetməz.

6 ay sonra mən ona yenidən yazmağı qərara aldım. Gördüyüm yuxu məni buna vadar etdi. Kaş ki yazmazdım. Mənə nişanlı olduğunu, bir də yazmasam sevinəcəyini bildirdi. Gecikmişdim. O tanıdığım ən mükəmməl bir insan, əvəzi olmayan brillyanta çevrilmişdi. Bu xülya 2 ay sonra yenidən başladı. Onun şəkər xəstəliyinə tutulduğunu öyrəndim. Öyrəndiyim an dünyam başıma yıxıldı. Ona hər zaman yanında olacağını yazdım. Sonradan onun nişanlı olmaması üzə çıxdı. Özünü məndən uzaqlaşdırmaq üçün bu yalanı uydurduğunu boynuna aldı. Sona qədər yanında oldum. Şəkərlə mübarizənin çətinliklərini bilə-bilə asanlaşdırmağa çalışırdım. Şəkər simptomu insanın canından can alır, onu qanına qədər sümürüb sonra öldürür. Bu çətin zamanlarda artıq ona doğrudan da, sözün əsl mənasında bağlanmışdım. Ona zarafat üçün “şəkər olduğun üçün şəkər xəstəliyinə tutulmusan” deyirdim. Gizlin-gizlin göndərdiyim motivasiya məktubları, kitablarımı satıb bazardan aldığım ruhu sakitləşdirən çaylar, bağımızdan dərdiyim meyvələr, güllər... Hər gün yeni bir şey kəşf edib ona göndərirdim. Ömrünün sonlarını mənim yanımda keçirmək istədiyini deyirdi. Qəbul edə bilməyəcəyimi dediyim gün “Onda çıx və get həyatımdan, niyə qalmısan” dedi və bitdi. Mən də bitdim. O da bitdi. Yarımçıqlar yarandı. Əksikliklər bir-birini tamamlamırdı artıq. İllər keçdi, mən onu izlədim, izini heç zaman itirmədim. Amma tale onu mənə çox gördü. Günlərin bir günü e-postama “axtardığınız adamın məzarı Gənclər yaşayış kompleksinin yanındakı qəbirstanlıqdadır. Buyurun” yazısı gəldi. Bu postu oxuyanda nə məzarı, nə qəbirstanlığı deyə düşündüm. Yanlışlıq olduğunu zənn etdim. Yox, heç bir yanlışlıq yox idi. O keçən axşam ölmüşdü. Həmin an özümü hiss etmədim. Həmin gün mən də öldüm. Fəlakətdən sağ qalan təkcə islanmış mən və sınıq salxaq gəmim idi. Onu artıq birdəfəlik itirdim. Belə bir şey də var ki, itirməkdən qorxduqlarımızın dəyərini itirdikdən sonra anlayırıq. Həmin gün o qədər ağlamışdım ki, gözlərimdən yaş əvəzinə qan axırdı. Azca da olsa özümə gələndə dayanmayıb onun məzarına ziyarətə getdim. “Gedirəm, gəlməsəm yada sal məni” ilə başlayan sözlər. Deyəcəyim sözlər boğazımda kilidləndi. Sonsuz ayrılıq idi bu. Ayrılıq, ayrılmaq. Yad terminlərdir, eynköklü olsalar da. Gözlərimi açanda özümü onun gözlərində tapdım. İllər sonra bu gözlər torpaq qədər qəhvəyi qıyıqlığını itirməmişdi. Amma artıq o gözlər yerdən deyil, məzar daşından baxırdı.. Siz siz olun, sevdiklərinizin dəyərini vaxtında bilin.

Ürəyimdə ayaz var,

Nə qış gedib, nə yaz var,

Oyatma bənövşəni,

Kol dibində ayaz var...

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(22.01.2024)